Սիմփսոնները
Սիմփսոնները (անգլ.՝ The Simpsons), ամերիկյան անիմացիոն սիթքոմ, ստեղծված Մեթ Գրեյննինգի կողմից։ Այն մի ընտանիքի օրինակով պատկերված ամերիկյան կենսակերպի պարոդիա է։ Մուլտֆիմի գործողությունները տեղի են ունենում Սպրինգֆիլդ մտացածին քաղաքում։
Այն թողարկել է «Gracie Films» ստուդիան և առաջին անգամ ցուցադրվել է 1989 թվականին։
Սիմփսոնները 25 եթերաշրջանում ունեցել են 532 սերիա։
Սփրինգֆիլդ
խմբագրելԱմերիկյան հորինված քաղաք է, որտեղ տեղի են ունենում մուլտֆիլմի գործողությունները։ Այն փոքր-ինչ հեռու է Շելբիվիլից՝ նահանգի կենտրոնից։ Անունն ընտրելու պատճառն այն է, որ ԱՄՆ-ում շատ են այդ անունով քաղաքները։ Քաղաքը հիմնադրվել է 1796 թվականին, ունի 40 000 բնակչություն։
Ցուցադրությունների ամբողջ պատմության ընթացքում նվիրյալները բազում անգամներ փորձում են պարզել այդ քաղաքի գտնվելու վայրը՝ հիմք ընդունելով նրա բնութագիրը, աշխարհագրական տվյալները, եղանակային պայմանները և այլ ուղեցույցներ։ Սակայն, ամեն անգամ պարզվում է, որ դրանք որոշակի տեղի հետ ամբողջովին չեն համապատասխանում։ Տարբեր սերիաներում քաղաքը կարող էր լիներ լեռներով, հարթավայրերով կամ անապատով շրջապատված, կամ լիներ օվկիանոսի ափին՝ կախված թե ինչ է պահանջվում տվյալ սերիայում։
Որոշ սերիաներում հեղինակներն ակնարկներ են անում Սփրինգֆիլդ քաղաքի գտնվելու տեղի մասին։ Օրինակ՝ սերիաներից մեկում քաղաքի շրջագծում զինագործարան կա, որը կարելի է կապել իրականում գոյություն ունեցող նշանավոր Սփրինգֆիլդի զինագործարանի (Springfield аrmory) հետ։
Այն, որ քաղաքի տեղը նույնպես հորինված է, հաստատվում է 2007 թվականին թողարկված լիամետրաժ The Simpsons Movie-ից, երբ, Նեդ Ֆլանդերսը լեռան գագաթին կանգնած և Բարթ Սիմփսոնին քաղաքի շրջակայքը ցույց տալով ասում է. «Նայիր, սրանք Սփրինգֆիլդի սահմանակից նահանգներն են՝ Օհայոն, Նևադան, Մենը և Քենտուքին»։ Այստեղ հումորն այն է, որ նշվածներից սահմանակից են միայն Օհայո և Քենտուքի նահանգները, այն դեպքում, երբ Մենը գտնվում է ԱՄՆ ծայր հյուսիս-արևելքում, իսկ Նևադան՝ արևմուտքում։
Կատակներով ներկայացվող իրականություն
խմբագրելՍերիալում կատակով են ներկայացվում ամերիկյան իրականության դրսևորումները։
20th Century Fox ընկերություն
խմբագրելՉնայած նրան, որ հենց այս ընկերությանն են պատկանում սերիալի վրա տարածվող իրավունքները, 20th Century Fox-ը «Սիմփսոններում» միշտ հիշատակվում է հեգնական և ծաղրական ենթատեքստում։ Նշվում է, օրինակ, թե ապագայում Fox-ը դառնալու է պոռնոկանալ, ընդ որում այնքան աստիճանաբար, որ Մարջը դա նույնիսկ չի նկատելու, սերիալի հերոսներն անընդհատ հայտարարում են, որ Fox-ը ցածրաճաշակ և ցածրորակ հեռուստածրագրերի նմուշ է։ Մի քանի սերիաներում հեռուստաընկերության ղեկավարությունը պատկերված է որպես ոչ կոմպետենտ բյուրոկրատների հավաքածու։
ԱՄՆ ազգային խորհրդանիշներ
խմբագրելԱսվում է, թե ԱՄՆ դրոշի վրա սպիտակ աստղեր են շարել այն պատճառով, որ այն ժամանակ ավելի գեղեցիկ բան մտքներով չի անցել։ Սիմփսոն պապիկը պատմում է, որ ԱՄՆ ներգաղթելուց հետո սկզբում ապրել է Ազատության արձանի ներսում այնքան ժամանակ, մինչև որ այն աղբով կլցվեր։
Նշանավոր մարդիկ
խմբագրելՍյուժեներում հաճախ են հանդիպում իրական անձնավորություններ, ընդ որում նրանցից շատերը հնչյունավորում են իրենք իրենց։ Որպես կանոն, նրանք ներկայացվում են ծաղրական կերպարով։ Այսպես, նշանավոր տենոր Պլասիդո Դոմինգոն Հոմերին աղերսում է գնահատել իր վոկալ գյուտերը և ստանում է ստորացուցիչ պատասխան։
Քաղաքական գործիչներ
խմբագրելՄի դրվագում Հոմերը ծեծում է Ջորջ Բուշին, իսկ մի այլ դրվագում Բիլ Քլինթոնը Մարջին ինտիմ հանդիպում է առաջարկում։
«Երկու վատ հարևան» դրվագում կարելի է տեսնել Միխայիլ Գորբաչովին, իսկ Բորիս Ելցինը հարբեցվածության սանդղակում նշվում է որպես ամենավերջին աստիճան։ Սերիաներից մեկում հանդես է գալիս «ուկրաինացի գանգստեր Վիկտորը», ով նմանեցված է Ուկրաինայի նախագահ Վիկտոր Յանուկովիչին։ Այս Վիկտորն աշխատում է Կիևի կենտրոնում, շրջում է զինված թիկնապահներով, ունի իրեն ինտերնետից օգտվել սովորեցնող օգնական։
Կերպարները
խմբագրելՍիմփսոնների ընտանիքը Հոմեր Ջեյ Սիմփսոն Homer Jay Simpson՝ Սիմփսոնների ընտանիքի հայրն է, աշխատում է Սփրինգֆիլդի ատոմակայանի անվտանգության ծառայությունում։ Մարջ (Մարջորի) Սիմփսոն Marjorie «Marge» Simpson՝ Հոմերի կինն է, օրիորդական ազգանունը՝ Բուվյե (Ժակլին Քենեդիի ազգանունն է)։ Բարթ (Բարթոլոմյու Ջո-Ջո) Սիմփսոն Bartholomew Jo-Jo «Bart» Simpson՝ Հոմերի և Մարջի տասը տարեկան որդին է, սիրում է կոմիքսներ և սքեյթ։ Լիզա Մերի Սիմփսոն Lisa Marie Simpson՝ Բարթի ութ տարեկան քույրն է, օժտված է շատ բարձր ինտելեկտով՝ 159-ի հավասար IQ գործակցով։ Մեգի (Մարգրեթ) Սիմփսոն Margaret «Maggie» Simpson՝ Հոմերի և Մարջի մեկ տարեկան դուստրը։
Սիմփսոնների ազգականներ
խմբագրել- Աբրահամ (Էյբ) Սիմփսոն (անգլերեն՝ Abraham Jay "Abe" Simpson)՝ Հոմերի հայրն է, ծնվել է Հին աշխարհում, հավանաբար՝ Շոտլանդիայում, սակայն հաստատ չի հիշում։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի վետերան է։ Ապրում է Սփրինգֆիլդի ծերանոցում։
- Մոնա Ջեյ Սիմփսոն(անգլերեն՝ Mona Simpson) (1929-2008)՝ Հոմերի հանգուցյալ մայրն է։
- Փեթի և Սելմա Բուվյեներ՝ Մարջի երկվորյակ քույրերն են։
Ֆլանդերսների ընտանիք
խմբագրելՖլանդերսների ընտանիքն ապրում է Սիմփսոնների հարևանությամբ։
- Նեդ (Նեդվարդ) Ֆլանդերս (անգլերեն՝ Nedward «Ned» Flanders)՝ ընտանիքի հայրը, աստվածավախ քրիստոնյա է։
- Մոդ Ֆլանդերս՝ ընտանիքի հանգուցյալ մայրը, մահացել է Հոմեր Սիմփսոնի պատճառով։
- Րոդը և Թոդը Նեդի որդիներն են։
Սփրինգֆիլդի դպրոց
խմբագրել- Սեյմուր Սքիներ՝ դպրոցի տնօրենն է, ապրում է մոր հետ, իսկական անունն է Արմին Թամզարյան (անգլերեն՝ Armin Tamzarian);
- Ագնես Սքիներ՝ Սեյմուրի մայրը;
- Չալմերս՝ տեսուչ;
- Էդնա Քրաբափլ՝ չորրորդ դասարանի ուսուցչուհի;
- Դյուի Լարգո՝ երաժշտության ուսուցիչ, գեյ;
- Վիլլի՝ շոտլանդացի դպրոցի շոտլանդացի այգեպանը;
- Օտտո Ման՝ դպրոցի ավտոբուսի վարորդը;
- Դորիս՝ դպրոցի խոհարարուհին։
Աշակերտներ
խմբագրել- Միլհաուզ՝ Բարթի լավագույն ընկերը
- Ռալֆ՝ շերիֆ Վիգգամի մտավոր հետամնաց տղան;
- Նելսոն՝ խուլիգան;
- Շերի և Թերի՝ մանուշակագույն մազերով և սպիտակ մաշկով (ի տարբերություն մյուսների դեղին գույնի մաշկի) երկվորյակներ։
- Խուլիգաններ՝
- Դոլֆ՝ հրեա;
- Ջիմբո Ջոնս;
- Քերնի։
Քաղաքային ադմինիստրացիա
խմբագրել- Ջո Քուիմբի՝ Սփրինգֆիլդի քաղաքապետը;
- Քլենսի Վիգամ՝ Սփրինգֆիլդի ոստիկանապետը; Մի քանի անգամ ազատվել է պաշտոնից՝ մասնագիտական թերացումների և կոռումպացվածության համար։
- Լու (անգլերեն՝ Lou)՝ ոստիկանության սերժանտ։ Լուի ազգանունը հայտնի չէ։ Սերիաներից մեկում Լուն ասում է, որ Մադոննայի նման, ինքը նույնպես չունի ազգանուն։
- Էդի (անգլերեն՝ Eddie)՝ ոստիկան։ Քչախոս է, չնայած, միշտ ներկա է լինում հանցագործության տեղում։
Ատոմակայան
խմբագրել- Մոնթի (Մոնթգոմերի) Բյորնս՝ սեփականատերը, Սպրինգֆիլդի ամենահարուստ մարդը;
- Միսիս Բյորնս՝ Մոնթիի 122 տարեկան մայրը;
- Լարի Բյորնս՝ անօրինածին որդին;
- Վեյլոն Սմիթերս՝ Բյորնսի օգնականը։
Հոմերի ընկերներ
խմբագրել- Մո (Մորիս Լեսթեր) Սիզլաք՝ (անգլերեն՝ Morris «Moe» Lester Szyslak) «Մոյի մոտ» պանդոկի տերը և բարմենը, որտեղ սիրում են հանգստանալ Հոմեր Սիմփսոնը, Բարնի Գամբլը, Կարլ Կարլսոնը, Լենի Լեոնարդը և ուրիշներ։ Դրվագներից մեկում Մոն ասում է, որ «...ինքը միայն կիսով չափ է հրեշ, իսկ կիսով չափ հայ է, այնպես որ ասա՝ ինչ ուզում ես», ինչը կարող է վկայել նրա հայկական ծագման մասին։
- Լենի՝ աշխատում է Հոմերի հետ;
- Կարլ՝ Լենիի ընկերը;
- Բարնի՝ հարբեցող։
Բժիշկներ
խմբագրել- Ջուլիուս Հիբերտ՝ Սիմփսոնների ընտանիքի բժիշկը;
- Նիք Ռիվերա՝ բժիշկ։
Հեռուստատեսություն
խմբագրել- Քենտ Բրոքման՝ 6-րդ կանալի լուրերի հաղորդավար
- Թրոյ Մակքլուր՝ (անգլերեն՝ Troy McClure) կինոդերասան, որի լավագույն ժամանակներն անցել են։
Ուրիշներ
խմբագրել- Դիսկո Սթյու (անգլերեն Disco Stu)՝ դիսկոյի սիրահար, իր մասին խոսում է երրորդ դեմքով;
- Էլեանոր էբերնեսի (անգլերեն՝ Eleanor Abernathy) կամ Խելագար կատվապահ՝ Սպրինգֆիլդի խելագար բնակիչ;
- Ջասփեր Բիրդլի (անգլերեն՝ Jasper Beardly)՝ ծերանոցի բնակիչ, ազգանունը թարգմանաբար նշանակում է «մորուքավոր»;
- Քրաստի (անգլերեն՝ Krusty the Clown)՝ ծաղրածու,
- Րաբուն Հայմեն Կրաստոֆսկի (անգլերեն՝ Rabbi Hyman Krustofski)՝ ծաղրածու Քրաստիի հայրը;
- Լայընել Հաթց (անգլերեն՝ Lionel Hutz)՝ հայտնի է որպես փաստաբան, աշխատել է նաև թիկնապահ, անշարժ գույքի վաճառքի գործակալ, կոշկակար և, հնարավոր է նաև՝ թմրավաճառ։
- Դաֆմեն (անգլերեն՝ Duffman)՝ «Դաֆ» գարեջրի ընկերության թալիսմանն է։
- Ջեֆֆ Ալբերտսոն (անգլերեն՝ Jeff Albertson) ավելի հայտնի որպես Կոմիքսներ վաճառող (անգլերեն՝ Comic Book Guy (CBG))՝ կոմիքսների խանութի սեփականատեր։
- Լուիջի Րիզոտտո (անգլերեն՝ Luigi Risotto)՝ իտալական ռեստորանի խոհարար։ DVD-ի մեկնաբանություններում ասվում է, որ Լուիջին պատճենահանվել է պիցցայի տուփի վրայից։
- Կապիտան ՄակԿալիստեր – սեփական նավի կապիտան
- Չաղ Թոնի (Մարիոն Էնսընի) Դ'Ամիկո (Անգլերեն՝ Marion Anthony "Fat Tony" D'Amico)՝ Սպրինգֆիլդին մաֆիայի հանգուցյալ (1958-2010) պարագլուխը։
- Րոբերթ Անդըդանք Թերվիլիգեր (անգլերեն՝ Robert Underdunk Terwilliger), ավելի հայտնի է Երկրորդական Բոբ (անգլերեն՝ Sideshow Bob) մականունով։ Չարագործ է և անընդհատ փորձում է սպանի Բարթին։
- Քլեթուս Սփաքլեր (անգլերեն՝ Cletus Delroy Spuckler)՝ բարեհոգի մարդ է, ցանցառ բեղերով և նոսր ատամներով։ Միաժամանակ տգիտության մարմնավորում է։ Դրա վկայությունն է նաև այն, որ ամուսնացել է իր մոտիկ ազգականուհու հետ։ Ձախ թևին կա օձի և գանգի կերպարանքով դաջվածք։
- Բրենդին Սփաքլեր (անգլերեն՝ Brandine Spuckler)՝ Քլեթուսի գործընկերուհին։ Հնարավոր է, որ նրանք ամուսնացած են, չնայած այն բանի, որ մոտ ազգականներ են։
- Գերաշնորհ Թիմըսի Լավջոյ (անգլերեն՝ Reverend Timothy Lovejoy)՝ Սպրինգֆիլդի առաջին եկեղեցու հոգևորական։ Տեսքը համապատասխանեցվել է «Ժողովրդական տաճար» պաշտամունքի առաջնորդ Ջիմ Ջոնսից։
- Ափու Նահասափիմափեթիլոն՝ խանութի տեր է։ Ներգաղթել է Հնդկաստանից։ Դավանում է հինդուիզմ։
- Մանջուլա (անգլերեն՝ Manjula Nahasapeemapetilon)՝ Ափուի ութվորյակների մայր կինը։
Քննարկումներ
խմբագրելՇատ առիթներով «Սիմփսոնները» դարձել են քննարկումների առարկա։
Որոշ ծնողներ և պահպանողական հայացքներով մարդիկ այն կարծիքի են, որ Բարթը վատ օրինակ է ծառայում երեխաների համար, քանի որ իր չարաճճիությունների և չլսելու համար շատ դեպքերում չի պատժվում։
ԱՄՆ որոշ շրջանների դպրոցներում արգելվեցին Բարթի նկարով և «Underachiever ('And proud of it, man!')» (Անհասկացող եմ և հպարտանում եմ դրանով) գրությունով շապիկները։ Այնուամենայնիվ, ամբողջ աշխարհում դրանց մեծ պահանջարկի շնորհիվ առաջին 14 ամիսների վաճառքից ստեղծողներին բրեցին ավելի քան 2 միլիարդ դոլլար եկամուտ։
Շապիկի վրայի գրությունը քննադատության է արժանանում նաև բուն սերիալում։ Այսպես, «Bart Gets an F», սերիայում Բարթին ցանկանում են չորրորդ դասարանում երկրորդ տարին թողնեն և հոգեբանը «մեջբերում» է այն. «Նա անհասկացող է... և դրանով հպարտանում է»։
Սերիալի մասին քննադատական խոսքեր են հնչել նաև Բուշերի ընտանիքի կողմից՝
1990 թվականի սեպտեմբերին «People» հանդեսին տված հարցազրույցում Բարբարա Բուշը հայտարարեց, որ «Սիմփսոններն» իր տեսած ամենամեծ հիմարությունն է։ Վեց տարի անց «Two Bad Neighbors» դրվագում ցույց տվեցին Սփրինգֆիլդ տեղափոխված, սակայն այնտեղից Բարթի և Հոմերի հետ թշնամանալ սկսելուց հետո արագ հեռացած Ջորջ և Բարբարա Բուշերին։
1992 թվականի հունվարի 27-ին ԱՄՆ նախագահ ավագ Ջորջ Բուշը նույնպես խոսեց «Սիմփսոնների» մասին, ասելով. «Մենք շարունակելու ենք մեր ջանքերը ամերիկյան ընտանիքն ամրապնդելու համար, ամերիկյան ընտանիքներն ավելի շատ Ուոլթոններին նմանեցնելու և շատ ավելի պակաս՝ Սիմփսոններին նմանեցնելու համար»։ Սերիալի երեք օր անց մի կարճ հոլովակում հեղինակները դրան տվեցին երգիծական պատասխան Բարթի շուրթերով. «Հեյ, մենք նման ենք Ուոլթոններին։ Մենք նույնպես աղոթում ենք Դեպրեսիայի ավարտի համար»։
-
Սերիալն ստեղծող Մեթ Գրեյնինգը։ -
Սիմփսոնների աստղը «Փառքի ծառուղում»։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Fernsehserien.de (գերմ.)
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սիմփսոնները» հոդվածին։ |