Archive.today

Archive.today;
archive.today(անգլ.)
Տեսակ	կայք, web archive? և բրաուզերի ընդլայնում
Լեզու	բազմալեզու
Բացված	մայիսի 16, 2012
	Archive.today Վիքիպահեստում

archive.today (ավելի վաղ՝ archive.is), ոչ առևտրային կազմակերպություն, տվյալների կենտրոն, որը գտնվում է Նոր-Պա դը Կալեում, որին պատկանում է նույնանուն կայքը, որը համացանց-էջերը պահում է օնլայն ռեժիմում^[1]^[2]։ Կայքը իրեն ներկայացնում է որպես ժամանակի կապսուլա, որում պահվում է համաշխարհային սարդոստայնի պարունակություն, որը արտացոլված է archive.is-ի պատկերանիշի վրա։ Ի տարբերություն WebCite-ի՝ archive.is-ը կարող է պահպանել ոչ միայն կարճ URL-ով ստատիկ վեբ-կայքերը, այլ նաև գեներացվող Վեբ 2․0 էջի նախագծով, որոնց վերաբերում են, օրինակ, Google Քարտեզներ-ը։ Բացի այդ, պահանջվող էջը archive.is-ում պահանջվում է գրանցում։ archive.is-ը իրավատերերի հարցումով կարող է ջնջել արխիվային էջերը, որոնք խախտում են բացառիկ իրավունքները^[3]։

archive.is-ը չի ինդեքսավորում Համացանցը ընհանուր առմամբ, ինչպես դա անում է Համացանցի Արխիվը, բայց օգտատերերի հայցով կայքը ընդգրկում է HTML էջերի ռաստրային պատկերների և կադրերի տեքստային բովանդակությունը՝ պահպանելով դրանով հանդերձ CSS- ոճերը և JavaScript-ի որոշ սկրիպտներ^[4]^[5]։ Քանի որ արխիվացված կարող են լինել էջերը, որոնց սեփականատերերը ելքային կոդում դնում են որոնվող կայքերի ինդեքսավորման արգելքներ և archive.is կայքի արխիվացման միակ պահպանման միջոցը դա վեբ-կայքը անանուն օգտատերերի համար անհասանելի դարձնելեն է, վեբ-սերվիսը հաճախ քննադատության է ենթարկվել առավելագույն հրապարակայնության համար^[6]^[7]։ Հենց այդ միջոցն էլ թույլ է տալիս օգտագործել archive.is-ը շրջանցելու համար արգելափակումները, երբ հնարավոր չէ դիտել էջերը սովորական կարգով։ Թողարկված Համացանցի Արխիվի հետ archive.is-ը չի կարող պահպանել PDF-փաստաթղթեր և երաժշտական ֆայլեր։

Հաքթիվիստների կողմից սերվիսի օգտագործում

Ամրագրված են archive.is-ի կիրառման դեպքեր այնպիսի հաքթիվիստների կողմից, ինչպիսին են Գեյմերգեյթը,Ջուլիան Ասանժը, Սիրիայի էլեկտրոնային բանակը ապացույցների պահպանման համար, որոնք տեղադրվել են համաշխարհային ցանց ավելի վաղ^[8]^[9]^[10]։

archive.is-ի արգելափակումներ

Ֆինլանդիա

2015 թվականի հուլիս 21-ին archive.is-ի օպերատորները արգելափակել են ծառայության հասանելիությունը բոլոր ֆիննական IP հասցեներից՝ իր պաշտոնական Թվիթերում հայտարարելով, որ նրանք դա արել են ֆիննական կառավարության հետ հակամարտության ապաէսկալացման համար, սակայն ռեսուրսի նկատմամբ պահանջների մասին լրացուցիչ տեղեկատվություն չի հետևել^[11]։

Չինաստան

Չինաստանում (բացառությամբ Հոնկոնգի և Մակաոի) կայքը հասանելի է միայն https պրոտոկոլով, http պրոտոկոլով հասանելությունը արգելափակված է Ոսկե վահան նախագծով։

Ռուսաստան

Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների և զանգվածային հաղորդակցության բնագավառի վերահսկողության դաշնային ծառայություն ռեստրում մտցվել են որոշ էջեր՝ կապված Ղրիմի իրադարձությունների հետ («Օկուպացված տարածքներ այցելելիս սպառողների հուշագիրը»)^[12]։ РКН-ի պաշտոնական տարբերակով archive.is-ը արգելափակվել է Թմրամիջոցների շրջանառության վերահսկողության դաշնային ծառայութան դիմումի համաձայն^[13]։ Կայքի հայելին (archive.today և այլն.) մտցված չէ РКН ռեստրի մեջ և Ռուսաստանում արգելափակված չէ։

Այլ երկրներ

Archive.is-ը անհասանելի է նաև Ղազախստանում^[14] և Իրանում։

Գլոբալ արգելափակումներ

OpenDNS-ը արգելափակում է կայքը՝ համարելով այն պրոկսի-անոնիմայզերի տարատեսակ^[15]։

2016 թվականի փետրվարին OnlineNIC դոմենային մատենավարը արգելափակել է «archive.today» կայքի հին դոմենը՝ վերջին ամիսներին վերահղելով այն «archive.is»-ին^[16]^[17]։

Ծանոթագրություններ

↑ Martin Brinkmann (2015 թ․ ապրիլի 22). «Create publicly available web page archives with Archive.is» (անգլերեն). GHacks. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հոկտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 30-ին.
↑ «Archive.is status» (անգլերեն). Stat Radar. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 27-ին. Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 12-ին.
↑ «How can I delete an archived page?». Blog of archive.is (անգլերեն). archive.is. 2013 թ․ հունվարի 24. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ սեպտեմբերի 26-ին. Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 12-ին.
↑ «archive.is – webpage capture» (անգլերեն). archive.is. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հուլիսի 4-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 30-ին.
↑ «archive.is FAQ» (անգլերեն). archive.is. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հունիսի 6-ին. Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 12-ին.
↑ Dascalescu, Dan (2013 թ․ փետրվարի 18). «Web page archiving - Dan Dascalescu's Wiki (review)» (անգլերեն). Wiki.dandascalescu.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հոկտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 30-ին.
↑ «Dear GamerGate: Please Stop Stealing Our Shit». Motherboard (անգլերեն). 2014 թ․ հոկտեմբերի 29. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հոկտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 30-ին.
↑ Julian Assange. «View Julian Assange - When Google Met WikiLeaks.pdf - PDFy - Instant PDF Host». pdf.yt (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2015 թ․ հուլիսի 21-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 30-ին.
↑ Julian Assange. «Julian Assange - Google Is Not What It Seems». wikileaks.org (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հունվարի 14-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 30-ին.
↑ «US Army Official Website Hacked — Syrian Electronic Army» (անգլերեն). 2015 թ․ հունիսի 14. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հուլիսի 21-ին. Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 12-ին. {{cite web}}: Invalid |url-status=2015-10-12 (օգնություն)
↑ Michael Crow (2015 թ․ հուլիսի 22). «archive.is». Twitter (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հոկտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 30-ին.
↑ «Роскомнадзор заблокировал хранилище копий веб-сайтов». Slon.ru. 2016 թ․ հունվարի 28. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ փետրվարի 21-ին. Վերցված է 2016 թ․ փետրվարի 21-ին.
↑ Вадим Елистратов (2016 թ․ հունվարի 29). «Роскомнадзор заблокировал сервис archive.is, хранящий копии веб-сайтов». TJournal. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ օգոստոսի 27-ին. Վերցված է 2016 թ․ օգոստոսի 28-ին.
↑ Alexey Chernyavskiy on Twitter: «Так же в #Казахстане заблокирован интернет архив https://t.co/DhNXuHYVqW #БлокировкаСайтовКазахстан»
↑ Jared (2015 թ․ հուլիսի 24). «rylor». Twitter (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հոկտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 30-ին.
↑ «Archive.is blog — Domain problems again». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հունիսի 19-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 1-ին.
↑ archive.is on Twitter: ""Chutzpah for Dummies" or how to use email to destroy websites. Sometimes it works. At least against #Onlinenic. https://t.co/styyzt3HC4"

Արտաքին հղումներ

Պաշտոնական կայք

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Archive.today» հոդվածին։

[1] Martin Brinkmann (2015 թ․ ապրիլի 22). «Create publicly available web page archives with Archive.is» (անգլերեն). GHacks. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հոկտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 30-ին.

[2] «Archive.is status» (անգլերեն). Stat Radar. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 27-ին. Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 12-ին.

[3] «How can I delete an archived page?». Blog of archive.is (անգլերեն). archive.is. 2013 թ․ հունվարի 24. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ սեպտեմբերի 26-ին. Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 12-ին.

[4] «archive.is – webpage capture» (անգլերեն). archive.is. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հուլիսի 4-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 30-ին.

[5] «archive.is FAQ» (անգլերեն). archive.is. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հունիսի 6-ին. Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 12-ին.

[6] Dascalescu, Dan (2013 թ․ փետրվարի 18). «Web page archiving - Dan Dascalescu's Wiki (review)» (անգլերեն). Wiki.dandascalescu.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հոկտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 30-ին.

[7] «Dear GamerGate: Please Stop Stealing Our Shit». Motherboard (անգլերեն). 2014 թ․ հոկտեմբերի 29. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հոկտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 30-ին.

[8] Julian Assange. «View Julian Assange - When Google Met WikiLeaks.pdf - PDFy - Instant PDF Host». pdf.yt (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2015 թ․ հուլիսի 21-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 30-ին.

[9] Julian Assange. «Julian Assange - Google Is Not What It Seems». wikileaks.org (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հունվարի 14-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 30-ին.

[10] «US Army Official Website Hacked — Syrian Electronic Army» (անգլերեն). 2015 թ․ հունիսի 14. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հուլիսի 21-ին. Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 12-ին. {{cite web}}: Invalid |url-status=2015-10-12 (օգնություն)

[11] Michael Crow (2015 թ․ հուլիսի 22). «archive.is». Twitter (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հոկտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 30-ին.

[12] «Роскомнадзор заблокировал хранилище копий веб-сайтов». Slon.ru. 2016 թ․ հունվարի 28. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ փետրվարի 21-ին. Վերցված է 2016 թ․ փետրվարի 21-ին.

[13] Вадим Елистратов (2016 թ․ հունվարի 29). «Роскомнадзор заблокировал сервис archive.is, хранящий копии веб-сайтов». TJournal. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ օգոստոսի 27-ին. Վերցված է 2016 թ․ օգոստոսի 28-ին.

[14] Alexey Chernyavskiy on Twitter: «Так же в #Казахстане заблокирован интернет архив https://t.co/DhNXuHYVqW #БлокировкаСайтовКазахстан»

[15] Jared (2015 թ․ հուլիսի 24). «rylor». Twitter (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հոկտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 30-ին.

[16] «Archive.is blog — Domain problems again». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հունիսի 19-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 1-ին.

[17] rchive.is on Twitter: ""Chutzpah for Dummies" or how to use email to destroy websites. Sometimes it works. At least against #Onlinenic. https://t.co/styyzt3HC4"

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]