Բենչմարքինգ
Բենչմարքինգ (անգլ.՝ Benchmarking), մարքեթինգի, կառավարման կամ որակի կառավարման տեխնիկա, որը բաղկացած է այլ կազմակերպությունների, ձեռնարկությունների կամ վարչությունների կառավարման տեխնիկաների, կազմակերպման եղանակների կամ ֆունկցիաների ուսումնասիրությունից և վերլուծությունից՝ դրանցից ոգեշնչվելու և լավագույնը կիրառելու նպատակով՝ անկախ նրանից, որ ուսումնասիրվող կազմակերպությունը պատկանում է նույն ոլորտին թե ոչ։
Սա շարունակական գործընթաց է, որը ներառում է լավագույն փորձերի որոնում, համեմատական վերլուծություն, հարմարեցում և ներդրում` նպատակ ունենալով բարելավել կազմակերպության գործընթացների արդյունավետությունը։
Բենչմարքը որոշակի ոլորտում (որակ, արտադրողականություն, արագություն և ժամկետներ և այլն) կատարողականության մոդելային ցուցանիշ է, որը հիմնված է տվյալ ոլորտում ամենամեծ հաջողության հասած ընկերության արդյունքների դիտարկման վրա։ Այս ցուցանիշը կարող է ծառայել որպես նպատակների սահմանման ուղեցույց այն ընկերությունների համար, որոնք փորձում են մրցակցել այդ ընկերության հետ։
Ձեռնարկությունների ռազմավարական տեխնիկա
խմբագրելԲենչմարքինգը մեթոդ է, որը զարգացվել է 1980-ական թվականների սկզբին Xerox ընկերության կողմից՝ ծանրակշիռ ներդրման մասին որոշում կայացնելու նպատակով, որը նախատեսված էր պաշարների կառավարման արդիականացման համար։ Xerox-ը ուսումնասիրել է ոչ միայն մրցակիցների «լավագույն փորձերը», այլև այլ ոլորտների պրակտիկաներ՝ վերոնշյալ խնդրի համատեքստում։ Հետազոտության արդյունքում համեմատություն է կատարվել պատվերների կառավարման ոլորտում առաջատար հանդիսացող սպորտային ապրանքների առցանց վաճառքի ընկերության հետ։ Այս մեթոդը հետագայում լայնորեն կիրառվել է բազմաթիվ ընկերությունների կողմից[1]։
Բենչմարքինգը, հետևաբար, ենթադրում է, որ ընկերությունը ներմուծում է նոր մեթոդներ, որոնք ոգեշնչված են համաշխարհային մակարդակում ամենաարդյունավետ ընկերությունների փորձից[2]։ Սա նշանակում է համեմատվել շուկայում իրենց դիրքերը ամրապնդած «առաջնորդների» հետ, ընդունել նրանց գաղափարները, պրակտիկաները, գործելակերպերն ու փորձառությունը՝ ներքին գործընթացներն ու աշխատանքները բարելավելու համար։
Վարչական մարմնի պարագայում բենչմարքինգը հաճախ ներառում է նման չափի կամ նման պրոֆիլի կազմակերպությունների նախագծերի ուսումնասիրությունը՝ տեսնելու, թե ինչ է արդեն արվել կամ գնահատվել համապատասխան ոլորտում կամ գործունեության շրջանակում։
Բենչմարքինգի տարբեր տիպեր գոյություն ունեն[3][4]․
Բենչմարքինգ | Այն, ինչը համեմատվում է | |
---|---|---|
Ներքին | Պատմական | Ընկերության արդյունքների էվոլյուցիան ժամանակի ընթացքում |
Աշխարհագրական | Ընկերության դուստր ձեռնարկություններ, ծառայություններ և բաժիններ | |
Արտաքին | Գործառնական | Ոչ մրցակցող ընկերությունների ծառայություններ կամ բաժիններ |
Մրցակցային | Մրցակցող ընկերություններ | |
Ընդհանուր (համեմատական) | Լավագույն ընկերությունները հետաքրքրություն ներկայացնող ոլորտում |
Ֆունկցիոնալ կամ հորիզոնական բենչմարքինգը հաշվի չի առնում ոլորտների տարբերությունները։
Մեթոդաբանություն
խմբագրելՍտորև ներկայացված է Ռոբերտ Քեմփի առաջարկած մեթոդոլոգիան[5]․
ա) Պլանավորում
- Բացահայտել գեոմարքեթինգի թեմաները
- Ընտրել գեոմարքեթինգի գործընկերներ
- Որոշել տեղեկատվության հավաքագրման միջոցները
բ) Վերլուծում
- Որոշել բացերը
- Կանխատեսել ապագա կատարողականի մակարդակները
գ) Ինտեգրում
- Փոխանցել վերլուծության արդյունքները անձնակազմին
- Սահմանել գործառնական նպատակներ
դ) Գործողություն
- Մշակել գործողության պլաններ
- Նախաձեռնել կոնկրետ գործողություններ և վերահսկել առաջընթացը
- Բենչմարքերի վերասահմանում
ե) Հասունություն
- Առաջատար դիրք
- Լիովին ինտեգրված մեթոդներ
Տեխնիկական գեոմարքեթինգ
խմբագրելԱռկա իրավիճակի համեմատության մեթոդը՝ լավագույն արդյունքի հասնելու նպատակով, որը սկզբում կիրառվում էր ընկերության ռազմավարության մեջ, վերջին տարիներին ընդլայնվել է՝ ներառելով տեխնիկական արտադրանքների նախագծերի համեմատությունը: Այս դեպքում սովորաբար հղում է արվում տեխնիկական բենչմարքինգին: Այս մեթոդը հատկապես ուժեղ զարգացել է ավտոմոբիլային արդյունաբերության մեջ (ավտոմոբիլային բենչմարքինգ), որտեղ կենսական նշանակություն ունի նվազագույն ծախսերով արտադրանք նախագծելը, որը կբավարարի օգտագործողների ճիշտ կարիքները՝ կիրառելով շուկայում առկա բոլոր տեխնոլոգիաները:
Վերլուծությունները բաղկացած են շուկայում առկա տրանսպորտային միջոցների նախագծերի մանրամասն ուսումնասիրությունից, որպեսզի նոր ավտոմոբիլային համակարգերի նախագծողը կարողանա օգտվել չափանիշից, որը թույլ կտա հասնել գերազանցության: Այս վերլուծությունները, որոնք սկզբում իրականացվում էին միայն ավտոմեքենա արտադրողների և նրանց մատակարարների կողմից, այսօր մեծապես արտապատվիրվում են: Այսպիսի մոտեցումը թույլ է տալիս համատեղել ծախսերը և մշակել արդյունավետ հատուկ գործիքներ:
Ընդհանուր ընկալում
խմբագրելԲենչմարք տերմինն օգտագործվում է ցանկացած համեմատական վերլուծություն նշելու համար: Իրականում, հաճախ մրցույթների ժամանակ բենչմարքի մասին խոսում են՝ նկատի ունենալով համեմատական փորձարկման համակարգ, որի նպատակն է գնահատել տարբեր արտադրանքների կամ առաջարկների արդյունավետությունը: Սա հատկապես տարածված է ինֆորմատիկայի ոլորտում, որտեղ թեստային հավաքածուն կարող է օգտագործվել տարբեր ապարատային կամ այլ արտադրանքների որակը կամ աշխատանքի արագությունը համեմատելու համար:
Առավելություններ և սահմանափակումներ
խմբագրելԲենչմարքինգը թույլ է տալիս արագ և հեշտությամբ համեմատել ծախսերն ու արդյունավետությունը: Այնուամենայնիվ, բոլոր տվյալները պետք է հասանելի լինեն, և դա չի ազատում մարդկային գործոնը հաշվի առնելու անհրաժեշտությունից[6][7]:
Ամենակարևորը, այս տեխնիկան կարող է նմանվել մտավոր սեփականության գողության[8]։
Աշխատավարձի բենչմարքինգ
խմբագրելԱշխատավարձի բենչմարքինգը կամ աշխատավարձի բենչմարքը նշանակում է աշխատակիցներին գնահատել ոչ թե իրենց աշխատանքի որակի կամ քանակի հիման վրա, այլ համեմատելով նույն կառույցի կամ այլ կապակցված կամ մրցակից կառույցների այլ աշխատակիցների կատարած աշխատանքի հետ: Այս կառավարման ռազմավարությունը Ֆրանսիայում մի քանի անգամ դատապարտվել է արդարադատության կողմից՝ աշխատակիցների վրա ունեցած բացասական հոգեբանական ազդեցության պատճառով՝ հաշվի առնելով գործատուի պարտավորությունը՝ ապահովելու իր աշխատակիցների ֆիզիկական և հոգեկան առողջությունը[9][10]։
Մատենագիտություն
խմբագրել- Robert Camp, Le benchmarking : pour atteindre l'excellence et dépasser vos concurrents, Les Éditions d'Organisation, 1992.
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ archive.wikiwix.com https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https://www.lemonde.fr/emploi/article/2020/12/14/l-argot-de-bureau-le-benchmark-a-fait-du-plagiat-un-outil-de-strategie-d-entreprise_6063260_1698637.html#federation=archive.wikiwix.com&tab=url. Վերցված է 2024-08-12-ին.
{{cite web}}
: Missing or empty|title=
(օգնություն) - ↑ archive.wikiwix.com https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https://www.lemonde.fr/emploi/article/2020/12/14/l-argot-de-bureau-le-benchmark-a-fait-du-plagiat-un-outil-de-strategie-d-entreprise_6063260_1698637.html#federation=archive.wikiwix.com&tab=url. Վերցված է 2024-08-12-ին.
{{cite web}}
: Missing or empty|title=
(օգնություն) - ↑ Nathalie Van Laethem et Stéphanie Moran, La boîte à outils du chef de produit, 2ème édition, Dunod, 2014
- ↑ Bertrand Giboin, La boîte à outils de la stratégie, 3ème édition, Dunod, 2019
- ↑ . ISBN 2708113860.
{{cite book}}
: Cite has empty unknown parameters:|éditeur=
and|lire en ligne=
(օգնություն); Missing or empty|title=
(օգնություն); Unknown parameter|année=
ignored (|date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|auteur1=
ignored (օգնություն); Unknown parameter|lieu=
ignored (|location=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|pages totales=
ignored (օգնություն); Unknown parameter|titre=
ignored (|title=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|traducteur=
ignored (օգնություն) - ↑ «Արխիվացված պատճենը» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2017-01-10-ին. Վերցված է 2024-08-12-ին.
- ↑ archive.wikiwix.com https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=http://www.petite-entreprise.net/P-1643-136-G1-le-benchmarking-de-quoi-s-agit-t-il.html#federation=archive.wikiwix.com&tab=url. Վերցված է 2024-08-12-ին.
{{cite web}}
: Missing or empty|title=
(օգնություն) - ↑ archive.wikiwix.com https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https://www.lemonde.fr/emploi/article/2020/12/14/l-argot-de-bureau-le-benchmark-a-fait-du-plagiat-un-outil-de-strategie-d-entreprise_6063260_1698637.html#federation=archive.wikiwix.com&tab=url. Վերցված է 2024-08-12-ին.
{{cite web}}
: Missing or empty|title=
(օգնություն) - ↑ «Actualite Maître Eric ROCHEBLAVE | Interdiction du « benchmark » (mise en concurrence des salariés)». archive.wikiwix.com. Վերցված է 2024-08-12-ին.
- ↑ https://www.juritravail.com/Actualite/connaitre-vos-obligations-en-matiere-de-sante/Id/18342.
{{cite web}}
: Missing or empty|title=
(օգնություն); Unknown parameter|consulté le=
ignored (|access-date=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|langue=
ignored (|language=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|site=
ignored (օգնություն); Unknown parameter|titre=
ignored (|title=
suggested) (օգնություն)