Բրուխզալ (գերմ.՝ Bruchsal. անվանումը նույն կազմությունն ունի, ինչև Բրյուսել-ը, նշանակում է ճահճային բնակավայր), քաղաք Գերմանիայի հյուսիսարևմտյան մասում՝ Բադեն-Վյուրթեմբերգ երկրամասի Կարլսռուեի շրջանում, շրջկենտրոնից՝ Կարլսռուե քաղաքից 20 կիլոմետր դեպի հյուսիս[3], Հռենոսի վտակ Զալբախի ափերին։ Շրջանի խոշորագույն բնակավայրն է բնակչության թվով. 2021 թվականի սեպտեմբերի վերջի տվյալներով այնտեղ ապրում է 45 501 մարդ[4]։
Բնակչության թվաքանակի փոփոխությունները.
Պատմական փաստաթղթերում առաջին անգամ հիշատակվել է 976 թվականին։ Մեծապես վնասվել է Երեսնամյա պատերազմի և այսպես կոչված՝ պֆալցյան ժառանգության համար մղված իննամյա պատերազմի տարիներին[5]։ Կարդինալ Հյուգո Ֆիլիպ ֆոն Շյոնբոռն-Բուխհայմը վերակառուցել է քաղաքը գրեթե զրոյից, դարձրել եպիսկոպոսական նստավայր, վերանվանել Դամիանշտադ (հետագայում վերականգնվել է նախնական՝ Բրուխզալ անվանումը)[6]։
- Thomas Adam։ Kleine Geschichte der Stadt Bruchsal. Braun, Karlsruhe 2006, ISBN 3-7650-8339-9 (Reihe «Regionalgeschichte — fundiert und kompakt»).
- Erich Keyser (Hrsg.)։ Badisches Städtebuch. In։ Deutsches Städtebuch. Handbuch städtischer Geschichte. Band 4,2, Kohlhammer, Stuttgart 1959.
- Joachim Hahn։ Geschichte der Juden im Kraichgau. In։ Kraichgau. Beiträge zur Landschafts- und Heimatforschung. Folge 9, 1985, S. 157.
- Anton Heuchemer։ Zeit der Drangsal. Die katholischen Pfarreien Bruchsals im Dritten Reich. In։ Veröffentlichungen der Historischen Kommission der Stadt Bruchsal. Band 6, Historische Kommission der Stadt Bruchsal, Bruchsal 1990.
- Kurt Lupp։ Schloss Bruchsal. Bau, Zerstörung und Wiederaufbau. Verlag Regionalkultur, Ubstadt-Weiher 2003, ISBN 978-3-89735-263-6 (Veröffentlichungen der Historischen Kommission der Stadt Bruchsal. Band 21).
- Jürgen Stude։ Geschichte der Juden in Bruchsal. Veröffentlichungen zur Geschichte der Stadt Bruchsal. Band 23, Verlag Regionalkultur, Ubstadt-Weiher 2007, ISBN 978-3-89735-441-8.
- Jürgen Stude։ Die Geschichte der Juden im Landkreis Karlsruhe. Verlag Regionalkultur, Ubstadt-Weiher 1990, ISBN 3-929366-67-3.
- Robert Megerle։ Heimatlexikon Bruchsal. Veröffentlichungen der historischen Kommission der Stadt Bruchsal. Verlag Regionalkultur, Ubstadt-Weiher 1999, ISBN 3-929366-40-1.
- Thomas Moos։ Bruchsal. Ein Rundgang durch Geschichte und Gegenwart. Verlag Regionalkultur, Ubstadt-Weiher 2002, ISBN 978-3-89735-202-5.
- Thomas Moos։ Die Bruchsaler Straßennamen und ihre Bedeutung. Verlag Regionalkultur, Ubstadt-Weiher 2008, ISBN 978-3-89735-526-2.
- Thomas Moos։ Bruchsal. Handel und Gewerbe in alten Ansichten. Sutton, Erfurt 2007, ISBN 978-3-86680-133-2.