Սվեավեգեն
Սվեավեգեն (շվեդ.՝ Sveavägen), փողոց Ստոկհոլմի կենտրոնում գտնվող Վասաստանի և Նորմալմի շրջաններում, քաղաքի գլխավոր փողոցներից մեկը։ Անունը պաշտոնապես հաստատվել է 1885 թվականին։ Սկսվում է Սերգելստորգի հրապարակից, այնուհետև հյուսիսարևմտյան ուղղությամբ հետևում դեպի Սվեապլան հրապարակ, որտեղ թեքվում է գրեթե ուղիղ անկյունով և շարունակվում դեպի Նորրտուլի հրապարակ։ Մոտ 2500 մ երկարություն ունեցող փողոցը համարվում է Շվեդիայի ամենաբանուկ փողոցներից մեկը։ Նոր Հագաստադեն թաղամասի կառուցման կապակցությամբ նախատեսվում է փողոցն ամբողջացնել շրջանաձև խաչմերուկով։
Սվեավեգեն | |
---|---|
Երկիր | Շվեդիա |
Գտնվում է | Ստոկհոլմ |
Տեղանք | Նորմալմ և Վասաստան |
Երկարություն | 2050 մետր |
Անվանվել է | Մայր Սվեա |
Պատմություն
խմբագրելՆախկինում փողոցն ունեցել է տարբեր անուններ, երկարություն և լայնություն։ Ամենավաղ հայտնի անունը`Ռոսլագսգատանը, վերաբերում է 17-րդ դարի կեսերին, բայց շուտով այն փոխվել է Բադստուգատան կամ Մեծ Բադստուգատան։ 17-18-րդ դարերի վերջում փողոցը կոչվել է Կրութբռեննարգատան։ Ըստ լեգենդի՝ Շվեդիայի թագավոր Գուստավ III թագավորը նախատեսել է այստեղ լայն փողոց անցկացնել Ստոկհոլմում գտնվող Թագավորական պալատից մինչև Մեծ Հագա պալատ (չշփոթել Հագ պալատի հետ) Բրունսվիկենում։ Հավանաբար փողոցի նախագիծը մշակել է ճարտարապետ Ժան դե լա Վալեն 17-րդ դարում։
1864-1866 թվականներին քաղաքային խորհրդի հրամանով ճարտարապետ Ալբերտ Լինդհագենը մշակել է նախագիծ այդտեղ լայն փողոց կառուցելու համար, որը պետք է դառնար քաղաքի գլխավոր ճանապարհային զարկերակը։ Ենթադրվում էր, որ այն պետք է անցներ հարավից՝ Գուստավ Ադոլֆ հրապարակից դեպի հյուսիս ՝ Բելլևուեպարկեն, մինչև ներկայիս Սվապլան հրապարակ։ Մի փոքր ձևափոխված ձևով փողոցի վերջնական պլանը հաստատվել է 1878 թվականին։
1897 թվականին Ուդեգատան փողոցի ուղղությամբ կառուցվել է Սվեաբրուն կամուրջը Սվեավեգենի վրայով։ Համաձայն քաղաքի գլխավոր ճարտարապետ Ալբերտ Լիլիենբերգի նախագծի՝ նախատեսվել է Սվեավեգեն փողոցը երկարաձգել դեպի հարավ Նորորբու կամրջի միջոցով։ 1945 թվականին որոշվել է Բրունկբերգսթորգ հրապարակի հյուսիսից սկսել շարունակել փողոցը դեպի նոր հրապարակ, որը կոչվում էր Սերգելստորգ։ Միևնույն ժամանակ, պլանավորվում էր կառուցել Կլարաթունելն թունելը Թեգելբակկեն հրապարակից մինչև Սենտրալբրաուն կամուրջ։
Ուլոֆ Պալմեի սպանություն
խմբագրելՓողոցը հայտնի է դարձել նրանով, որ 1986 թվականի փետրվարի 28-ին այստեղ սպանվել է Շվեդիայի վարչապետ Ուլոֆ Պալմեն։ Սպանության վայրում տեղադրվել է հուշատախտակ։ Ողբերգությունից հետո Տունելգատան փողոցի արևմտյան մասը՝ Սվեավեգենի խաչմերուկից հետո, որտեղ տեղի էր ունեցել սպանությունը, վերանվանվել է Ուլոֆ Պալմեի փողոց[1]։
Փողոցում գտնվող որոշ շենքեր
խմբագրել- № 65 Ստոկհոլմի տնտեսագիտական դպրոց։
- № 68 Շվեդիայի Սոցիալ-դեմոկրատական կուսակցության շտաբ-բնակարան։
- Մասամբ փողոցի վրա են գտնվում Ստոկհոլմի հանրային գրադարանը և Ադոլֆ Ֆրեդերիկի եկեղեցին։
Ծանոթագրություններ
խմբագրելԳրականություն
խմբագրել- Gullberg, Anders. City: drömmen om ett nytt hjärta : moderniseringen av det centrala Stockholm 1951–1979 (två volymer) :
[швед.]. — Stockholm : Stockholmia, 2001. — 694 p. — ISBN 91-7031-078-5.
[швед.]. — Stockholm : Sveriges radio, 1990. — P. 242. — ISBN 91-7031-078-5.
[швед.]. — Stockholm : Stadsarkivet, 1970. — 55 p.
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Սվեավեգեն կատեգորիայում։ |