Open Directory Project
Open Directory Project (ODP, Բաց Կատալոգ), հայտնի է նաև որպես dmoz (իր առաջին դոմենային անուններից մեկի անոնով՝ directory.mozilla.org), բազմալեզու ազատ կատալոգ համաշխարհային սարդոստայնի հղումներով, որը պատկանում է AOL-ին և պահվում է կամավորական խմբագիրների կողմից։
| Open Directory Project | |
|---|---|
 | |
 | |
| dmoz.org | |
| Կարգախոս | Humans do it better |
| Տեսակ | Համացանցային Դիրեկտորիա |
| Երկիր |  ԱՄՆ |
| Սեփականատեր | Netscape Communications Corporation, AOL և Warner Media Group |
| Հեղինակ | Netscape Communications Corporation |
| Բացված | 1998 |
 DMOZ Վիքիպահեստում | |
Նախագծի մասին
խմբագրելԲաց կատալոգը ստեղծել են Ռիչարդ Սկրենտան և Բոբ Տրուպելը։ Նրա թողարկումը կայացել է 1998 թվականի հունիսի 5-ին։ Առաջին քայլերն անելիս ծրագիրը հայտնի էր որպես GnuHoo, NewHoo կամ ZURL։ 1998 թվականի նոյեմբերի 17-ին 40,05 մլն դոլարով Netscape ընկերության՝ Կատալոգը գնելու հայտարարությունից հետո[1] (գնումը ավարտվել էր դեռևս հոկտեմբերին) այն անվանափոխվել է և ձեռք է բերել ներկայիս անվանումը։
Բաց Կատալոգի հրապարակային մասում նկարագրված է ավելի քան 5 193 700 կայք (2008 թվականի փետրվարի 17-ի դրությամբ[2]), որոնք գտնվել են ավելի քան 1 017 960 (2013 թվականի հունիսի 11) ենթաբաժիններում, ստեղծվել և տեղադրվել են 79 լեզվային բաժին, իսկ 96-ը դեռ գտնվում են նախապատրաստական փուլում։ Նախագծի գոյության ողջ ընթացքում մասնակցություն են ունեցել ավելի քան 98 271 խմբագիր, դրանցից ավելի քան 8000-ը 2013 թվականի հունիսի 11-ի դրությամբ ակտիվ խմբագրել են։
Բաց կատալոգի սկզբնական հիերարխիկ կառուցվածքը Usenet ցանցի հայելին էր։ Հետագայում կատալոգների բոլոր բաժինները, բացի վերին մակարդակի բաժիններից, տեղափոխվել կամ վերանվանվել են։
Բաց Կատալոգի տվյալների բազան կանոնավոր հրատարակվում է RDF-դամփ տեսքով։ Այն տարածվում է անվճար, և դրա օգտագործումը թույլ է տրվում միայն Open Directory License պահանջների պահպանման դեպքում։ Շատ որոնողական համակարգեր և հայտնի կայքեր օգտագործում են Կատալոգի տվյալների բազան[3]։
2004 թվականից ողջ Բաց Կատալոգը կիրառում է UTF-8 ծածկագրումը․ ավելի վաղ օգտագործվել են կոդավորումներ, որոնք կախված են կոնկրետ լեզվով օգտագործվող խորհրդանիշների հավաքածուից։ RDF-դամփում UTF-8 կոդավորումը կիրառվում է սկսած 2000 թվականից։
2006 թվականի հոկտեմբերի 1-ին տեղի է ունեցել խմբագրական սերվերի վրա Բաց գրացուցակի պատմության մեջ խոշորագույն խափանումը, որի արդյունքում գրացուցակի խմբագիրները չեն կարողացել մոտ 2 ամիս՝ մինչև դեկտեմբերի 18-ը, մտնել իրենց հաշիվներ, քանի որ ընթացել են դրա վերականգնման աշխատանքները։ Այս ժամանակահատվածում սովորական այցելուները տեսել են հնացած ստատիկ HTML էջերը, որոնք վերցված են կատալոգի հայելիներից մեկից[4]։
AOL-ի հզորությունների վրա աշխատանքը դադարեցրել է 2017 թվականի մարտի 14-ին, փակման պատճառները չեն նշվում[5]։
Մինչև կատալոգի թարմացումը համայնքի ջանքերով dmoztools.net հասցեում գործում է ստատիկ հայելի։
Ծրագրային ապահովություն
խմբագրելԲաց գրացուցակի խմբագրական ֆորումը օգտագործում է փոփոխված phpBB տարբերակը[6]։
Բաց կատալոգով որոնելու համար նախատեսված ծրագրային ապահովումը iSearch-ի բաց կոդով վերամշակված տարբերակն է և տարածվում է Mozilla Public License-ի ներքո։
Բաց գրացուցակի խմբագրման բազային տվյալները և ծրագրային ապահովությունը խմբագրման համար փակ են։
Քննարկումներ և քննադատություն
խմբագրելԲաց կատալոգը հաճախ քննադատության է ենթարկվել կայքերին միանալու այցելուների առաջարկների քննարկման ժամանակ դանդաղկոտության համար։ Նրա խմբագիրները դա բացատրում էին այն հանգամանքով, որ նրանք աշխատում են կամավոր հիմունքներով՝ իրենց անձնական ժամանակը ծախսելով խմբագրելու համար, ինչպես նաև այն փաստը, որ առաջարկների հոսքը չափազանց մեծ է ժամանակին մշակելու համար։ Բացի այդ, օգտագործողների առաջարկները գրացուցակի լրացման միակ աղբյուրը չեն, և ոչ բոլոր խմբագիրներն են լրջորեն զբաղվում դրանց վերամշակմամբ[7][8]։
Տես նաև
խմբագրելԾանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ The History of the Open Directory Project (статья 1999 года)(անգլ.).
- ↑ Главная страница ODP, 17 февраля 2008
- ↑ Sites Using ODP Data(չաշխատող հղում)(անգլ.)
- ↑ Технические проблемы на dmoz.org 2006—2007 г.(չաշխատող հղում)(ռուս.)
- ↑ DMOZ прекратит работу 14 марта 2017 года Արխիվացված 2017-03-03 Wayback Machine(ռուս.)
- ↑ Программное обеспечение ODP (23 января 2007 года)(ռուս.).
- ↑ Open Directory Editing Guidelines Արխիվացված 2020-07-02 Wayback Machine(անգլ.)
- ↑ Open Site Encyclopedia History Արխիվացված 2009-02-13 Wayback Machine(անգլ.)
Արտաքին հղումներ
խմբագրել- Открытый Каталог(անգլ.)
- Официальный блог DMOZ(անգլ.)
- Open Directory Project հոդվածը Curlie-ում (ըստ DMOZ-ի)
- Официальное зеркало(անգլ.)
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Open Directory Project» հոդվածին։ |