խորհուրդ
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [χɔˈɾuɾtʰ]
Դասական ուղղագրութեամբ՝
վանկեր՝ խոր•հուրդ
Ստուգաբանություն
խմբագրելԳոյական
- մի բան անելու կամ չանելու՝ որևէ կերպ վարվելու ցուցում՝ խրատ՝ առաջարկ ◆ Յոթ խորհուրդ գալիք սերմնացաններին։ Եղիշե Չարենց ◆ Հաղորդեցեք ինձ այդ մասին ձեր բարի խորհուրդը: (Րաֆֆի) ◆ Նրան խորհուրդ տվողներ եղան ամուսնանալու։ (Ակսել Բակունց) ◆ Ես խորհուրդ չեմ տա այս եղանակին ճանապարհորդության դուրս գալ։ ◆ Եկել եմ հիմա ձեր ոտքն եմ ընկել, ձեր օգնության ու խորհրդին դիմել։ (Ղազարոս Աղայան)
- հարցերի՝ խնդիրների համատեղ քննարկում, նիստ, խորհրդակցություն ◆ Խորհուրդների մեջ գերակշռում է ավելի հասակավորների կարծիքը։ (Րաֆֆի) ◆ Ղարաբաղի մելիքները խորհուրդ էին կազմում։ (Րաֆֆի) ◆ Նրա մոտ էին ընդհանուր խորհուրդ կազմում։ (Ղազարոս Աղայան) ◆ Արդեն խորհրդի են նստել։
- որևէ կարգի հիմնարկության՝ ձեռնարկության՝ կազմակերպության՝ ընկերության կարգադրիչ կամ խորհրդակցական մարմին ◆ Արհեստակցական միությունների կենտրոնական խորհուրդ: ◆ Գիտական խորհուրդ: ◆ ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհուրդ: ◆ Գործարանի տեխնիկական խորհուրդ: ◆ Աշխատանքի և պաշտպանության խորհուրդ:
- պետության կամ նրա որևէ բնագավառի կյանքում ղեկավար նշանակություն ունեցող և ընտրովի կամ նշանակովի անձերից կազմված՝ պետական կառավարման մի քանի մարմինների անվանումը ◆ Մինիստրների խորհուրդ: ◆ Ռազմահեղափոխական խորհուրդ: ◆ Ժողովրդական տնտեսության խորհուրդ: ◆ Պաշտպանության խորհուրդ:
- պրոլետարիատի դիկտատուրան իրականացնող և սոցիալիստական հասարակության քաղաքական կազմակերպության ձևը հանդիսացող՝ պետական իշխանության մարմին, սովետ ◆ Աշխատավորների պատգամավորների շրջանային խորհուրդներ: ◆ Ուժեղ և հաստատ իշխանություն կարող է լինել միայն և միայն գյուղացիական բանվորական և զինվորական խորհուրդների իշխանությունը։ (Վահան Տերյան)
- միտք, խոհ ◆ Տառապանքը քեզ հետ՝ քաղցր հուշ, և խոսքերը խորհուրդ կդառնան։ (Վահան Տերյան) ◆ Մի խոր ու տխուր խորհուրդ համակեց հանկարծ էությունս ողջ։ Եղիշե Չարենց ◆ Ինչ որ գտնես այս գրքում, ինչ մտածմունք ու խորհուրդ ողջը հանած համարիր քո օրերի մատյանից։ Եղիշե Չարենց ◆ Սակայն բնավ չհասկացա քո խորքն ու խորհուրդը: (Ավետիք Իսահակյան)
- իմաստ, բովանդակություն ◆ Ամեն մի հոգի… կրում է… այս վառ օրերի խորհուրդը պայծառ։ Եղիշե Չարենց ◆ Ինչ տարօրինակ հանդիպումն է սա, ինչ խորհուրդ ունի այս։ (Ավետիք Իսահակյան) ◆ Այս ամենը մի խորհուրդ ունեին, մի ներքին իմաստ։ (Ակսել Բակունց) ◆ Իր դեսպանության խորհուրդը հաջողուրթյամբ կատարելուց հետո Օրին վերադարձավ (Ռուսաստան)։ (Րաֆֆի)
- պատգամ, պատվիրան ◆ Մեծ խորհրդի քարյա տախտակներ… նետեց դեպի ցած։ Հովհաննես Թումանյան ◆ Գարեգինը տուն գնաց առանց նախագահից խորհուրդ ստանալու։ Սերո Խանզադյան ◆ Որևէ խելացի խորհուրդ ստանալ չէր կարելի։ (Գարեգին Սևունց)
- գաղտնիք ◆ Ոչ ոք չիմացավ նրա հոգու նվիրական խորհուրդներր: ◆ Ծերունի մի դերվիշ` ճակատն արևառ, եկավ եգիպտական անապատը, որ մեծ սֆինքսից հարցումներ անե երջանկության խորհուրդը իմանալու համար։ (Ավետիք Իսահակյան) ◆ Սրտիս խորհուրդը հայտնեցի։ (Պերճ Պռոշյան)
- դիտավորություն, մտադրություն, միտք, նպատակադրում ◆ Շարժվում է դեպի իր չար խորհուրդը ՇԵՔՍՊԻՐ ◆ Պատանին հղացավ մի չար խորհուրդ: (Րաֆֆի) ◆ Նա մի բարի խորհուրդ հղացավ:
- խորհրդանիշ ◆ Նա գնում Էր… դեպի լյառը… որ իր ժողովուրդը համարել Էր իր գոյության խորհուրդր: Եղիշե Չարենց
- (եկեղ․) արարողություն՝ ծես և դրանց ներքին իմաստը՝ բովանդակությունը ◆ Ոչ մի անգամ իրանց եկեղեցում հաղորդության խորհուրդը կատարած չեն։ (Րաֆֆի) ◆ Ահա դրանք էին մեծ օրվա խորհուրդը կատարում։ (Լեո)
- (փխբ․) կարևորություն, նշանակություն ◆ Քչերը հասկացան այդ իրադարձության պատմական խորհուրդը: ◆ Նա լռում էր և կարծես սպասում, որ ամենքը համակվեն այն մեծ խորհրդով: Դերենիկ Դեմիրճյան
- (հոգնակի)՝ խորհուրդներ Սովետական Միություն, Սովետներ ◆ Նա շարունակում էր Վասակի հետ գաղտնի Խորհուրդներ անել։ Դերենիկ Դեմիրճյան
- էություն ◆ Անհունորեն խաղաղ գիշերն ամառվան կը բաբախե խորհուրդի մը մեջ վսեմ։ Գրքերից ◆ Մենք հայեցող հոգով ենք ձգտում հասնել քո խորհուրդին բազմաշխարհ և բազմաստեղ։ Եղիշե Չարենց
- անէություն ◆ Բայց անխորհուրդ, գիտցիր մեծ խորհուրդը ու կրկնե մեզի հետ.-քնացավ։ (Միսաք Մեծարենց)
- (կրոն․) պաշտամունքային արարողություններ քրիստոնեության մեջ, որոնք եկեղեցու կողմից սահմանվում են որպես «աստվածաստեղծ» սրբազան գործողություններ, որտեղ «տեսանելի կերպարի միջոցով հավատացյալներին հաղորդվում է աստծո անտեսանելի շնորհը»
Հոմանիշներ
խմբագրել- սովետ (հնց․)
- առաջարկ, առաջարկություն, ցուցում, խրատ, հորդոր, խելքախրատ (ժղ․)
- տե՛ս խոհ
- միտք
- մտախոհություն, դատողություն, խելք (մարդու մտածելու, դատելու կարողությունը, մտածելը)
- մտածմունք, խորհրդածություն, խոհմ մտմտուք, մտորում (մտածելը, խորհրդածելը)
- գաղափար, կարծիք, վարկած
- նպատակ, դիտավորություն, մտահաղացում, մտադրություն
- նշանակություն, իմաստ, խորհուրդ
- տե´ս հիշողություն
- տե´ս ուշք, ուշադրություն
- տե՛ս մտահաղացում
- բովնդակություն
- պարունակություն, տարողություն, ամփոփույք (հնց․)
- ցանկ, գլխացանկ, գլխակարգություն, վերագլխություն (հզվդ․)
- պարագրություն (հնց․)
- իմաստ, միտք
- իմաստ
- միտք, բովանդակություն, գաղափար, խորհուրդ, (հնց․) իմացված, իմացություն
- նշանակություն, առում (բառի)
- տե՛ս մտադրություն
- դիտավորություն
- մտադրություն, նպատակադրում, հետամտություն, նպատակ, միտք
- տե՛ս նկատառում
- տե՛ս միտումնավորություն
- տե՛ս դիտողություն
- տե՛ս կանխամտություն
- տե՛ս գաղտնիք
- տե՛ս արարողություն
- տե՛ս պագամ, պատվիրան
- տե՛ս խորհրդանիշ
- տե՛ս կարևորություն, նշանակություն
- ծես
- արայտղություն, կարգ, ծիսակատարություն, ծիսակարգ, հանդիսակարգ, ընթացակարգ
- ավանդություն, սովորություն, սովորույթ, ադաթ, սահմանք (բրբ․)
- տե՛ս արարողություն
- (կրոն․) պաշտամունքային արարողություններ քրիստոնեության մեջ, որոնք եկեղեցու կողմից սահմանվում են որպես «աստվածաստեղծ» սրբազան գործողություններ, որտեղ «տեսանելի կերպարի միջոցով հավատացյալներին հաղորդվում է աստծո անտեսանելի շնորհը»
Արտահայտություններ
խմբագրել| Բաղադրյալ բառեր | |
Թարգմանություններ
խմբագրելԹարգմանություն
Աղբյուրներ
խմբագրել- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։
- Յու․ Ա․ Բախնիկին, Մ․ Ս․ Բելենկի, Ա․ Վ․ Բելով և ուրիշ․։ Մ․ Պ․ Նովիկովի խմբ․, Աթեիստի գրպանի բառարան («Հայաստան» հրատարակչություն), Երևան, 1983 — 308 էջ։