համ

Հայերեն

• ՄՀԱ՝ [hɑm]

համ 1

Դասական ուղղագրութեամբ՝ յամ

վանկեր՝ համ 

Գոյական

1. զանազան նյութերի՝ լեզվի լորձաթաղանթը գրգռելու հետևանքով առաջացած զգացումը
2. այդպիսի դուրեկան զգացում
3. սննդի այն հատկությունը՝ որակը, որ զգացվում է ճաշակելու ժամանակ
4. (փխբ․) ախորժելիություն, բավականություն
5. (գործիական հոլովը՝ համով) սիրով, հաշտ ու խաղաղ
6. հաճելի, լրջախոհ, բարեբարո
7. (խոհր․) մթերքներում և այլն եղած բուրավետ և այլ նյութերի ազդեցությունը բերանի խոռոչի հատուկ զգայարաններին, կան օրգանիզմին հաճելի և ցանկալի, նաև տհաճ ու ոչ ցանկալի համեր

Հոմանիշներ

1. ճաշակ, շիթ (գվռ․)
2. տ՛ս բավականություն
3. տե՛ս չափ, չափավորություն, պատշաճություն
4. հոտ

Արտահայտություններ

1. համ տալ - իր իսկական համի հետ մի ուրիշ տհաճ համ էլ ունենալ
2. համը առնել
   1. ճաշակել, համն իմանալ
   2. ախորժել, հավանել
   3. որևէ հաճելի բան ծանոթանալով դարձյալ ուզել՝ փափագել
3. համը բերանում (բերանը) մնալ
   1. հաճելի՝ դուրեկան համը բավականությամբ հիշել և փափագել կրկին ճաշակելու
   2. որևէ հաճելի բան դարձյալ ուզել՝ ձգտել կրկնելու
4. համը գնալ՝ դուրս գալ՝ ելնել
   1. համը՝ համեղությունը կորչել՝ պակասել, անհամ դառնալ
   2. տաղտակալի՝ ձանձրալի՝ անախորժ դառնալ
5. համը հանել
   1. տաղտակացնել, ձանձրացնել
   2. չափից անցնել, չափի զգացումը կորցնել
6. համը հոտը գնալ՝ ելնել՝ փախչել - տե՛ս համը գնալ
7. համը տանել - տե՛ս համը հանել
8. համը տեսնել - համը առնել՝ փորձել
9. համը տեսած լինել՝ չլինել - եբրևիցե ճաշակած լինել՝ չլինել
10. համը փախչել - տե՛ս համը գնալ
11. համի ընկնել - հավանելով՝ ախորժելով ձեռք քաճել մի բանից
12. համիցը չկշտանալ - չափազանց համեղ համարել, անընդհատ ցանկանալ նույն բանը
13. համով-կամով
    1. սիրով, հաշտ ու խաղաղ
    2. լրջախոհ և հաճելի, բարեբարո
14. համով-հոտով
    1. սիրով, հաշտ ու խաղաղ
    2. լրջախոհ և հաճելի, բարեբարո

Բաղադրյալ բառեր
անհամ արևահամ համառություն համեղ համտեսել քաղցրահամ

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ taste, aftertaste, after գերմաներեն՝ դանիերեն՝ թուրքերեն՝ tad իսպաներեն՝ իտալերեն՝ հոլանդերեն՝ հունարեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռուսերեն՝ вкус (ru) ‎(vkus) վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝ flaveur

համ 2

Դասական ուղղագրութեամբ՝

վանկեր՝ համ 

Շաղկապ

(խսկց․) գործածվում է կրկնությամբ՝ համ…համ

1. տե՛ս և…և, թե…թե
2. տե՛ս մեկ…մեկ, մի կողմից…մյուս կողմից

Արտահայտություններ

1. համ էլ - նաև, բացի դրանից, ավելացրած նաև

Բաղադրյալ բառեր

Թարգմանություններ

Թարգմանություն

համ 3

Դասական ուղղագրութեամբ՝

վանկեր՝ համ 

Ձայնարկություն

1. շան հաչելու ձայնը, հաֆ

Հոմանիշներ

1. տե՛ս հաֆ

Արտահայտություններ

Բաղադրյալ բառեր

Թարգմանություններ

Թարգմանություն

համ 4

Դասական ուղղագրութեամբ՝

վանկեր՝ համ 

Ստուգաբանություն

հապավված բարդությունների բաղադրիչ համամիութենական նշանակությամբ (օրինակ՝ համկոմկուս)

Արտահայտություններ

Բաղադրյալ բառեր

Թարգմանություններ

Թարգմանություն

համ 5

Դասական ուղղագրութեամբ՝

վանկեր՝ համ 

նախածանց

1. նույն, միևնույն
2. ընդհանուր, ամբողջ
3. միասին

Հոմանիշներ

1. տե՛ս նաև

Արտահայտություններ

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ գերմաներեն՝ դանիերեն՝ թուրքերեն՝ իսպաներեն՝ իտալերեն՝ հոլանդերեն՝ հունարեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռուսերեն՝ одно- (ru) ‎(odno-), едино— (ru) ‎(jedino—), все— (ru) ‎(vse—), пан— (ru) ‎(pan—), со— (ru) ‎(so—) վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝

Աղբյուրներ

• Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
• Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
• Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։

• Սերգեյ Ավագյան, Հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն խոհարարական բացատրական բառարան, Երևան, «ԴԱԼԼ», 2009 — 240 էջ։
• Մ․Խ․ Պողոսյան, Ֆրանսերեն-հայերեն ագրոէկոլոգիական և անտառագիտական տերմինների համառոտ բառարան (ՀԳԱ), Երևան, 2005 — 144 էջ։