Kurdistan

Kurdistan (Kurde كوردستان, Turke Kūrdstān) esas regiono senlitora che Proxim Oriento sude de Transkaukazia, origine habitada dal Kurdi, populo kun origino Indo-Europana. Ca regiono nun dividesas inter Turkia, Siria, Irak ed Iran. Ank existas mikra enklavo en Armenia. Kelk urbi di la regiono habitesas de la prehistorio, exemple Piranshahr en Iran - habitata de 8 mil yari ante nun -, ed Erbil en Irak - habitata de 6 mil yari ante nun.

Kurdi posible migris a la sudo di Anatolia cirkume la 10ma yarcento aK. Li posible decendis del Medi, populo qua konfrontis l'Asiriani e pose la Sasanidi, e vinkesis da ca populo cirkume 550 aK. L'imperio dil Medi duris dum 128 yari, e konquestesis da Cirus la Granda, imperiestro Persa. L'imperio di Cirus pose konquestesis da Alexandros la Granda.

Dum Mezepoko, Kurdi vivis relativa libereso sub Mohamedana dominaco. Tamen, dum l'apogeo di Otoman imperio, la regiono dividesis en du parti: un ek li sub dominaco Otomana, e l'altra sub dominaco Persa. Dum la 19ma yarcento, l'interferi Otomana en la feudala organizo di Kurdi kreis tensi e stimulis diversa revolti inter 1806 e 1880, qui demandis nedependo por la regiono.

Pos l'unesma mondomilito, tale nomizita "kontrato di Sèvres" postulis nedependo por populi qui vivis sub Otomana dominaco, ma to nulatempe adoptesis. En 1923, per tale nomizita Kontrato di Lausanne, la regiono dividesis inter Turkia, Siria, Irak, Iran e Sovietia. En 1945, proklamesis tale nomizita Republiko Mahabad, kun rejimo komunista, qua havis kurta durado.

Dum la Kolda milito, Kurdi ofte manifestis lia deziro pri nedependo. En 1961 Mustafa Barzani, historiala membro dil Partiso Demokrata di Kurdistan, komencis militeto en Irak til esar vinkita en 1975. En 1979, komencis revolto kontre la teokratio Iranana, establisita pos Iranana revoluciono. La reakto Iranana esis deklaro di Jihad kontre kurdi. En 1984 la Partiso di Laboristi di Kurdistan (Partiya Karkerên Kurdistanê - PKK) komencis gerilera ataki en Turkia.