Rotterdam
| Rotterdam | ||
| ||
| Aeral imajo pri Rotterdam. | ||
|
| |
| Standardo | Blazono | |
| Lando: |  Nederlando
| |
Informo:
| ||
| Latitudo: | 51°55'21"N | |
| Longitudo: | 4°28'45"E | |
| Altitudo: | -2 m | |
| Surfaco: | 319,35 km² | |
| Habitanti: | 650 000 (2021) | |
| Denseso di habitantaro: | 1843 hab./km² | |
| Horala zono: | UTC+1 (UTC +2 dum la somero) | |
| Urbestro: | Ahmed Aboutaleb (PvdA) | |
Mapo:
| ||
| ||
Oficala retosituo:
| ||
| http://www.rotterdam.nl/ | ||
Rotterdam esas la duesma maxim populoza urbo di Nederlando dop Amsterdam, e la maxim populoza urbo di la provinco Zuid-Holland. Segun statistiki dil yaro 2021, ol havis 588 490 habitanti. Lua tota surfaco esas 319,35 km². Lua metropolala regiono, inkluzite Den Haag, Haarlem ed altra urbi formacas urbego konocata kom Randstad, havanta plu kam 7 milion habitanti.
Jacanta an l'ekflueyo di Rheno, Rotterdam ank esas la maxim granda ed importanta portuo di Europa e la duesma maxim granda portuo di la mondo, dop Shanghai. La substrukturi portuala kovras preske 42 kilometri, iranta til Norda maro. Ensemble la portuo Le Havre, ol esas un ek la du portui Europana qui povas recevar petrolonavi kun kapaceso por transportar til 400 mil tuni di petrolo.
L'universitato Erasmus de Rotterdam esas importanta inquesto-centro en Nederlando. L'internaciona universitato Codarts ofras art-eduko pri muziko, danso e cirko.
Historio
redaktar
La historio dil urbo komencis cirkume 900; ol esis situata an la fluvio Rotte. Cirkum la yaro 1150 eventis severa inundadi, e dum Mezepoko digi konstrukesis. En 1270, konstruktesis aquobarilo apud rivero Rotte, do l'origino de la nomo dil urbo: Rotte + dam (aquobarilo).
Komto Willem la 4ma di Holando donis urbala yuri a Rotterdam ye la 7ma di junio 1340. Un ek la privilejo dil urbo esis la posibleso pri konstruktar kanalo iranta norde de Rotterdam ad Overschie. Ca kanalo, nomizita Rotterdamse Schie, kompleteskis en 1348. Tale, Rotterdam ganis aceso ad urbi norde de Holando, e to pluforteskis exterlanda komerco, nome kun Anglia e Germania.
La portuo di Rotterdam kreskis lente ma konstante, til divenar un ek la 6 branchi di la kompanio komercala "Nederlandana Kompanio di Estal Indii" (Vereenigde Oostindische Compagnie - VOC), ed un ek la 5 branchi di la "Nederlandana Kompanio di Westal Indii" (West-Indische Compagnie - WIC). La maxim granda acelero di kresko - sive portuala, sive demografiala - eventis pos ke kanalo Nieuwe Waterweg kompleteskis en 1872.
Geografio
redaktar
La reliefo di Rotterdam esas plana, situita mezavalori 2 metri sub la marala nivelo. Ol okupas cirkume 320 km², di qui 115 km² o cirkume 35% kovresas da aquo. Lua mezavalora altitudo esas 2 metri sub la marala nivelo, e lua maxim alta punto jacas 10 metri super la marala nivelo. L'ubala perimetro protektesas da digi por preventar inundadi. Existas tri tipi di suli en Rotterdam: suli sabloza, suli argiloza e suli torfoza. Li formacesis dum Terciara epoko, de depozaji transportita da fluvii e glacieri.
La klimato dil urbo esas oceanala temperema (Cfb segun la klimatala klasifikuro da Köppen) kun moderema someri e kolda vintri. La mezavalora temperaturo en januaro (vintro) esas 3,6°C, kontre ke la mezavalora temperaturo en julio (somero) esas 17,8°C. La proximeso kun Norda maro regulas la temperaturi dil urbo ed impedas extremi kolda o varma. Tamen, l'atmosferala humideso esas alta dum tota yaro.
La mezavalora yarala pluvo-quanto esas 855,6 mm. La maxim pluvoza monato esas oktobro, kun mezavalore 90,1 milimetri, e la min pluvoza monato esas aprilo, kun 42,6 milimetri.
Subtera fervoyo
redaktarYe la 9ma di februaro 1968 en Rotterdam, l'unesma subtera ferovoyo di Nederlando apertesis. Ca unesma lineo di la sistemo, la Norda-Suda-lineo, esis longa de 5,9 km. Ol esis un ek la maxim kurta subtera ferovoyi en la mondo. En 1982, la duesma lineo, la Esta-Westa-lineo, esis apertata. La sistemo nun havas 5 linei e totala longeso di 78,3 km, de qui 17,7 km esas subtera.
