Ekɔsɩ

Ekɔsɩ kɛna hɔɔlʊʊ ŋgʊ payaɣ-kʊ se kewiyaɣ kɩkpɛndaɣ Erɔpʊ yɔ kɩ-taa ɛjaɖɛ naɖɩyɛ. Ɖɩwɛ keteŋga kpeekpe aŋgba nɛ taabalɩyɛ kɩgaŋ sakɩyɛ taa. Tɛtʊ tʊnɛ tɩ-walanzɩ taa maɣna ɛzɩ 78 772 km2. Pɩnaɣ 2011 taa paakala ɛyaa kɛ ɛjaɖɛ nɖɩ ɖɩ-taa lɛ, paakpɛnda 5 295 000. Ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-tɛtʊ sɔsɔ payaɣ se Ediŋburigi nɛ liidiye nɖɩ pɔtɔkjɩ-ɖɩ peeɖe yɔ payaɣ-ɖɩ se Liivri Sɩtɛɛliŋŋ.

Kʊnʊmɩŋ weyi pɔyɔɔdʊʊ komina tʊma taa nɛ pawɩlʊʊ sukulinaa taa yɔ, ɩnʊʊ lɛ Iŋgilisis, Kayeliki, nɛ Skɔtɩ. Ɛsɔ sɛtʊ ndʊ pakɩlʊʊ sɛʊ yɔ, ndʊ lɛ krɩstʊ ŋgbɛyɛ sɛtʊ.

Agoza fenaɣ kalaɣ wiye pɩnaɣ 1707 kɛ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩmʊ ɖɩ-tɩ yɔɔ wɛʊ nɛ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-ñʊʊdʊ kɩfalʊ weyi palɩza-ɩ yɔ, ɛnʊʊ payaɣ se Nicola Sturgeon. Yee ɛyʊ ɛsɔɔlaa se ɛyaa nɔɔyʊ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa kɔyɔ, pɩwɛɛ se ɛpaɣzɩna maʊ ɛ-tɛ kaŋgalafʊ taa kɛ masɩ 44.