Сарықұйрық немесе Мысыр құтаны (лат. Bubulcus ibis) - тропиктер және субтропиктер тұрғыны, бір ғана туыстың (Сарықұйрық құтандар туысы - лат. Bubulcus) жалғыз өкілі.

Мысыр құтаны
Breeding-plumaged adult of nominate subspecies
Breeding-plumaged adult of nominate subspecies
Амандық күйі

Least Concern (IUCN3.1) [1]
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Жануарлар
Жамағаты: Chordata
Табы: Aves
Сабы: Pelecaniformes
Тұқымдасы: Ardeidae
Тегі: Bubulcus
Bonaparte, 1855
Түрі: B. ibis
Екі-есімді атауы
Bubulcus ibis
(Linnaeus, 1758)
Range of B. ibis Үлгі:LeftlegendҮлгі:LeftlegendҮлгі:Leftlegend
Subspecies

B. i. ibis (Linnaeus, 1758)
B. i. coromandus (Boddaert, 1783)
B. i. seychellarum (Salomonsen, 1934)

Синонимдері

Ardea ibis Linnaeus, 1758
Ardeola ibis (Linnaeus, 1758)
Bubulcus bubulcus
Buphus coromandus (Boddaert, 1783)
Cancroma coromanda (Boddaert, 1783)
Egretta ibis (Linnaeus, 1758)
Lepterodatis ibis (Linnaeus, 1758)

Биологиялық сипаттама

өңдеу

Лимон түстес сары тұмсығы бар кішкене (тұрқы - 50 см шамасында) әдемі құтан. Күйттік жасану кезінде басында, төсінде және арқа бөлігінде қызыл қошқыл түсті ұзарып тарқатылған безендіруші қауырсындар пайда болады. Батпақты жерлерде өмір сүреді, дегенмен ірі тұяқты жануарлардың қатысына тәуелді. Тек қана бунақденелілермен қоректенеді десе де болады. Жайылған жануарлардан үріккен шегіртке тұқымдастарды көбінесе ерекше аулайды. Бұдан басқа, ұйысқан жүннің арасындағы әр алуан бунақденелілерді және кенелерді қопарыстырып, сиырдың және енекелердің (буйвол) арқасына қонақтауды ұнатады.

Таралуы

өңдеу

Біздің елде өте сирек кездеседі. Қазақстанда тек қана Каспий маңына ұшып өткенде кездеседі, алайда біздің шекараға тікелей таяу Еділдің сағасында ұялайды. Соңғы онжылдықта Ескі Дүниенің тропиктері мен субтропиктері бойынша күшті таралып мекендеуде, сондай-ақ Америкаға еніп, онда да таралып орнығуда.[2]

Дереккөздер

өңдеу
  1. BirdLife International Bubulcus ibis. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2013.2. International Union for Conservation of Nature (2012). Тексерілді, 26 қараша 2013.
  2. Мектеп энциклопедиясы. Алматы: Атамұра, 2010
  NODES
Intern 2