Цилиндр

Цилиндр (көне грекше: κύλινδρος — білік, цилиндр)

1. цилиндр немесе цилиндрлік бет — берілген бағытқа параллель және бағыттауыш сызық арқылы өтетін кеңістіктің жасаушы түзулерінің жиыны;
2. тұйық цилиндрлік бетпен және өзара параллель екі жазықтықпен (Цилиндр табандары) шектелген дене . Егер Цилиндрдің табандары оның жасаушыларына перпендикуляр болса, онда ол тік Цилиндр деп аталады. Табандары дөңгелек болып келген тік Цилиндрді тік дөңгелек Цилиндр не дөңгелек Цилиндр деп атайды . Мұндай Цилиндрдің көлемі V=πr2h-қа, ал бүйір беті S=2πrh-қа тең, мұндағы r — Цилиндр табанының радиусы, h — Цилиндр биіктігі. Цилиндрдің табанына параллель емес жазықтықпен қиылған бөлігін қиылған Цилиндр деп атайды . Қиылған дөңгелек Цилиндрдің көлемі ,

Цилиндр

h1, h2 — Цилиндрдің ең үлкен және ең кіші жасаушыларының кесіндісі.

1. сыртқы не ішкі цилиндрлік беттері бар тетік.
2. цилиндр мен өзегі бар поршеннен тұратын құрылыс.

• Цилиндр еместік (орыс. Нецилиндричность) — цилиндірліктен ауытқу, қалыпты ұзындықтың бойында алынған нақты беттің нүктелерінен жанама цилиндрге дейінгі ең үлкен қашықтық.
• Цилиндрлік (орыс. Цилиндричность) — нақты беттің жанама цилиндрге жақындығы.

Көлікте қолданылатын цилиндрлердің түрлері

• Тежеуіштің негізгі (басты) цилиндрі - поршеннің механикалық қозғалысын тежеуші тетіктеріне жіберілетін сұйықтың қысым күйіне түрлендіретін цилиндр.
• Қозғауыш цилиндрі - қозғауыштың поршенінің жұмыс процесі өтетін цилиндр.
• Екі жолды цилиндр - екі өздігінен жүретін тежеуіш контурына әсер ететін, екі бөлек поршендерден тұратын басты тежеуіш цилиндр.
• Жұмыстық тежеуіш цилиндр - цилиндр түріндегі тежеуіш жетегінің белгілі, басты тежеуіш цилиндрден сұйық тобына берілген поршень цилиндрі.

Цилиндроид

Цилиндроид (гр. kylindros - цилиндр және eides — тәрізді) — бағыттаушылар деп аталатын екі қисық сызықпен қиылысатын және параллелизм жазықтығы деп аталатын жазықтыққа параллель орналасатын түзулердің жиыны анықтайтын бет.

Цилиндрлер блогі

Цилиндрлер блогі- бірнеше цилиндрлардың бір тұтас байланысуы.

Қиық цилиндр

Қиық цилиндр – цилиндірдің табанына параллель емес жазықтың қиған бөлігі. Дөңгелек қиық цилиндрдің көлемі.

$~V=\pi R^{2}{\dfrac {h_{1}+h_{2}}{2}},$

Бүйір бетінің ауданы$~S_{bb}=\pi R\left(h_{1}+h_{2}\right)$, (bb-бүйір беті) толық бетінің ауданы

$~S_{mb}=\pi R\left(h_{1}+h_{2}+R+{\sqrt {R^{2}+\left({\dfrac {h_{2}-h_{1}}{2}}\right)^{2}}}\right)$, (mb-толық беті)

Мұндағы $~R$ - табанындағы шеңбердің радиусы, $~h_{1}$ және $~h_{2}$ - сәйкес түрде цилиндрдің ең ұзын және ең қысқа жасаушыларының кесіндісі.