çiya

 Binêre herwiha: Çiya

Kurmancî

Bilêvkirin

• (Navdêr): IPA^(kilîd): /t͡ʃɪˈjɑː/
• (Cînav):  IPA^(kilîd): /ˈt͡ʃʰɪjɑː/
• Kîtekirin: çi·ya

Navdêr

Zayenda nêr a binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	çiya	çiya
Îzafe	çiyayê	çiyayên
Çemandî	çiyayî	çiyayan
Nîşandera çemandî	wî çiyayî	wan çiyayan
Bangkirin	çiyayo	çiyayino
Zayenda nêr a nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	çiyayek	çiyayin
Îzafe	çiyayekî	çiyayine
Çemandî	çiyayekî	çiyayinan

Agirî, bilindtirîn çiyayê Kurdistanê.

Everest, bilindtirîn çiyayê dinyayê

çiya nêr, ç-ya nerm

1. (erdnîgarî) Cihên ku bi kîlometreyan ji derdorên xwe bilindtir in û serên wan bi awayekî giştî tûj û kevirîn in.

   Ev hinek çiyayên Kurdistanê ne: Agirî, Cûdî, Gare, Herekol, Metîn, Qendîl, Sîpan...

   • Işq agir e, ten çiyayê Tûr e
     Dil ew şecera bi nar û nûr e — (Ehmedê Xanî, Mem û Zîn, ~1692)
   • Çiyê tu caran ew beşer nedida dest wan. Çiya dost bû. Çiya ne weke wan xayin û bêbext bû. — (Firat Cewerî, Girtî, Weşanên Nûdem, 1986)

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: چیا‎
• kurdî-krîlî: чьйа

Herwiha

• çiyo – hin deverên kurmanciya rojavayî
• ço – hin deverên kurmanciya rojavayî
• çiwa
• çî
• çiy
• çê
• ça
• ço

Çemandî

• (kurmanciya rojhilatî) çiyayî, çiyay
• (kurmanciya navendî û rojavayî) çiyê

Gotinên pêşiyan

• Adarê, meşke li darê, ne li vir li çiyayê Şingarê
• Bela xelkê ji çol û çiyan tê, ya min belengazê Xwedê ji ber lingên min tê
• Bûye çiyayê Sîpanê, serê xwe dananê. (natewîne)
• Bav ber bi zarok diçe, zarok ber bi çiya diçe
• Çavê dê û bava li ewladan, çavê ewlada li çiyayê Qaf
• Çiya naçe, dewrêş diçe
• Çûm li serê çiya, zûriyam weke gura, birazî nabin bira
• Di navbera wan de çiya hene
• Dilê dê li ser dotê, yê dotê li ser çiyayê Qaf
• Ez çiya û tu çiya, golik ma bê giya
• Ji weynê jinan çiyayê Cûdî xwar bûye
• Keçika bêbav, çiyayê bêav
• Keçika be dê wek çiyayê bê rê
• Keça bê dê, çiyayê bê rê
• Kerguh ji çiyê xeyidiye, çiya haj pê tune
• Ku agir li çiya ket, ter û hişk tev de dişewitin
• Pişta xwe kutaye çiyayê bilind
• Xwedê çiyan jî tenê neke

Jê

• çiyager
• çiyagerî
• çiyanas
• çiyanasî
• çiyastan
• çiyastanî
• çiyavan
• çiyavanî

• çiyayî
• çiyayîn
• çiyazan
• çiyazanî
• rêzeçiya
• xelekeçiya
• zincîreçiya

Etîmolojî

Hevreha kurdiya başûrî çiga, çixa, farisî چکاد‎ (çekad, “gupik, şilk, lûtke”), pehlewî çikad, çekat, hemû ji zimanên îranî, bi îraniya kevn *čakāta-. Bi texmîna Tsabolov herwiha hevreha sanskrîtî ककुद् (kakúd: gupik, lûtke) û latînî cacūmen (gupik, lûtke)... hemû ji proto-hindûewropî *ka-kut- yan jî zimanên îranî peyv ji akadî 𒊕𒁺 (“qaqqadu”) wergirtiye. Peyva akadî hevreha peyva îbranî קדקוד (qodqod) û ugarîtî 𐎖𐎄𐎖𐎄 (q'dq'd) e. Peyva akadî wek գագաթն (gagatʿn: şilk, gupik) ketiye ermenî jî.

K di zimanên îranî de berê dibû Ç loma guherîna K/Q bi Ç diyardeyeke normal e. Berê di hemû zimanên îranî de K-ya hindûewropî dibû Ç/S, niha jî heman diyarde bo nimûne di soranî û di zazakiya Dêrsimê de maye. Bo nimûne: zazakiya giştî keye > zazakiya dêrsimî çê (mal, xanî) yan soraniya giştî kwê > soraniya hin deveran çwê (kû, kû der, çi cih).

Guherîna K-ya li nava peyvê pêşî bi G (bo nimûne farisiya navîn çekat û kurdiya başûrî çiga) jî awayekî dengguherînê yê berbelav e û guherîna G bi Y (wek kurdiya başûrî çiga û kurmancî çiya) dîsa fenomeneke mişe ye. Ketiya D li nav an dawiya peyvê piştî vokalan jî diyardeyeke berbelav e ku kurdî ji farisî ferq dike (bo nimûne farisî bad, bûd lê kurdî ba, bû).

Bikaranîna peyva çiya di kurdî de tenê di kurmancî de berbelav e. Di zazakî de qet peyda nabe, di soranî de tenê wek peyveke ji kurmancî wergirtî di hin berhemên nivîskî de tê dîtin. Di kurdiya başûrî de jî pir kêm tê bikaranîn. Di farisî de jî peyva چکاد‎ (çekad) kêm tê nasîn û bikaranîn.

Di soranî de bi wateya çiya bi piranî peyva شاخ‎ (şax) tê bikaranîn.

Di zimanên niha û kevn yên îranî de bi piranî ev peyva hevreh li kar e/bû: zazakî ko, belûçî کوہ‎‎ (koh), farisî کوه‎ (kûh), tacikî кӯҳ (küh), pehlewî 𐭪𐭥𐭯‎ (kōf), hexamenişî 𐎣𐎢𐎳 (kaufa), avestayî 𐬐𐬀𐬊𐬟𐬀‎ (kaofa). Ew wek peyveke serbixwe di kurmancî de êdî nayê bikaranîn lê di peyvên kurmancî kovî / kûvî de maye. Di soranî de ew wek کێو‎‎ (kêw) heye lê pir kêm tê bikaranîn lê di soranî de jî di peyvên کێوی‎ (kêwî) (kovî, kûvî) û کوێستان‎ (kwêstan) (zozan) heye û tê bikaranîn.

Bo H di farisî de beramberî V di kurmancî de (farisî kohî, kurmancî kovî, kûvî) bidin ber: kulav, kevn, dev.

Heman peyva îranî wek कोह (koh) ketiye hindî û wek کوہ‎‎ (koh) jî ketiye ûrdûyî.

Çavkanî:

• Հրաչեայ Աճառեան / Հրաչյա Աճառյան ՀԱՅԵՐԷՆ ԱՐՄԱՏԱԿԱՆ ԲԱՌԱՐԱՆ [Hraçya Açaryan: Ferhenga etîmolojî ya ermenî] (bi ermenî)
• Chyet, Michael L. (2003): Kurdish-English Dictionary, Ferhenga Kurmancî-Inglîzî, Yale University Press.
• لغتنامه دهخدا [Ferhenga Dihxoda] (farisî-farisî): [1]
• Tsabolov, R. L., Ferhenga etîmolojî ya zimanê kurdî ["Цаболов, Р. Л.: Эмцмолоƨцческцц̆ словарь курδскоƨо языка"], Moskova, 2001-2010

Binêre herwiha

• gir
• kox
• şax
• co
• çem
• deşt
• evrazî
• gelî
• newal
• nihal
• nişîvî
• ro
• robar
• rûbar
• zozan

Bi zaravayên din

• Soranî: şax, kêf, kêw, kej, çiya, çewl, kwêstan, benden, yall
• Zazakî: ko, koe, kue, kûwe, kuh, çiya
• kurdiya başûrî: küye, küyesan, şax, çewl, kwe, keş]]
• Hewramî: keş, koy, ko, herd, kwê
• Lekî: koyê
• Şêxbizînî: ko
• Şebekî: kuh

Werger

• Abagayî: àg̶ònáì
• Abxazî: ашьха (āš̍xā)
• Açehî: gunong
• Adîgeyî: къушъхьэ (q°ŝḥă)
• Afarî: qaléyta
• Afrîkansî: berg → af
• Ahomî: 𑜁𑜧 (khaw)
• Albanî: mal → sq n, bjeshkë → sq n
• Almaniya navendî ya rojhilat: Barg n
• Almanî: Berg → de n

  Elmanîşî: Berg; Bärg, Bäärg, Bèèrg, Bërg

  Swabî: Berg

• Altayiya başûrî: туу (tuu)
• Amayî: yu
• Amharî: ተራራ (tärara), ጋራ (gara)
• Apaçî:

  Apaçiya rojava: dził

• Aragonî: montaña → an m
• Aramî:

  Aramiya nû ya asûrî: ܛܘܪܐ‎ n (ṭūrā)

  Siryaniya klasîk: ܛܘܪܐ‎ n (ṭūrā)

  Aramiya cihû: טוּרָא‎ n (ṭūrā)

• Argobbayî: ተራራ (tärara)
• Aromanî: munti n, munte n
• Asamî: পর্বত
• Astûrî: monte → ast n
• Atayalî: rgyax
• Avarî: мегӏер (meʿer)
• Avestayî: 𐬐𐬀𐬊𐬟𐬀‎ (kaofa)
• Aynuyî: イワ (iwa), キㇺ (kim)
• Azerî: dağ → az
• Banjarî: gunung
• Baskî: mendi → eu
• Başkîrî: тау (taw)
• Bau bidayuh: dorod, bung
• Belarusî: гара́ → be m (hará)
• Belûçî: کوہ‎ (koh)
• Bengalî: পর্বত → bn (pôrbôt), পাহাড় → bn (pahaṛ)
• Bikol Central:

  Bîkoliya naverast: bulod

  Bîkoliya naverast: bukid

• Bontociya rojhilatî: filig, chontog
• Bretonî: menez → br n
• Bruneyî: gunung
• Bulgarî: планина́ → bg m (planiná)
• Burmayî: တောင် → my (taung)
• Buryatî: хада (xada); уула (uula)
• Çeçenî: лам (lam)
• Çekî: hora → cs m
• Çerokî: ᎣᏓᎸᎢ (odalvi)
• Çîçewayî: phiri
• Çîkasawî: onchaba
• Çînî:

  Kantonî: 山 (saan¹)

  Dunganî: сан (san)

  Ganî: 山 (san¹)

  Hakkayî: 山 (sân)

  Jinî: 山 (san¹)

  Mandarînî: 山 → zh (shān)

  Min beî: 山 (súing)

  Min dongî: 山 (săng)

  Minnanî: 山 (san)

  Teochew: 山 (suan1)

  Wuyî: 山

  Xiangî: 山 (san¹)

• Çukçî: ӈэгны (ṇėgny)
• Çuvaşî: ту (tu)
• Dalmatî: muant n
• Danmarkî: bjerg → da nt
• Dargwayî: дубура (dubura)
• Dolganî: кайа (kaya)
• Elwîrî-wîderî: کمر‎ (kamer)
• Emilî: muntâgna m
• Endonezyayî: gunung → id
• Erebî: جَبَل‎ n (jabal), طُور‎ → ar n (ṭūr), طَوْد‎ → ar n (ṭawd)

  Erebiya misrî: جبل‎ n (gabal)

  Erebiya fasî: جبل‎ n (jbal)

• Ermenî: լեռ → hy (leṙ), սար → hy (sar)
• Erzayî: пандо (pando)
• Esperantoyî: monto → eo
• Estonî: mägi → et
• Etiyopiya klasîk: ደብር n (däbr)
• Evenî: урэкчэн (urəkcən)
• Evenkî: урэ (urə)
• Eweyî: to nt
• Extremaduranî: montaña
• Farisî: کوه‎ → fa (kuh), کوهستان‎ → fa (kuhestân)

  Farisiya navîn: kōf

  Farisiya kevn: 𐎣𐎢𐎳 (k-u-f /kaufa/)

• Fatalukuyî: apa
• Ferî: fjall → fo nt
• Fiji hindiyî: pahaarr
• Fîjî: ulunivanua
• Fînî: vuori → fi
• Flamiya rojava: berg n
• Frankoprovansî: montagne m
• Fransî: montagne → fr m, mont → fr n

  Fransiya kevn: montaigne m, muntaigne m

  Fransiya navîn: montaigne m

• Frisian:

  Frîsiya bakur: berig n

  Frîsî: berch → fy

• Friyolî: mont m, montagne m
• Frîsiya bakur: bärj
• Frîsiya saterlandî: Bierich, Bäirch
• Frîsî: berch → fy
• Gaelîka skotî: beinn m, sliabh n
• Gagawzî: bayır
• Galîsî: montaña → gl m
• Gujaratî: પહાડ n (pahāḍ)
• Gurcî: მთა → ka (mta), გორა (gora)
• Guwaranî: yvyty
• Hänî: ddhäw
• Hadzayî: ǁʼùƛʼè-yà
• Haîtî: mòn
• Hawayî: mauna, kuahiwi
• Hawsayî: dutse → ha
• Higaononî: kalasan
• Hindî: पहाड़ → hi n (pahāṛ), पर्वत → hi n (parvat), कोह → hi n (koh), गिरि → hi n (giri), जबल → hi n (jabal), पर्बत → hi n (parbat), अचल → hi n (acal), नग → hi n (nag)
• Hirî motuyî: ororo
• Hîlîgaynonî: bukid
• Hîrî motuyî: orooro
• Hmongî: roob
• Holendî: berg → nl n
• Îbranî: הַר‎ → he n (har)
• Îdoyî: monto → io
• Îgboyî: ugwu
• Îlokanoyî: bantay
• Îngilîziya kevn: beorg n, dūn m, munt n
• Îngilîziya navîn: mount, mountayne
• Îngilîzî: mountain → en
• Îngriyî: mäki
• Îngûşî: лоам (loam)
• Înterlîngua: montania, monte
• Îranunî: palau
• Îrlendî: sliabh → ga n

  Îrlendiya kevn: slíab n an nt

• Îsnagî: bantay
• Îstriyotî: monto n
• Îtalî: montagna → it m, monte → it n
• Îtelmenî: ӈэйӈэ (ŋejŋe)
• Îzlendî: fjall → is nt, fell → is nt
• Japonî: 山 → ja (やま, yama)
• Jarayî: čư̆
• Javayiya kevn: wukir, giri, gunung
• Javayî: ꦒꦸꦤꦸꦁ → jv, ꦒꦶꦫꦶ → jv
• Kabardî: къущхьэ (q̇°ŝḥă)
• Kabîlî: adrar n
• Kalalîsûtî: qaqqaq
• Kalingayiya başûrî: filig
• Kalmîkî: уул (uul)
• Kannadayî: ಗಿರಿ → kn (giri), ಪರ್ವತ → kn (parvata), ಬೆಟ್ಟ → kn (beṭṭa), ಮಲೆ → kn (male)
• Kapampanganî: bunduk
• Kaqçikelî: juyu'
• Karaçay-balkarî: тау
• Karakalpakî: taw
• Karelî: mägi
• Kashmiri:

  Keşmîrî: کۆہ‎ (koh), کۄہ‎ (kọh)

  Keşmîrî: कॊह (koh), कॏह (kọh)

• Kaşûbî: góra m
• Katalanî: muntanya → ca m
• Kaurnayî: mukurta
• Keçwayî: pikchu, urqu, orgo, hirka
• Kirgizî: тоо → ky (too)
• Kîkongoyî: mongo
• Kîngalî: කන්ද (kanda)
• Kînyarwandayî: umusozi 3 an 4
• Komî-permyakî: керӧс (kerös)
• Komî-zîriyî: керӧс (kerös), кыр (kyr), кырӧм (kyröm)
• Koreyî: 산 → ko (san), 메 → ko (me) 뫼 (moe)
• Korsîkayî: muntagna m
• Kreyoliya morîtanî: montany
• Krî: ᐗᔒ (washii)
• Kumikî: тав (taw)
• Ladakhiyî: རི (ri)
• Ladînî: mont, crëp n
• Ladînoyî: montanya m
• Lakî: зунтту (zunt̄u)
• Latgalî: kolns n
• Latînî: mōns → la n, montania
• Latviyayî: kalns → lv
• Lawsî: ພູ → lo (phū), ເຂົາ → lo (khao), ພູເຂົາ (phū khao)
• Lazî: გოლა (gola)
• Lekî: باران‎ (baran)
• Lezgînî: сув (suv), дагъ (daġ)
• Lingalayî: ngómbá 9 an 10
• Lîgûrî: montàgna
• Lîmbûrgî: berg → li n
• Lîtwanî: kalnas → lt n
• Lombardî: mont n, muntagna m
• Lubuagan kalingayî: bilig
• Lueyî: ᦃᧁ (ẋaw)
• Lugandayî: olusozi, gambalagala
• Luhyayî: esikulu
• Luksembûrgî: Bierg → lb n
• Mòçenoyî: pèrg n
• Maguindanaoyî: palaw
• Makedonî: планина m (planina), гора m (gora)
• Malagasî: tendrombohitra → mg
• Malayalamî: പര്‍വതം → ml (par‍vataṃ), മല → ml (mala)
• Malezî: gunung → ms
• Maltayî: muntanja m
• Mançûyî: ᠠᠯᡳᠨ (alin), ᡥᠠᡩᠠ (hada)
• Manîpûriya bîşnûpriyayî: মোন্টানহা (mōnṭānahā)
• Manksî: slieau n
• Mansî: ур (ur)
• Maorî: maunga → mi
• Maranaoyî: palaw
• Maratî: पर्वत (parvat)
• Mayayiya yukatekî: ka'anal k'áax
• Mecarî: hegy → hu, hegység → hu
• Megrelî: გვალა (gvala)
• Melanauyiya navendî: gunuong
• Misrî: (ḏw n)
• Mînangkabawî: gunuang
• Mîrandî: muntanha m
• Mokşayî: панда (panda)
• Mongolî: уул → mn (uul)
• Monî: ဒဵု (tɜ̀)
• Mwanî: mwango
• Nahuatl:

  Nahwatliya navendî: tepetl

  Nahwatliya huastecaya navendî: tepetl

  Klasîk: tepetl

  Nahwatliya guerrero: tepetl

  Puebla nahuatliya çiyayî: tepet

  Nahwatliya mekayapan: tepe̱ꞌ

  Nahwatliya bakurê puebla: tepetl

  Nahwatliya tetelcingo: tepietl

  Nahwatliya tlamacazapa: tepetl

• Nanayî: хурэ̄н
• Napolîtanî: muntagna m
• Navajoyî: dził
• Nedersaksî:

  Saksoniya jêrîn ya holendî: Barg n

  Almaniya jêrîn a almanî: Barg n, Biärg n

• Nepalî: पहाड (pahāḍ)
• Newarî: च्वापुगुं (cvāpuguṃ)
• Nogayî: тав (tav)
• Normandî: mountangne m, maontogne m, montangne m
• Norsiya kevn: fjall nt, fell nt
• Norwecî:

  Norwecî: fjell → no nt, berg → no nt

  Norweciya nînorskî: fjell → nn nt, berg nt

• O'odhamî: do'ag
• Ohloniya başûr: saTum
• Ojibweyî: wajiw
• Okînawanî: さん (san)
• Oksîtanî: montanha → oc m
• Oriyayî: ପର୍ବତ → or (pôrbôtô)
• Oroçî: уэ, увэ
• Orokî: хурэ
• Oromoyî: tulluu → om
• Oroqenî: urə
• Osetî: хох (xox)
• Osmanî: طاغ‎ (dağ)
• Oygurî: تاغ‎ → ug (tagh)
• Oyratiya nivîsî: ᡇᡇ᠌ᠯᠠ (uu᠌la)
• Ozbekî: togʻ → uz
• Palî: pabbatō

  Palî: पब्बतो

• Peştûyî: غر‎ → ps n (ğar)
• Piedmontîsî: mont n, montagna m
• Pîpîlî: tepet
• Pîtkarnî-norfolkî: maun
• Pîttcantcatcarayî: apu, puḻi
• Plodîşî: Boajch n
• Polonî: góra → pl m
• Portugalî: montanha → pt m, monte → pt n
• Prakrîtiya sawurasenî: 𑀧𑀯𑁆𑀯𑀤 (pavvada)
• Puncabiya rojavayî: پہاڑ‎ → pnb
• Puncabî: ਪਰਬਤ n (parbat), ਪਹਾੜ (pahāṛ)
• Qazaxî: тау → kk (tau)
• Qiangiya bakurî: ˈβuɹpu
• Qiptî: ⲧⲟⲟⲩ (toou)
• Rohingyayî: faár
• Romancî: muntogna m, muntgogna m, muntagna m
• Romanî: bar, bur
• Romanyayî: munte → ro n
• Rusî: гора́ → ru m (gorá)
• S'gaw karenî: ကစၢၢ် (ka suẖ)
• Saanîçî: smámelet

  Saanîçî: smeent

• Saanîçî: SṈÁNET
• Samî:

  Samiya înarî: vääri

  Samiya lule: várre

  Samiya bakurî: várri

  Pite samî: várre

  Samiya skoltî: vääʹrr, tuõddâr

  Samiya başûr: bïerje

  Ume samî: várrie

• Samoayî: mauga
• Samogîtî: kalns n
• Sandaweyî: gáwâ
• Sangisarî: کو (ku)
• Sanskrîtî: गिरि → sa n (giri), पर्वत → sa n (parvata)
• Sardînî: montagna, monte
• Sebopî: tukong, dorod
• Sebwanoyî: bukid
• Sicîlî: muntagna → scn m
• Sierra miwokiya başûrî: lemem·yʔ ʔinim·yok
• Sindhî: جبل‎ n (jabalu)
• Sirananî: bergi
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: планина m, гора m

  Latînî: planina → sh m, gora → sh m

• Skotî: ben, moontain, muntain
• Slaviya kevn:

  Kirîlî: гора m (gora)

• Slaviya rojavayî ya kevn: гора m (gora)
• Slovakî: hora → sk m, vrch n
• Slovenî: gora → sl m
• Somalî: buur → so m
• Sorbî:

  Sorbiya jêrîn: góra m

  Sorbiya jorîn: hora m

• Sotoyiya başûr: thaba → st
• Spanî: montaña → es m, monte → es n
• Sundanî: ᮌᮥᮔᮥᮀ (gunung)
• Swahîlî: mlima → sw 3 an 4
• Swêdî: berg → sv nt
• Şanî: လွႆ (lǒay)
• Şîngazîcayî: mlima 3 an 4, nguu 9 an 10
• Şonayî: gomo
• Şorî: тағ (tağ)
• Tabasaranî: дагъ (daġ)
• Tacikî: кӯҳ → tg (küh)
• Tagalogî: bundok → tl
• Tahîtî: mouʻa
• Tamîlî: மலை → ta (malai), பெருங்குவியல் (peruṅkuviyal)
• Taosî: p’íanenemą
• Tarantinoyî: mundagne m
• Tarifitî: adrar n
• Tausugî: būd
• Tay dam: ꪝꪴ (ꞌpú)
• Tayiya bakurî: ᨡᩮᩢᩣ, ᨯᩬ᩠ᨿ
• Tayî: ภู → th (puu), เขา → th (kǎo), ภูเขา → th, ดอย → th (dɔɔi)
• Tbolî: bulul
• Telûgûyî: పర్వతము → te (parvatamu)
• Temazîxtiya atlasa navendî: ⴰⴷⵔⴰⵔ n (adrar)
• Teteriya krîmî: dağ
• Teterî: тау (tau)
• Tetûmî: foho
• Thaoyî: hudun
• Tigrînî: እምባ → ti (ʾəmba)
• Tirkiya kevn: 𐱃𐰍‎ (t¹ǧ /taɣ/)
• Tirkî: dağ → tr
• Tirkmenî: dag
• Tirurayî: tuduk
• Tîbetî: རི (ri)
• Tlingitî: shaa
• Tokpisinî: maunten → tpi
• Tongî: moʻunga
• Toxarî B: ṣale
• Tunjungî: saiᵗn
• Tuvanî: даг (dag)
• Tuwali ifugaoyî: bilid
• Tzotzîlî: vits
• Udiheyî: уэ, вэ
• Udî: бурух (buruχ)
• Udmurtî: выр (vyr)
• Ugarîtî: 𐎙𐎗 (ġr), 𐎂𐎁𐎍 (gbl)
• Ukitî: tohen
• Ulçî: хурэ
• Urdûyî: پہاڑ‎ n (pahāṛ), پروت‎ n (parvat), کوہ‎ n (koh)
• Ûkraynî: гора́ → uk m (horá)
• Venîsî: montagna m
• Vepsî: mägi
• Viyetnamî: núi → vi
• Volapûkî: bel → vo
• Voroyî: mägi
• Votî: mätši
• Warayî: bukid
• Weylsî: mynydd → cy n
• Wolioyî: gunu
• Wolofî: tangor
• Xakasî: тағ (tağ)
• Ximêrî: ភ្នំ → km (phnum)
• Xîtanî: 𘬊 (MOUNTAIN)
• Xosayî: intaba 9 an 10
• Yagarayî: bibu
• Yagnobî: куҳ
• Yakutî: хайа (xaya), сис (sis)
• Yamanayî: tular
• Yidîşî: באַרג‎ n (barg)
• Yiyiya siçuwayî: ꁧ
• Yorubayî: òkègiga
• Yûnaniya pontî: όρος (óros), ραχ̌ίν (rakȟín)
• Yûnanî: όρος → el nt (óros), βουνό → el nt (vounó)

  Kevn: ὄρος nt (óros)

• Zêlandî: berg n
• Zhuangî: bya
• Zuluyî: intaba → zu 9 an 10
• Zuniyî: yalanne

Ev beşa Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

Cînav

çiya mê

1. çi ya, çi tişta, çi kesa:

   Ew çiya te heye? ― Ew çi kesa te ye?

   Te çiya xwe winda kiriye? ― Te çi tişta xwe hinda kiriye?

Têkilî

• çiyê

Etîmolojî

  Etîmolojiya vê peyvê nehatiye nivîsîn. Eger tu bi rastî bizanî, kerem bike bişkoka "biguhêre" ya di ser van gotinan re bitikîne û etîmolojiya vê peyvê binivîse. Çavkaniyên ku te ew etîmolojî jê girtiye jî binivîse.