kesk

 Binêre herwiha: keşk

Kurmancî

Bilêvkirin

•  IPA^(kilîd): /kʰæsk/
• Deng (Wan)^ⓘ
• Kîtekirin: kesk

Rengdêr

Pozîtîv	Komparatîv	Sûperlatîv
kesk	kesktir	herî kesk kesktirîn

kesk, k-ya req (1), k-ya nerm (2)

1. (reng) rengê çilû,
   rengê pelên daran yên geş û gihiştî,
   rengê giyayê nebeyî / hişknebûyî

   Çend cûnên rengê kesk: #C2F732 #00FF00 #10E010 #208000 #095228

   • Dêm-i di bisk û xemriyan ta û lefên di şetriyan
     Mane temam-i kesk û sor bedre li dorê hale kir
     Dûr-i kirîn ji sinbilan çîçek û bişko û gulan — (Melayê Cizîrî, Dîwana Melayê Cizirî, ~1640)
   • بحرا رجز بو چه خوش مرفل
     اخضر چه کسکه احمر خو صوره
     ازرق هشینه جورب چه گوره — (Ehmedê Xanî, Nûbihara Biçûkan, 1683)

   Beḥra recez bo çi xweş mureffel?
   Exḍer çi? Kesk e; eḥmer xwe ṣor e
   Ezreq hişîn e. Cewreb çi? Gore

2. (siyaset) partiyên jîngehparêz
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
3. (siyaset) partiyên îslamî
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
4. (siyaset) (Başûrê Kurdistanê) PDK (bidin ber: kesk = YNK)
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: که‌سک‎
• (wêjeya klasîk) کسک‎

Nêzîk

• hişîn

Jê

 

• (lêker) kesk bûn
• (navdêr) keskbûn

Etîmolojî

Hevreha zazakî kesk, pehlewî kaskênên (ji kaskên laciwerd + -ēn), ji zimanên îranî. Di zarava û zimanên din yên îranî de li cihê "kesk" peyvên wek "sewz, sebz, zergûn" hene.

Bi zaravayên din

• Soranî: sewz, kesk
• Kurdiya başûrî: sewz, sewnz
• Lekî: sewz
• Hewramî: sewz, sewze
• Zazakî: hewz

Werger

• Abxazî: аиаҵәа (āiāc̣°ā)
• Açehî: ijo
• Adîgeyî: уцышъо (wcəŝo), шхъуантӏэ (šχ°ānṭă)
• Afrîkansî: groen → af
• Akadî: 𒅊 (warqu, SIG7)
• Akanî: ahahamono
• Albanî: gjelbër → sq, blertë → sq
• Alviri-Vidari:

  Elwîrî-wîderî: سوز‎ (sevz)

• Almaniya Pennsylvania: grie
• Almanî: grün → de

  Elmanîşî: grüen

• Amharî: ኣረንጓዴ (ʾarängʷade)
• Apaçî:

  Apaçiya rojava: dotłʼizhihíí

• Amuzgoyî: bi
• Aramiya nû ya asûrî: ܩܝܼܢܵܐ‎ n (qīna), ܝܲܪܘܿܩܵܐ‎ n (yāroqa)
• Aromanî: vearde
• Asamî: সেউজীয়া (xeuzia)
• Astûrî: verde → ast
• Aymarayî: ch’uxña → ay
• Aynuyî: フ (hu)
• Azerî: yaşıl → az
• Balînî: gadang, ijo
• Baskî: berde → eu, orlegi → eu
• Başkîrî: йәшел (yäšel)
• Batsbî: აფეჼ (apẽ), სინი̆ (sinĭ)
• Baureyî: kotiskon
• Belarusî: зялёны → be (zjaljóny)
• Bengalî: সবুজ → bn (śôbuj), কচুয়া → bn (kôcuẏa)
• Bretonî: glas → br, gwer → br
• Bruneyî: ijau, gadung
• Bugî: kudara
• Bulgarî: зеле́н n (zelén)
• Burmayî: စိမ်း → my (cim:)
• Buryatî: ногоон (nogoon)
• Çamicuroyî: ijsu'pa
• Çaxatayî: یاشیل‎ (yāšï̄l)
• Çeçenî: баьццара (bäccara)
• Çekî: zelený → cs
• Çinook jargonî: pchix̣
• Çîkasawî: okchamali'
• Çînî:

  Kantonî: 綠色嘅 (luk⁶ sik¹ ge³)

  Mandarînî: 綠色的 (lǜsè de)

• Dalmatî: viard
• Danmarkî: grøn → da
• Dusuniya navendî: otomou
• Elfdalî: gryön
• Endonezyayî: hijau → id
• Erebî: أَخْضَر‎ → ar n (ʾaḵḍar), خَضْرَاء‎ → ar m (ḵaḍrāʾ), خُضْر‎ → ar pj (ḵuḍr)

  Erebiya misrî: أخضر‎ (aḵḍar)

• Ermenî: կանաչ → hy (kanačʻ)
• Erzayî: пиже (piže)
• Esperantoyî: verda → eo
• Estonî: roheline → et
• Farisî: سبز‎ → fa (sabz)
• Ferî: grønur → fo
• Fîjî: karakarawa → fj
• Fînî: vihreä → fi
• Frankoniya rhine: grinn
• Fransî: vert → fr
• Friyolî: vert, verd
• Frîsiya bakur:

  Frîsiya bakur: green

  Mooring: gräin

• Frîsiya kevn: grēne
• Frîsî: grien → fy
• Gaelîka skotî: uaine, glas, gorm
• Gagawzî: eşil
• Galîsî: verde → gl
• Gujaratî: લીલા (līlā)
• Gurcî: მწვანე → ka (mc̣vane)
• Haîtî: vèt, vè
• Hawayî: maʻomaʻo, ʻōmaʻomaʻo
• Hawsayî: kore → ha
• Hindî: हरा → hi (harā), सब्ज़ (sabz)
• Hîlîgaynonî: lunhawon
• Holendî: groen → nl
• Hopîyî: mokingpu
• Hunsrikî: grien
• Îbranî: ירוק \ יָרֹק‎ → he (yarók)
• Îdoyî: verda → io
• Îgboyî: ndụ
• Îngilîziya kevn: grene
• Îngilîzî: green → en
• Îngûşî: баьццара (bäccara)
• Înterlîngua: verde → ia
• Îranunî: gadung
• Îrlendî: glas → ga, uaine
• Îstriyotî: virdo
• Îtalî: verde → it
• Îzlendî: grænn → is
• Japonî: 緑の (みどりの, midori no), 緑色の (りょくしょくの, ryokushoku no), 青い → ja (あおい, aoi), 青の (あおの, ao no)
• Javayiya kevn: hijo
• Javayî: ijo → jv, ijem
• Kalalîsûtî: qorsuk → kl
• Kalmîkî: ноһан (nohan)
• Kannadayî: ಹಸಿರು → kn (hasiru), ಪಚ್ಚೆ → kn (pacce)
• Kapampanganî: aluntian, aluntiang, mayaluntian, mayaluntiang
• Kaşûbî: zelony
• Katalanî: verd → ca
• Keçwayî: q'umir, waylla
• Ketî: съньсь
• Kirgizî: жашыл → ky (caşıl), көк → ky (kök)
• Kîkongoyî: matiti
• Kîngalî: කොළ → si (koḷa)
• Kîrîbatî: mawáwa
• Komî-permyakî: веж (vež)
• Koreyî: 녹색의 (noksaegui), 초록의 (chorogui)
• Kornî: glas, gwyrdh, gwer
• Korsîkayî: verdi → co
• Kreyoliya fransî ya Louisiana: vè, vèr, vær, væt
• Kreyoliya morîtanî: ver
• Krîkî: lanē
• Kunayî: diguargit
• Ladînî: vërt
• Latgalî: zaļš n
• Latînî: viridis → la
• Latviyayî: zaļš → lv
• Lawsî: ຂຽວ → lo (khiāu)
• Lezgînî: къацу (q̄acu)
• Lingalayî: ya mpɔndɔ́
• Lîgûrî: verde
• Lîtwanî: žalias → lt
• Lombardî: verd
• Luksembûrgî: gréng → lb
• Mòçenoyî: grea'
• Madurayî: biru
• Maguindanaoyî: gadung
• Makasarî: moncoŋ bulo
• Makedonî: зелен (zelen)
• Malagasî: maitso → mg
• Malayalamî: പച്ച → ml (pacca)
• Malezî: hijau → ms
• Maltayî: aħdar → mt n
• Mançûyî: ᠨᡳᠣᠸᠠᠩᡤᡳᠶᠠᠨ (niowanggiyan), ᠨᡳᠣᡥᠣᠨ (niohon)
• Manksî: glass
• Maorî: kākāriki → mi, karera, uri, kāriki
• Mapuçî: welang
• Maranaoyî: gadong
• Maratî: हिरवा → mr (hirvā)
• Mayayiya yukatekî: yaax
• Mecarî: zöld → hu
• Misrî: (wꜣḏ)
• Mizoyî: hring
• Mînangkabawî: ijau
• Mîrandî: berde
• Mongolî:

  Kirîlî: ногоон → mn (nogoon)

  Mongolî: ᠨᠣᠭᠤᠭᠠᠨ (noɣuɣan)

• Montagnaîsî: kashipekut
• Nahuatl:

  Nahwatliya navendî: xoxoctic, xoxohuic

  Klasîk: xoxoctic

• Namayî: ǃgam
• Nanayî: нёнгиан
• Navajoyî: dinootłʼizh
• Nedersaksî: gröön → nds, gräun
• Nepalî: हरियो → ne (hariyo)
• Normandî: vaert, vèrt
• Norsiya kevn: grǿnn
• Norwecî: grønn → no
• Nottoway-meherrînî: sekatequantiu
• O'odhamî: chehthagi
• Ohloniya bakur: nese
• Ojibweyî: ozhaawashko-, ozhaawashkwaa, ozhaawashkozi
• Oksîtaniya kevn: vert
• Oksîtanî: verd → oc
• Oriyayî: ସବୁଜ (sôbujô), ଶାଗୁଆ → or (śagua)
• Oromoyî: magarisa
• Osetî: кӕрдӕгхуыз (kærdægx°yz), цъӕх (c’æx)
• Oygurî: يېشىل‎ (yëshil)
• Ozbekî: yashil → uz, sabz → uz
• Pangasînanî: ampasiseng
• Papyamentoyî: bèrdè
• Peştûyî: زرغون‎ → ps (zarǧun), شين‎ → ps (šin)
• Piedmontîsî: verd
• Polabî: grönĕ
• Polonî: zielony → pl
• Portugalî: verde → pt
• Puncabî: ਹਰਾ (harā), ਸਾਵਾ → pa (sāvā)
• Qazaxî: жасыл → kk (jasyl), көк → kk (kök)
• Rapanuyî: rito mata
• Romagnolî: vérd
• Romancî: verd
• Romanî: zèleno
• Romanyayî: verde → ro
• Rusî: зелёный → ru n (zeljónyj)
• Samoayî: lanumeamata
• Sanskrîtî: हरित → sa (harita), हरित् → sa (harit), हरितवर्ण (haritavarṇa)
• Sasakî: ējo
• Sassarîsî: verdhi
• Sebwanoyî: lunhaw, berde
• Sicîlî: virdi → scn
• Sindhî: سائو‎
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: зелен

  Latînî: zelen → sh

• Slaviya kevn:

  Kirîlî: зеленъ (zelenŭ)

• Slovakî: zelený → sk
• Slovenî: zelen → sl
• Somalî: casaar
• Sorbî:

  Sorbiya jêrîn: zeleny

  Sorbiya jorîn: zeleny → hsb

• Spanî: verde → es
• Sundanî: hejo
• Svanî: ჲჷრჟი (yərži)
• Swahîlî: kijani → sw, chanikiwiti
• Swêdî: grön → sv
• Şanî: ၶဵဝ် (khěw)
• Şerpayî: ལྗང་མུ (jangmu)
• Şonayî: girini
• Tacikî: сабз → tg (sabz), кабуд → tg (kabud)
• Tagalogî: lungti, lungtian, berde → tl
• Tahîtî: matie, poemeedee
• Tamîlî: பச்சை → ta (paccai)
• Tarifitî: azegzaw n, aziza n
• Tausugî: gaddung
• Tay dam: ꪵꪄꪫ
• Tayî: เขียว → th (kǐao)
• Telûgûyî: పచ్చని → te (paccani)
• Temazîxtiya atlasa navendî: ⴰⵣⴳⵣⴰⵡ (azgzaw)
• Teteriya krîmî: yeşil
• Teterî: яшель (yaşel’)
• Tetûmî: matak
• Tigrînî: ቀጠልያ (ḳäṭälya)
• Tirkî: yeşil → tr
• Tirkmenî: ýaşyl, ýaaşyl, gök
• Tîbetî: ལྗང་ཁུ། (ljang khu)
• Tokpisinî: grinpela
• Tongî: lanu-mata
• Toxarî B: motartstse
• Tuvalûyî: moto
• Udmurtî: вож (vož)
• Urdûyî: ہرا‎ (harā), سبز‎ (sabz)
• Ûkraynî: зеле́ний n (zelényj)
• Venîsî: vérdo, verdo
• Viyetnamî: xanh → vi, xanh lá cây → vi, xanh lục, lục → vi
• Volapûkî: grünik → vo
• Weylsî: gwyrdd → cy
• Wîlamowî: grin
• Wînnebagoyî: xąąwį coo
• Wolofî: wert → wo
• Ximêrî: បៃតង → km (bay tɑɑŋ)
• Yidîşî: גרין‎ (grin)
• Yorubayî: àwo ewé
• Yûnanî: πράσινος → el n (prásinos)

  Kevn: χλωρός (khlōrós)

• Zêlandî: groen
• Zhuangî: heu

Navdêr

Zayenda nêr a binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	kesk	kesk
Îzafe	keskê	keskên
Çemandî	keskî	keskan
Nîşandera çemandî	wî keskî	wan keskan
Bangkirin	kesko	keskino
Zayenda nêr a nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	keskek	keskin
Îzafe	keskekî	keskine
Çemandî	keskekî	keskinan

kesk nêr

1. rengê çilû
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Zazakî

Navdêr

kesk

1. (reng) Kesk
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)