qeder

Kurmancî

Navdêr

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	qeder	qeder
Îzafe	qedera	qederên
Çemandî	qederê	qederan
Nîşandera çemandî	wê qederê	wan qederan
Bangkirin	qederê	qederino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	qederek	qederin
Îzafe	qedereke	qederine
Çemandî	qederekê	qederinan

qeder mê

1. felek, bext, nesîb, siûd, şens, tali', çarenivîs, enînivîs
   • Çûn ji behrê me'rîfet ew hate der
     Qetre jêr werya bi ilham ew qeder — (Mela Hesenê Bateyî, Mewlûda Kurdî, ~1720)
2. kêlî, bîsk, muqdar, dem
   • Jinikê wisa qederekî li Îbo nihêrî û bê deng ma. — (Firat Cewerî, Girtî, Weşanên Nûdem, 1986)

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: قه‌ده‌ر‎

Bide ber

• qedir

Jê

• miqeder

Etîmolojî

Ji erebî قَدَر‎ (qadar).

Werger

nesîb, qismet

• Albanî: gullmë → sq m, fat → sq n

  Albanî: psorë n

• Almanî: Schicksal → de nt, Los → de nt, Geschick → de nt
• Aromanî: soarti m, soarte m, lahno, mirã, nãfãcã, scriatã, tihi, ursitã
• Azerî: qədər → az, bəxt → az, nəsib, tale → az
• Baskî: halabehar → eu
• Başkîrî: яҙмыш (yaðmïš)
• Belarusî: лёс n (ljos), до́ля m (dólja)
• Bengalî: ভাগ্য (bhagjô), নসীব → bn (nôśib), নিয়তি (niẏti)
• Bulgarî: съдба́ → bg m (sǎdbá), у́част → bg m (účast), о́рис → bg m (óris)
• Burmayî: ကြမ္မာ → my (kramma)
• Çekî: osud → cs n, úděl → cs n
• Çerokî: ᎢᏳᏓᎵᏍᏓᏁᏗ (iyudalisdanedi)
• Çînî:

  Mandarînî: 命運 → zh (mìngyùn), 氣數 (qìshu), 宿命 → zh (sùmìng), 運命 → zh (yùnmìng)

• Dalmatî: suart
• Danmarkî: skæbne g
• Erebî: قِسْمَة‎ m (qisma), مَصِير‎ n (maṣīr), قَدَر‎ → ar n (qadar), تَقْدِير‎ → ar n (taqdīr)

  Erebiya hîcazî: مَصِير‎ n (maṣīr), قَدَر‎ n (gadar), نَصيب‎ n (naṣīb), قِسْمَة‎ m (gisma)

• Ermenî: ճակատագիր → hy (čakatagir), բախտ → hy (baxt)
• Esperantoyî: sorto → eo, destino, fatalo
• Estonî: saatus
• Farisî: سرنوشت‎ → fa (sarnevešt), تقدیر‎ → fa (taqdir), قسمت‎ → fa (qesmat)
• Ferî: lagna m
• Fînî: kohtalo → fi
• Fransî: destin → fr n, destinée → fr m, sort → fr n
• Friyolî: fât, destìn, sorte
• Galîsî: destino n, sorte m
• Gujaratî: નસીબ → gu nt (nasīb), કિસ્મત (kismat), તકદીર → gu (takdīr), ભાગ્ય nt (bhāgya), મુકદ્દર nt (mukaddar), કરમ → gu (karam)
• Gurcî: ბედი (bedi), ბედისწერა (bedisc̣era)
• Hindî: क़िस्मत m (qismat), किस्मत → hi m (kismat), नसीब → hi n (nasīb), तक़दीर m (taqdīr), तकदीर → hi m (takdīr), भाग्य → hi n (bhāgya), विधि → hi m (vidhi), नियति → hi m (niyati), लेख → hi n (lekh), कर्म → hi n (karma), करम → hi n (karam), नसीब → hi n (nasīb), मुक़द्दर n (muqaddar), मुकद्दर → hi n (mukaddar), भाग → hi n (bhāg)
• Holendî: lot → nl nt, beschikking → nl m
• Îbranî: מַזָּל‎ → he n (mazal), גּוֹרָל‎ → he n (gorál)
• Îngilîziya kevn: wyrd m
• Îngilîzî: fate → en
• Îrlendî: cinniúint → ga m
• Îstriyotî: suorto
• Îtalî: fato → it, sorte → it, destino → it n
• Îzlendî: örlög → is nt pj
• Japonî: 運命 → ja (うんめい, unmei), 宿命 → ja (しゅくめい, shukumei)
• Katalanî: destí → ca n, fat → ca n
• Kirgizî: тагдыр → ky (tagdır)
• Koreyî: 운명 → ko (unmyeong), 숙명 → ko (sungmyeong)
• Latînî: fatum nt, sors → la, fatus n, pars → la m
• Latviyayî: liktenis → lv n
• Lawsî: ກັມແລະເວນ (kam læ wēn), ກັມ (kam), ກະເຍີມ (ka nyœ̄m)
• Lîtwanî: likimas → lt n
• Makedonî: судбина m (sudbina)
• Malayalamî: വിധി → ml (vidhi), തലയിലെഴുത്ത് → ml (talayileḻuttŭ)
• Malezî: nasib, takdir → ms
• Mecarî: sors → hu
• Mizoyî: khúarèl, khúaléng
• Mongolî:

  Kirîlî: хувь тавилан (huvʹ tavilan), хувь зохиол (huvʹ zohiol), хувь заяа (huvʹ zajaa), мөхөл → mn (möhöl), үхэл → mn (ühel), заяа тавилан (zajaa tavilan)

• Normandî: destinné m, sort n
• Norwecî:

  Norweciya bokmålî: skjebne → no n

  Norweciya nînorskî: lagnad → nn n

• Oksîtanî: sòrt → oc
• Oygurî: تەقدىر‎ (teqdir)
• Ozbekî: taqdir → uz, nasiba → uz, qismat → uz
• Peştûyî: قسمت‎ → ps n (qәsmát)
• Plodîşî: Schikjsol nt
• Polonî: los → pl n, dola → pl m, przeznaczenie → pl nt
• Portugalî: destino → pt n, fado → pt
• Punjabi:

  Gurmuxî: ਲੇਖ n (lēkh), ਕ਼ਿਸਮਤ m (qismat), ਤਕ਼ਦੀਰ m (taqdīr)

  Şahmuxî: لیکھ‎ n (lekh), قِسْمَت‎ m (qismat), تَقْدِیر‎ m (taqdīr)

• Qazaxî: тағдыр (tağdyr), пешене (peşene), жазмыш (jazmyş)
• Romancî: destin, sort
• Romanyayî: soartă → ro, destin → ro
• Rusî: судьба́ → ru m (sudʹbá), до́ля → ru m (dólja), у́часть → ru m (účastʹ), рок → ru n (rok), уде́л → ru n (udél), фа́тум → ru n (fátum)
• Rusînî: судьба m (sudʹba), доля m (dolja), осуд n (osud)
• Sanskrîtî: भाग्य → sa (bhāgya), दैव → sa (daiva), नियति → sa (niyati), अदृष्ट → sa (adṛṣṭa)
• Sardînî: solte, solte, solti, sorti
• Sicîlî: fatu n, distinu → scn n, sorti
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: у̀суд n, су̏дбина m, су̀дба m

  Latînî: ùsud → sh n, sȕdbina → sh m, sùdba → sh m

• Skotî: weird
• Slovakî: osud n
• Slovenî: usoda → sl m
• Sorbî:

  Sorbiya jêrîn: pśisud n, pśisuźenje nt, kjabel n

• Spanî: destino → es n, azar → es n
• Swahîlî: majaliwa → sw
• Swêdî: öde → sv nt
• Tacikî: сарнавишт → tg (sarnavišt), бахт (baxt), толеъ (toleʾ), насиба (nasiba), оянда → tg (oyanda), қисмат (qismat)
• Tagalogî: tadhana
• Tayî: ดวง → th (duuang), โชคชะตา → th, พรหมลิขิต → th, กรรม → th (gam), ชะตา → th
• Teterî: язмыш → tt (yazmış)
• Tirkî: alın yazısı → tr, yazgı → tr, kader → tr
• Tirkmenî: takdyr, täleý, nesibe, ykbal
• Tîbetî: ལས (las), སྐལ་ལས (skal las), སྔོན་ལས (sngon las)
• Urdûyî: قسمت‎ m (qismat), تقدیر‎ m (taqdīr), مقدر‎ (muqadar)
• Ûkraynî: до́ля → uk m (dólja), льос n (lʹos), тала́н n (talán)
• Venîsî: sorte m, sort m, destìn
• Viyetnamî: số phận → vi, số mạng, vận mệnh → vi
• Weylsî: tynged → cy n an m
• Ximêrî: កម្ម → km (kɑmmɔɔ), គំនូស → km (kumnuuh), ជោគវាសនា (cookviəhniə)
• Yakutî: дьылҕа (cılğa), төлкө (tölkö), анал (anal)
• Yidîşî: גורל‎ n (goyrl)
• Yûnanî: μοίρα → el m (moíra), ειμαρμένη → el m (eimarméni), πεπρωμένο → el nt (peproméno), τύχη → el m (týchi), ριζικό → el nt (rizikó)

  Kevn: μοῖρα m (moîra)

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

bîsk — binêre bîsk