Dengdêr
Dengdêr (hin zimannas navê bideng, nedengdar, dengdar û denganî lê dikin), li gorî dengnasiya bilêvkirinê dengekî axavtinê ye ko bê girtina riya deng a jorîn dihêt bilêvkirin. Riya deng a jorîn derên jorî ya qirqirik anko hencereyê vedigirit. Bervajî dengdêran dengdar in.
Dengdêrên zimanê kurdî
biguhêreDengdêrên kurdî ev in: a, e, ê, i, î, o, u, û. Ji wan, a, ê, î, o, û dengdêrên dirêj in. Yên din jî, e, i, u dengdêrên kurt yan kin in.
| Dengdêrên pêşderkî | Dengdêrên navderkî | Dengdêrên paşderkî | |
|---|---|---|---|
| Girtî (bilind) |
î [ iː ] | û [ uː ] | |
| Nîvgirtî | ← i [ i ]/[ ɯ ] → | u [ ʊ ] | |
| Navîn | ê [ eː ] | o [ oː ] | |
| Nivvekirî | ← e [ ɛ ], wekî yek | ||
| Vekirî (nizim) |
e [ a ] | a [ ɑː ] | |
Çavkanî
biguhêre- Azal, Azad (2009). Zimanê kurdî. Înstîtuta kurdî ya Amedê.
| Ev gotara kurt şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?) |