Kindî
Kindî yan jî bi navê wî temamî Ebû Yûsif Yeqûb bin Îshaq es-Sebah el-Kindî (bi erebî: أبو يوسف يعقوب بن إسحاق الصبّاح الكندي, Abu Yūsuf Yaʻqūb ibn ʼIsḥāq aṣ-Ṣabbāḥ al-Kindī, (jdb. 801? Besre - m. 873 Bexda) yek ji felsefevan, matematîknas, fizîknas, derûnnas, dermannas û muzîkvanê ereb yê herî bi nav û deng e.[1][2]
Kindî | |
|---|---|
 Felsefevanê ereb Kindî | |
| Navê rastî | Ebû Yûsif Yaqûb kurrê Îshaq es-Sebah el-Kindî |
| Jidayikbûn | 801 |
| Mirin | 873 Bexda |
| Esil | Ereb |
| Hevwelatî | Dewleta Ebasiyan |
| Pîşe | Felsefe, matematîk, fizîk, psîkolojî, farmakolojî, astronomî û muzîk |
| Serdem | Sedsala 9an |
| Bandorbar | Platon, Arîstoteles, Plotînûs |
| Bandorker | Ebû Zeyd Belxî, Robert Grosseteste |
| Dîn | Îslam |
biguhêre | |
Kindî li ser stêrnasiyê pirs û bersivên li ser "guhertina hewayê", "girtina berê rojê" û "ronahiya stêrkan" pirtûkeke bi navê Qanûna di stêrkan de berhev kiriye ku ev pirtûka wî ji 40 beşan pêk tê.
Kindî di Serdema Zêrîn a Îslamê de di nav misilmanan de derketiye ji fîlozofên herî mezin e[3]. Ew li rojavaya bi navê Alkindûs têye nazkirin. Bi xwe hezarfen e.
Îbn Nedim û zanyarê Îtalî Gerolamo Cardano di berhemên xwe de pir besna Kindî didin.
Berhem
biguhêre- Rîsale fîl Aql Manaslk
- Rîsale fî Mahiyyetin Newmî wer hayalî beser
- Rîsale fîl Cewahîrîl Hamse
- Rîsale fîl îlletîs Selcî wel Berdî
Wel Berki wes Savaiki wer Radî wez Zemherîr.
- Risale fîş Şubat
- Rîsale fî wel Elel Hesana İhtiyaratil Eyyam
- De İntellecto Secondum Aristoteles et Platonem
- Rîsale fî İhtilafil Manazir
- Fî Marifeti Kuwal Edwiyetil Murekkebe
- Rîsale fi'l-İlleti'i-Lewnî'l-Lazewerdi
- Rîsale fi´l-hile li-def´i´l-ahzan
- Rîsaletu Eflatun ila Furfuriyus fî hakikati nefyi´l-hem
Çavkanî
biguhêre | Ev gotara têkildarî stêrnasiyê şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?) |