Pêçiyên Bûkê

Pêçiyên Bûkê
	Kulîlkeke Pêçiyên Bûkê (Sempervivum furseorum) li mezreya Xanê, Zêdikan
Dabeşandina zanistî
Cîhan:	Plantae
Parçe:	Spermatophyta
Çîn:	Dicotyledones
Kom:	Saxifragales
Famîle:	Crassulaceae , DC.
Cins:	Sempervivum L.
Cure
	Sempervivum altum; Sempervivum arachnoideum; Sempervivum armenum; Sempervivum atlanticum; Sempervivum ballsii; Sempervivum borissovae; Sempervivum calcareum; Sempervivum cantabricum; Sempervivum caucasicum; Sempervivum ciliosum; Sempervivum davisii; Sempervivum dolomiticum; Sempervivum erythraeum; Sempervivum glabrifolium; Sempervivum ingwersenii; Sempervivum juvanii; Sempervivum kindingeri; Sempervivum kosaninii; Sempervivum leucanthum; Sempervivum macedonicum; Sempervivum marmoreum; Sempervivum minus; Sempervivum montanum; Sempervivum nevadense; Sempervivum octopodes; Sempervivum ossetiense; Sempervivum pittonii; Sempervivum pumilum; Sempervivum sosnowskyi; Sempervivum tectorum; Sempervivum thompsonianum; Sempervivum transcaucasicum; Sempervivum wulfenii; Sempervivum zeleborii
	herêm

Pêçiyên Bûkê (bi latînî: Sempervivum sp.) navê cinsê kulîlkên ku biharan piştî ku berf dihele şîn dibe ye. Li cîhanê nêzîkê 40 cureyên wan hene. Bi gelemperî cih û warên bilind de derdikeve. Kûlîlk heta payîzê jî hêşîn dimîne û bi gelemperî havînan de kûlîlk vedide. Pelgên wê pir bi avin û têne xwarin. Ji ber ku pelgên wê avê hundirê xwe de dikare bihewîne demên ku baran nabare an jî demên zehf germ de jî pelgên wê naçilmisin. Bi xwe cihên bilind û bi kevir derdikevin.

Habîtat

Pêçiyên Bûkê ji Marokoyê heta Îranê, li ser xeta çiyayên Îberiyayê, zincîreçiyayê Alpê, çiyayên Balkanan, Tirkiyeyê û çiyayên Ermenîstanê, li parçeyekî bakurê rojhelatê çola Seharayê, û Qefqazê hêşîn dibe. Ji ber ku dikarin hundirê pelgên xwe yên bigoşt de avê veşêrin, ew bi rihetî dikarin nav kevirên ber tavê de, cihên bikevir de, di nêv çiya û zozanên bilind de çeng vedidin.

Binavkirina kurdî

Ji ber ku serê pelgên wê sor in kurdan ew şibandine pêçiyêbûkê, bûka ku serê pêçiyê wê hinekirî û bedew.

Navê kûlîlkê bi latînî

Sernavê cinsê van kulîlkan ku wekî Sempervivum tête zanîn, xwe ji zimanê latînî digre. Ew nav sernavê famîleya Pêçiyêbûkê ye. Ji ber ku, bi zimanê zanistê de Semper (herdem) û vivus bi wateya (jîndar) e. Ji bo supervivuma, kulîlka ku ‘’herdem jînbar’’ tê gotin. Çimkî ev kulîlk, mînanî darê merxê dikarin hemû demsalan hêşîn bimînin û şert û mercên dijwar ên mezinbûnê de berxwe bidin. Lê hin dewerên ku berf zehf lê dibare de, ew piştî kûlîlkvedanê nikarin ji ber serma zivistanê talmîş bidin.

Riweka baxçe

PêçiyêN Bûke bi awayekî belawbûyî ji bo xemilandina şaneşîn û baxçeya tê bikaranîn. Supervivum ji bo şaneşîn û bostana zehf popûler e. Çimkî ew zêde xwedikirineka taybet naxwaze, tenê ger zêde zehf meruzê tavê nebe an jî rastê sir û seqemeka hişt neyê. Ji vê yekê pê de, hema hema li dijî hemû şert û mercên zehmet dikare hêşîn bibe.

Galerî

Sempervivum calcareum
Sempervivum arachnoideum
Sempervivum tectorum