Neodymiom

Elven gymyk yw neodymiom, niver 60 y'n Vosen Beriodek. Y furvell yw Nd. An hanow a dheu dhyworth an geryow Greka neos didymos, ow styrya gevel nowydh. Onan a'n elvennow dor-tanow, po lanthanid yw neodymiom.

Ensampel a	Elven gymyk
Furvell gymyk	Nd
Dydhyas diskudhans	1885
Niver atomek	60
Elektronegedhegedh	1.14
Rann a	lanthanid, period 6
Restrennow kelmys war Gemmyn Wikimedia

Nyns eus rann dhe neodymiom y'n korf denel, mes polter ha holanow neodymiom a serr an lagasow. Diskudhys veu neodymiom yn Wien, penncita Ostri, yn 1885 gans Karl Auer (1858-1929) war-barth ha praseodymiom. Ny veu an alkan pur askorrys bys dhe 1925. Chif moon neodymiom yw monazit, kevys yn China, an Statys Unys, Brasil hag Eynda. Nyns yw meur a neodymiom askorrys drefen y vos pur gostek, 7,000 tonnas an vledhen yn unnik. Kesalkan a neodymiom, horn ha boron (NIB yn Sowsnek) yw pur dhe les lemmyn avel tennveyn fast. Usys yns yn kerri arnowydh, avel rann essensek a dallethoryon jynnow, fenestri awtomatek, florennow daras, diseghoryon ha pompyow petrol, keffrys ha gwith manylyon jynn-amontya. Neodymiom oksid a dreyl gweder dhe liw purpur. Usys yw ynwedh dhe wul dewweder kesteudhi.

Poos atomek neodymiom yw 144.24, y boynt teudhi yw 1021°C ha'y boynt bryjyon yw 3070°C. Y dhosedh yw 7.0kg an liter. Alkan splann gwynn-arghansek yw ev, hag a dreyl liw yn ayr, hag a dhasober gans dowr.

Mirva

• 
  Moon neodymiom, monazit
• 
  Karl Auer
• 
  Tennven neodymiom dhyworth lewel gales jynn-amontya
• 
  Usys yw NIB yn lies kesrann karr
• 
  Dewweder kesteudhi