Apologeta

Apologeta (Graece: απολογητής: "defensor", απολογία: "defensio") est originaliter magistratus iuridicus in civitate Graeca (Polis), postea tempore ecclesiae antiquae auctor Apologiae Christianae, quae religionem Christianam in Imperio Romano rationalem monstrare et contra petitiones aliarum religionum philosophiaeque defendere studebat.

Historia notionis

Notio "Apologeta" pro textibus (imprimis saeculi secundi) religionem Christianam defendentibus a Friderico Morel in editione textuum fundamentali "Corpus Apologetarum" anni 1616 adhibita est. Posteri notionem susceperunt.

Apologia Iudaica

Iam ante apologiam Christianam "apologiae" religionem Iudaicam defendentes exstiterunt.

Apologetae ecclesiae antiquae

Saeculo secundo:

• Quadratus Atheniensis († circa annum 130)
• Marcianus Aristides († circa annum 125)
• Iustinus Martyr († anno 165)
• Melito Sardensis († circa annum 180)
• Pseudo-Meliton
• Theophilus Antiochenus († circa annum 183)
• Tatianus
• Pseudo-Iustini Cohortatio ad Graecos
• Athenagoras Atheniensis
• Epistula ad Diognetum
• Minucius Felix
• Apollinaris Ravennas († circa annum 200)
• Irenaeus Lugdunensis (circa annos 135-202), imprimis Demonstratio apostolicae praedicationis

Saeculo tertio:

• Hermias (apologeta) (circa annum 200)
• Clemens Alexandrinus († post annum 215)
• Tertullianus († circa annum 230)
• Origenes († anno 253), imprimis Contra Celsum
• Cyprianus Carthaginiensis († anno 258), Ad Demetrianum
• Miltiades (apologeta) († anno 314)
• Acta Apollonii (in partibus)

Etiam auctores saeculorum quarti et quinti interdum apologetae appellantur:

• Arnobius, Adversus Nationes
• Eusebius Caesariensis, Preparatio Evangelica
• Augustinus († anno 430), De civitate Dei
• Theodoretus, Graecarum affectionum sanatio.

Varii auctores non-Christiani apologetis responderunt ad cultum disciplinamque antiquam defendendam. Inter eos sunt:

• Celsus (philosophus) (177–180),
• Porphyrius (philosophus) (initio saeculi quarti)
• Imperator Iulianus

Usus notionis sensu latiore

Hodie verbum "apologeta" etiam sensu latiore in usu est: Defensor cuiuslibet doctrinae sive ideologiae.

Nexus interni

• Apologetica

Bibliographia

• Kommentar zu frühchristlichen Apologeten (KfA), 12 vol., ed. a Norbert Brox et al. Herder, Friburgi Brisgoviae et al. 2001ss.

Nexus externus

• vox Apologeten in: Paulys Realencyclopädie der classischen Altertumswissenschaft (Theodisce)