Hecuba (Euripides)

Vide etiam paginam discretivam: Hecuba (discretiva).

Hecuba (Graece Ἑκάβη) est tragoedia quam Euripides circa annum 424 a.C.n. docuit. Circa Hecubam personam bipertitum est argumentumː in prima parte Polyxena Achillis Manibus immolatur, in secunda parte Hecuba Polydori filii necem vindicat. Tragoediae unitas in Hecubae persona constat quae primo cumulatis malis prostrata in immanem ferocitatem postremo resurgit.

Primi versus cum versione Latina interlineari humanistae Laurentii Pilati. Manuscriptum Florentiae servatum in bibliotheca Laurentiana.

Personae

"Mors Polydori"ː tapetum septimi decimi saeculi. Ancillae corpus lavant.

• Polydori umbra
• Hecuba
• Chorus captivarum
• Polyxena
• Ulixes
• Talthybius
• Ancilla
• Agamemnon
• Polymestor

Actio in litore Chersonesi Thracicae agitur ubi Graecorum classis constitit. Scaena Agamemnonis tentorium praebet.

Summarium

Hecuba Polymnestorem caecans, a Iosepho Marai Crespi picta

• Prologusː Polydori umbra spectatoribus narrat quomodo ab hospite Polymestore ad quem pater Priamus salutis causa eum miserat necatus sit et auro spoliatus. Nunc insepultus super matre Hecuba volitat (nam illa apud Agamemnonem captiva habitat). Praeterea nuntiat Achillem praetereunte classe victimam tumulo suo poposcisse et Polyxenam elegisse. Tum Hecuba e tentorio exit somniorum visis expavefacta et mala futura praesagiens. Deos lyrice precatur.
• Parodosː chorus Troianarum captivarum incedit, Ulixem in contione ceteris Graecis persuasisse ut Achillis postulatis satisfacerent et ipsum Polyxenam a matre ereptum advenire nuntians.
• Primum episodiumː lamentatur Hecuba et Polyxena mira magnanimitate eam solatur dicens se mortem quam servitutem malle. Hecuba supplex Ulixem beneficii sui commonefacitː nam saluti ei fuit cum intra moenia Troiana speculator ab Helena adgnitus est (quae poetae inventio manifesta est). Vitam sibi debitam in filia solvat petit. Nec movetur Ulixes qui respondet nisi honores fortiter pugnantibus viris tribuerentur, mox neminem Graeciam defensurum fuisse. Ipsa Polyxena intervenit et ad mortem paratam se profitetur nec preces adhibere patitur. Ab Ulixe statim aufertur dum Hecuba concidit et humi strata remanet.
• Primum stasimonː chorus exsilium deplorat et serviles labores quibus mox operam dabunt in animo fingunt.
• Secundum episodiumː praeco Talthybius Polyxenae mortem heroicam narrat omnibus miserantibus. Ad filiae corpus lavandum Hecuba ancillam ad mare cum urna mittit.
• Secundum stasimon ː chorus omnes praesentes calamitates quomodo a iudicio Paridis in monte Ida ortae sint explicat.
• Tertium episodiumː ancilla non tantum aquam marinam sed etiam viri mortui corpus refert, quem mox Polydorum esse Hecuba agnovit. Quem unum e liberis mater in tuto superesse credebat ab hospite et falso amico Polymestore auri furandi causa occisus erat. Clamorose lamentatur Hecuba cum Agamemnon de Polyxenae funere advenit. Tum misera mater beneficium a rege petit - cuius impetrandi causa concubinae Cassandrae delicias quoque invocat - ut sibi poenas de perfido sumere liceret. Agamemnon non quidem participem se fore respondet - exercitus enim opinionem reformidat si Cassandrae gratia hostem vindicaret - sed coniventem rem permissurum pollicetur. Hecuba nuntias ad Polymestorem mittit quae eum cum duobus filiis arcesserent dicentes rem secretam et utilem cum eo communicare velle Hecubam.
• Tertium stasimon ː chorus noctem fatalem qua Troia direpta est miserabiliter canit et imprecationibus Helenam et Paridem onerant.
• Exodosː Polymestorem advenientem de filio Polydoro interrogat Hecuba, quem optime valere mentitur perfidus hospes. Deinde in tentorium eum ducit ubi thesaurum Graecis subreptum ei occulte ostenderet. Ibi expectabant Troades captivae quibuscum Hecuba duos Polymestoris filios iugulat et ipsius oculos transfodit. Clamoribus accitus Agamemnon in rem gestam inquiritː tunc et Polymestor et Hecuba velut in iudicio causam suam agunt. Hoste interficiendo de Graecis bene meritum se esse existimat Thrax, auri cupiditate Polydorum occisum esse demonstrat Hecuba. Et Agamemnon rem secundum Hecubam iudicat. Exasperatus antequam educeretur Polymestor adhuc neces Agamemnonis et Cassandrae necnon Hecubae in canem mutationem praedicit.

De argumento

Fabula posthomerica Polyxenae Achillis Manibus immolatae iam in poemate epico Iliupersis inscripto narrabatur et postea a poetis lyricis Stesichoro et Ibyco cantata estː non multum addidisse videtur Euripides nisi quod bustum Achillis in Thraciam translocavit ut eodem loco atque Polydori mors res ageretur. Incertum est an virginis fortitudinem quae ad mortem sponte incedebat ab antecessoribus sumpserit an ipse excogitarit Euripides. Econtra nihil de Polydori in Thracia nece ante hanc fabulam accepimusː fieri igitur potest ut a poeta inventa sit. Hecuba ab Euripide adhuc Troadum (415 a.C.n.) herois facta est cum simili argumento.

Inter Latinos poetas, et Pacuvius et Vergilius et Ovidius et Seneca e cruentatis huius tragoediae aquis hauserunt. Quin etiam Accius et Ennius tragoediam Hecuba inscriptam composuerunt quae hodie deperditae sunt. Byzantina aetate Hecuba ad scholarum usum aptissima visa est fortasse ob multas sententias morales in personarum orationibus disseminatas. Sexto decimo saeculo optima Euripidearum tragoediarum vulgo iudicabatur

Plura legere si cupis

Imago aeri incisa ad Ovidianas Metamorphoses illustrandasː Hecuba Polymnestorem excaecat.

• D. J. Conacher, "Euripides' Hecuba", The American Journal of Philology, 1961ː 1-26
• Bruno Garnier, Pour une poétique de la traduction : l'Hécube" d'Euripide en France, de la traduction humaniste à la tragédie classique, L'Harmattan, 1999.
• Thomas Gärtner, "Leiden nach dem Krieg. Beobachtungen zu den Euripideischen Tragödien "Hekabe" und "Troerinnen"". Quaderni Urbinati di Cultura Classica, prima pars 2004ː 37-58 ; secunda pars 2005ː37-64
• Malcolm Heath, 'Jure principem locum tenet': Euripides' "Hecuba", Bulletin of the Institute of Classical Studies, 1987ː 40-68
• François Jouan, "Priam, sa cité et sa famille dans l'œuvre d'Euripide", in Troïka. Parcours antiques. Mélanges offerts à Michel Woronoff, 2007ː 155-174
• Jacques Jouanna, "Réalité et théâtralité du rêve : le rêve dans l’Hécube d’Euripide", Ktèma, 1982ː43-52
• James L. Kastely, "Violence and Rhetoric in Euripides's Hecuba", PMLA, 1993ː 1036-1049
• Ra'anana Meridor, "Hecuba's Revenge Some Observations on Euripides' Hecuba", The American Journal of Philology, 1978ː 28-35
• James Morwood, "Euripides: Hecuba (Ἑκάβη)" in Encyclopedia of Greek tragedy, Wiley, 2013.
• Judith Mossman, Wild justice : a study of Euripides' "Hecuba", Clarendon Press, 1995. Recensio critica Altera recensio critica
• Styliani Papastamati, "The Poetics of kalos thanatos in Euripides' Hecuba: Masculine and Feminine Motifs in Polyxena's Death", Mnemosyne, 2017ː 361-385
• Kenneth Reckford, "Pity and Terror in Euripides' "Hecuba"", Arion: A Journal of Humanities and the Classics, 1991ː 24-43
• Paul Schubert, "L'"Hécube" d'Euripide et la définition de l'étranger", Quaderni Urbinati di cultura classica , 2000ː 87-100
• Charles Segal, "Violence and the Other: Greek, Female, and Barbarian in Euripides' Hecuba", Transactions of the American Philological Association (1974-2014), 1990ː 109-131
  • "Golden Armor and Servile Robes: Heroism and Metamorphosis in Hecuba of Euripides", The American Journal of Philology, 1990ː 304-317
• G. R. Stanton, "Aristocratic Obligation in Euripides' "Hekabe"", Mnemosyne, 1995ː 11-33
• Aurélie Wach, L'intertextualité comme procédé dramaturgique dans Hécube et Les Troyennes d'Euripide, Lille, 2012 [Dissertatio academica]

Nexus externi

• Textus apud Vicifontem
• Versio Latina Erasmi Roterodami
• Hecuba apud Greekmythology.com
• Textus et versio Francogallica apud Remacle
• Versio ab Eduardo Coleridge confecta (Anglice)