Canes Venatici
D'Juegdhënn (latäin Canes Venatici) ass e Stärebild nërdlech vum Himmelsequator.
| Date vum Stärebild Canes Venatici | |
|---|---|
| Lëtzebuergeschen Numm | Juegdhënn |
| Laténgeschen Numm | Canes Venatici (CVn)
|
| Laténgesche Geenitiv | Canum Venaticorum |
| Laténgesch Ofkierzung | CVn |
| Positioun | um Himmelsequator |
| Rektaszensioun | 12h 06m bis 14h 07m |
| Deklinatioun | +27° 50' bis +52° 21' |
| Fläch | 465 Quadratgrad |
| Siichtbar op de Breetegraden | 90° Nord bis 38° Süd |
| Observatiounszäitraum fir Mëtteleuropa |
Fréijoer |
| Zuel vu Stäre mat Gréisst < 3m |
1 |
| Hellste Stär, Gréisst |
α CVn (Cor Caroli) 2,90m |
| Meteorstréim | |
| Nopeschstärebiller (vun Norden am Auerzäresënn) |
Ursa Major Coma Berenices Bootes |
 | |
 | |
Beschreiwung
ännerenD'Juegdhënn ass e manner opfällegt Stärebild ënner dem Täissel vum Grousse Won (respektiv ënner dem Schwanz vum Grousse Bier). Se bestinn aus de Stären α (Cor Caroli) an β Canum Venaticorum. De Cor Caroli ass mat enger visueller Magnitude vun 2,90m opfälleg hell.
An de Juegdhënn sinn en ettlech Galaxien an ee Kugelstärekoup, déi an de Messier-Katalog opgeholl goufen.
Geschicht
ännerenD'Canes Venatici war an der Antiquitéit keen eegent Stärebild, mä gouf zum Grousse Bier gerechent. Op alen Ofdréck ginn d'Stären α an β als Juegdhënn Chara (Freed) an Asterion (de Stäreräichen) vum Bierenhidder (Bootes) duergestallt.
Als eegestännegt Stärebild goufen d'Juegdhënn eréischt vum Joer 1690 am Himmelsatlas vum Johannes Hevelius opgefouert.
Den hellste Stär, den α Canum Venaticorum, heescht Cor Caroli (lat. Häerz vum Charel). Zum Urspronk vum Numm existàieren zwou Versiounen.
Sou soll de Stär un déi englesch Kinneke Charles I. an Charles II. erënneren. De Karl I. gouf am Joer 1649 higeriicht. Wéi säi Jong Karl II. 1660 den Troun iwwerholl hat an domat d'Dynastie vun de Stuarts fortgesat huet, soll de Stär no Aussoe vum Haffphysiker Sir Charles Scarborough besonnesch hell geliicht hunn. Den englesche Kartograph Francis Lamb huet de Stär 1673 an enger Stärekaart als gekréint Häerz duergestallt an huet hie Cor Caroli Regis Martyris genannt.
No enger anerer Quell huet den Haffastronom Edmond Halley de Karl II. am Joer 1675 bei der Ouverture vum Greenwich-Observatoire mat enger Stärebezeechnung geéiert.
Himmelsobjeten
ännerenStären
änneren| B | F | Numm o. aner Bezeechnungen | Gréisst | Lj | Spektralklass |
|---|---|---|---|---|---|
| α | 12 | Cor Caroli | 2,89m | 110 | A0 + F0 |
| β | 8 | (Chara) Asterion | 4,26m | 27 | G0 |
| 24 | 4,70m | ||||
| 20 | 4,73m | ||||
| 5 | 4,80m | ||||
| 25 | 4,82m | A7 + F0 | |||
| Y, La Superba | 4,6 bis 6,3m | 710 | C7 | ||
| 6 | 5,02m | ||||
| 21 | BK | 5,15m | |||
| 14 | 5,25m | ||||
| 3 | 5,29m | ||||
| 23 | 5,60m | ||||
| 2 | 5,66m | ||||
| 19 | 5,79m |
Den β Canum Venaticorum, och Chara genannt, huet eng visuell Magnitude vu 4,26 mag. Hien ass nëmmen 27 Liichtjoer vun eis ewech a gehéiert zu der Spektralklass G0.
| Objet | Gréissten | Ofstand |
|---|---|---|
| α | 2,89m/5,61m | 19,4" |
| 17 | 5,9m/6,2m/6,3m | 79/278" |
| 25 | 5,0m/6,9m | 1,8" |
Den α Canum Venaticorum ass en opteschen Duebelstär. Dat heescht déi zwéi Stäre sinn net duerch Gravitatioun matenee verbonnen, mä si stinn einfach, vun der Äerd aus gesinn, am selwechte Bléckwénckel.
Den α2 CVn, läit ronn 120 Liichtjoer vun eis ewech an ass en „echten“ Duebelstär. Hien huet e Begleeder, deen hien an 5,47 Deeg ëmkreest.
De 17 CVn ass en Dräifachstäresystem op enger Distanz vu 400 Liichtjoer. E besteet aus dräi bal d'selwecht grousse Stäre mat den Hellegkeeten 5,9 a 6,2 a 6,3 mag. an de Spektralklassen F0, B9 a B7.
De 25 CVn ass 200 Liichtjoer vun eiser Äerd ewech. Déi béid Komponente sinn 5,0 a 6,9 m hell a gehéieren zu de Spektralklassen A7 respektiv F0.
Verännerlech Stären
änneren| Objet | Gréisst | Period | Typ |
|---|---|---|---|
| α2 | 2,84m bis 2,98m | 5,47 Deeg | Alpha-2-Canum –Venaticorum-Stär |
| Y | 5,5m bis 6,0m | zirka 157 Deeg | Hallefreegelméisseg Verännerlechen |
Den Y CVn, och La Superba genannt, ass en hallefreegelméisseg verännerleche Stär, deem seng Hellegkeet sech mat enger Period vu ronn 157 Deeg tëscht 5,5m a 6,0m ännert. Hie gehéiert zu der Spektralklass C6. Et ass e roude Stär mat engem héije Kuelestoffundeel am baussenzege Mantel.
| Messier (M) | NGC | aner | Gréisst | Typ | Numm |
|---|---|---|---|---|---|
| 3 | 5272 | 6,5m | Kugelstärekoup | ||
| 51 | 5194 | 8,5m | Galaxie | Whirlpool-Galaxie | |
| 63 | 5055 | 9,0m | Galaxie | ||
| 94 | 4736 | 8,5m | Galaxie | ||
| 106 | 4258 | 8,5m | Galaxie | ||
| 4244 | 10,5m | Galaxie | |||
| 4449 | 9,5m | Galaxie | |||
| 4490 | 10m | Galaxie | |||
| 4631 | 9m | Galaxie | Heringsniwwelel | ||
| 4656/4657 | 10,5m | Galaxien | |||
| 5195 | 10m | Galaxie |
Am Stärebild Canes Venatici sinn eng Rei vun intressanten niwwelegen Objeten. Ee Kugelstärekoup a véier Galaxien, huet de franséischen Astronom Charles Messier a säi Katalog mat niwwelegen Objeten opgeholl.
De M 3 ass e Kugelstärekoup, dee ronn 30.000 Liichtjoer vun eis ewech läit. Hie besteet aus méi wéi 100.000 Stären.
Ënner dem éischten Täisselstär vum Grousse Bier fënnt een den M 51, eng Spiralgalaxie op enger Distanz vun 30 Mio. Liichtjoer, deen och Whirlpool-Galaxie genannt gëtt. An der Noperchaft vum M 51 fënnt een den NGC 5195, eng kleng Begleetgalaxie.
Den M 63 ass eng Spiralgalaxie op enger Distanz vun 30 Mio. Liichtjoer.
Den M 94 ass eng Spiralgalaxie, déi ronn 20 Mio. Liichtjoer wäit ewech läit.
Den M 106 ass och eng Spiralgalaxie op enger Distanz vun 30 Mio. Liichtjoer. Den M106 gouf iwweregens net vum Charles Messier observéiert, mä eréischt nodréiglech an de Katalog opgeholl.
Den NGC 4244 ass eng relativ liichtschwaach Galaxie op enger Distanz vun 20 Mio. Liichtjoer.
Den NGC 4449 ass eng onreegelméisseg geformten, irregulär Galaxie op enger Distanz vu 16 Mio. Liichtjoer.
Den NGC 4490 ass eng Spiralgalaxie, déi ronn 40 Mio. Liichtjoer wäit ewech läit. Donieft ass nach eng kleng Begleedgalaxie NGC 4485. Déi zwou Galaxië sinn duerch Gravitatiounskraaft unenee gebonnen an duerch eng Matièrebréck verbonnen.
Den NGC 4631 ass eng längelzeg Spiralgalaxie op enger Distanz vu 35 Mio. Liichtjoer. Wéinst hirer Form gëtt si och Hierkeniwwel genannt.
Den NGC 4656 an den NGC 4657 ass eng Koppel vu Galaxien op enger Distanz vu 35 Mio. Liichtjoer. Si sti mateneen a Wiesselwierkung. D'Galaxië sinn allerdéngs zimmlech liichtschwaach. Déi béid Galaxië si gravitativ un den NGC 4631 gebonnen.
Den NGC 5195 ass déi kleng Begleetgalaxie och Whirlpool-Galaxie vum M51. Déi béid Galaxië sinn duerch eng Matièresbréck matenee verbonnen. Duerch d'Gravitatiounswierkung vun der grousser Galaxie ass den NGC 5195 onreegelméisseg verbéit ginn.
Kuckt och
änneren
Um Spaweck
änneren| Commons: Canes Venatici – Biller, Videoen oder Audiodateien |
