Киев

Киев^[1]^[2]^[3] (укр. Київ; урус. Киев) — Украинадин меркез, Европадин виридалайни чӀехи ва цӀуру шегьеррикай сад я. Ада Днепр вацӀун юкьван авахьуна, кефердин Днепрдин Украинадин чка кьунва.

Шегьер
Киев
укр. Київ


ТӀаратӀ	Герб
Киев

Координатар:

50°27′00″ к. гь. 30°31′24″ р-э. я.^HGЯOL

Уьлкве:

Украина

Вилаят

Киев вилаят

Шегьердин кьил

Виталий Кличко

Бине эцигай тарих:

VI—VII вишйис

Статус йисалай:

882

Майдан:

847,66 км²

ЯШЧ кьакьанвал:

203 м

Гьава:

юкьван гьалдин континенталдин

Агьали:

↑ 2 934 522 кас. (2018)

Къалинвал:

3461.9 кас./км²

Агломерация:

4 071 000

Халкьар:

украинар (82,2 %), урусар (13,1 %) ва мас.

Динар:

православиедин гвай ксар, грекрин католикар, католикар, мусурманар, чувудар, атеистар

Сятдин чӀул:

UTC+2 (UTC+3)

Телефондин код:

+380 44

Почтунин индекс:

01001—06999

Автомобилдин код:

AI, КӀ / 10, AA, КА / 11, 28

Сайт:

kievcity.gov.ua

Commons:

Kiev

Уьлкведин сиясатдин, жемятдинни экономикадин, улакьдин, маарифдинни илимдин юкь я. Украинадик акатзавай кьилдин административни территориал тек, Киев вилаятдин административ юкь я. Киев-Святошин райондин юкь я. АкӀ ятӀани, ам Киев вилаятдик акатзавач. Ина Украинадин гьукуматдин кьилин идарайри, чара уьлквейрин миссийри, Украинада кӀвалахзавай карханайринни жемятдин тешкилатрин чӀехи паюни чка кьунва.

Шегьердин кьил — тӀвар-ван авай гъуту-гъутархъан Виталий Кличко я.

«Повесть временных лет» лугьудай ктабдиз килигна Киевдин бине кутурбур полянрин княз Кий, адан стхаяр Щекни Хорив, гьакӀни абурун вах Либид язва. Археологиядин малуматралди ва кхьенвай чешмейралди, V-лагаьй виш йисан кьведлагьай паюнилай — VI-лагьай виш йисан садлагьай паюнилай гатӀумна Киев датӀана вилик физвай. Замкова сув шегьер хкаж хьунин юкь хьана.

Русдин, Киевдин князвилин, ЧӀехи Урус князвилин, Украинадин Халкьдин Республикадин, Украинадин гьукуматдин ва Украинадин шурайрин социализмдин республикадин кьилин шегьер тир.

Административ паюнар

Асул макъала: Киевдин административ паюнар

Шегьердин территория 10 административ райондиз чара жезва:

Административ паюнар Киевдин административ паюндин карта

Район	Майдан, км ²	Агьалияр, кас	Къалинвал, кас/км ²
Днепрдин эрчӀи къерех:
Голосийив	160,78	232,9 агъ.	1449
Оболон	110,32	315,8 агъ.	2863
Печера	19,57	141,4 агъ.	7225
Подол	34,08	192,2 агъ.	5640
Святошин	102,63	336,0 агъ.	3274
Соломянка	40,52	343,8 агъ.	8485
Шевченко	26,63	229,0 агъ.	8599
Днепрдин чапла къерех:
Дарница	132,24	316,8 агъ.	2396
Десна	154,2	359,5 агъ.	2331
Днепрдин	66,7	346,5 агъ.	5195
Вири	847,67	2 888 470	3408

Майдандикай малуматрин чешме [1])
.

Стхавилин шегьерар

1961-лагьай йисуз Киев мукьва хьанвай шегьеррин гьерекатдик экечӀна. Краков (Польша) ва Тампере (Финляндия) адан садлагьай стхавилин шегьерар хьана. 2018-лагьай йисан малуматралди, адаз 54 стхавилин шегьер ава. Алай чӀавуз абур Ханчжоу (Китай) шегьердихъ галаз стхавиликай рахазва^[4].

Киев шегьердин территориал жемятдин статутдин 7-лагьай макъаладив кьурвал, стхавилин шегьерар Киевдин шегьердин шуради кьве патан икьрардиз килигна хкязва^[5].

Украинадинни Урусатдин арада авай конфликтдин гъиляй 2016-лагьай йисан 11-лагьай февралдиз Киев шегьердин шуради украин меркездинни Маскавдин арада стхавиликай, кӀиливаликайни санал кӀвалахуникай кутӀуннавай икьрар чӀурна^[6].

ГьакӀни гьа юкъуз Киевдин шегьердин шуради Санкт-Петербургдихъ, Волгограддихъ, Магьачкъаладихъ, Улан-Удедихъни Коми Республикадихъ галаз араяр чӀурна^[7].