14 juni

14 juni is 'nen daag op de Gregoriaanse en Juliaanse kalender. 't Is d'n 165en daag vaan e gewoen jaor en d'n 166e vaan e sjrikkeljaor; heinao koume nog 200 daog.

Gebeurtenisse

• 1618 - De eësjte gezèt versjient in de Nederlenj ónger de naam "Courante uyt Italien ende Duytschlandt". Hiejin sjteit nuujs euver hanjel en aorlog, mer ouch euver natuurrampe. Samesjtèller is Casper van Hilten, dae in deens sjteit van prins Maurits.
• 1658 - Slaag bie Duunkirk (1658). De vlaote van Ingelandj en Frankriek ónger Henri Turenne verplettere 'n Spaanse vlaot óngere landjvoog vanne Zujelike Nederlenj: Juan II van Oeasteriek.
• 1800 - Napoleon Bonaparte behaolt ein klinkende euverwinning op de Oasteriekersj biej Marengo.
• 1807 - In de Sjlaag biej Friedlandj versjleit ein Frans leger ónger Napoleon Bonaparte ein Russische troepemach ónger Levin August von Bennigsen. De Russe mótte zich euver de Lyma in veiligheid brènge, wobiej väöl mansluuj verdrènke.
• 1822 - Charles Babbage bedènk zien raekenmachine.
• 1825 - Keuning Willem I raak in conflict mèt de Roams-katholieke Kirk in de zuidelijke provincies. Hae leët tieëntalle kleinseminaries sjlete en sjtich in plaatsj daovan 't Collegium Philosophicum in Leuve. Ouch bemeujt hae zich mèt bisjopsbeneuminge.
• 1876 - Óngeveër 70.000 zaode van de Braziliaanse rubberboum (Hevea brasiliensis) waere oetgezeëjd in de Kew Gardens biej Londe. Daooet zulle de 2800 zeëjlinge veurtkómme wovan alle rubberbuim in Azië aafkómstig zeen.
• 1923 - De Bulgaarse politicus Alexander Stamboeliski wirt vermaord door de Macedonische revolutionair organisatie IMRO.
• 1934 - Adolf Hitler sjpruk in Venetië mèt Benito Mussolini.
• 1939 - De Sovjet-Unie wirt gesjors es lid van de Volkerbóndj waeges häör agressie taenge Finlandj.
• 1940 - Sjpanje bezèt de internationale zone Tanger.
• 1956 - In Nederlandj wirt de wèttelike hanjelingsónbekwaamheid van de getrouwde vrouw opgehaeve.
• 1966 - Boewvakkersjopreur in Amsterdam wobiej 't geboew van De Telegraaf wirt besjtörmp.
• 1982 - Generaal-Majoor Jeremy Moore, Commandant van de Britse lanjingstroepe op de Falklandeilenj, maak bekènd dat de eilandjegroep opnuuj wirt besjtuurd door de Britse regering.
• 1985 - Frankriek, Duutsjlandj en de Beneluxlènj sjloete 't Verdrag van Schengen. Zie regele hiejmit vriej grensverkeër veur hun inwoners door aafsjaffing van de grenscontroles.
• 2005 - Michael Jackson weurt vrijgesproke vaan aonranding vaan kinder.
• 2007 - Nao waeke van sjtried vereuvert 't orthodox-islamtisch Hamas de ganse sjtad Gaza op Fatah, de partie van de Palestiense president Mahmud Abbas.
• 2013 - Hassan Rohani weurt tot de nuje presidèntj van Iran gekaoze. Van alle door de geistelike toegelaote kandidate gelt hae as de progressiefste.
• 2017 - Bij 'ne brand in Granfell Tower in Kensington (Groet-Londe) sterve 72 lui.

Gebore

• 1736 - Charles-Augustin de Coulomb, Franse natuurkundige (gesjtorve 1806)
• 1763 - Johann Simon Mayr, Duutsje componis en meziekdocent (gesjtorve 1845)
• 1780 - Henry Salt, Britse kunstenaer, diplomaat en egyptoloog (gesjtórve 1827)
• 1816 - Priscilla Tyler, Amerikaanse First Lady (gesjtorve 1889)
• 1832 - Nicolaus Otto, Duutsje oetvènjer (gesjtorve 1891)
• 1834 - Emil Stang, Noorse politicus (gesjtorve 1912)
• 1864 - Alois Alzheimer, Duutsje neuropatholoog en psychiater (gesjtórve 1915)
• 1869 - Edgar Chadwick, Èngelsje voetballer en trainer (gesjtórve 1942)
• 1869 - Hendrikus Colijn, Nederlandse sjtaotsman (gesjtórve 1944)
• 1870 - Sophie van Pruusjes, keuningin van Griekelandj, vrouw van keuning Konstantijn I (gesjtórve 1932)
• 1885 - Sisavang Vong, lètste keuning van Luang Prabang (1904-1946) (gesjtórve 1959)
• 1922 - Franjo Tuđman, Kroatische president (gesjtorve 1999)
• 1929 - Sjoerd Royer, Nederlandse zjuris (gesjtorve 2019)
• 1930 - Edward Mallory, Amerikaanse acteur (gesjtorve 2007)
• 1934 - Mieke Telkamp, Nederlandjse zangeres (gesjtorve 2016)
• 1939 - Peter Mayle, Britse sjriever (gestorve 2018)
• 1943 - Piet Keizer, Nederlandse voetballer (AFC Ajax; gesjtórve 2017)
• 1946 - Allard Schröder, Nederlandse sjriever
• 1946 - Donald Trump, Amerikaanse zakemaan, tillevisiepersoenlekheid en de president vaan de VS
• 1947 - Wim Hogenkamp, Nederlandse acteur, zenger en tekstsjriever (gesjtorve 1989)
• 1958 - Eric Heiden, Amerikaanse sjaatser
• 1965 - Natasja Froger, Nederlandse tv-presentatrice, vrouw van René Froger
• 1965 - Eva Lind, Oasteriekse sopraan en televisiepresentatrice
• 1969 - Steffi Graf, Duutsje tennisster
• 1974 - Jeroen Kijk in de Vegte, Nederlandse radio- en televisiepresentator
• 1977 - Camila Pitanga, Braziliaanse actries

Gestorve

• 1642 - Saskia van Uylenburgh, geleefde vaan Rembrandt van Rijn (29)
• 1801 - Benedict Arnold, Amerikaanse militair (60)
• 1868 - Claude Pouillet, Franse natuurkundige (77)
• 1883 - Edward FitzGerald, Britse dichter en vertaler (74)
• 1920 - Max Weber, Duutsje socioloog (56)
• 1923 - Alexander Stamboeliski, Bulgaarse politicus (44)
• 1927 - Jerome K. Jerome, Britse sjriever (68)
• 1928 - Emmeline Pankhurst, Britse vrouweactiviste (69)
• 1967 - Eddie Eagan, Amerikaanse bókser en bobsjlejer (70)
• 1973 - Mierten de Niet, Nederlandse juris en besjtuurder in Suriname (79)
• 1986 - Jorge Luis Borges, Argentijnse sjriever (86)