Mode

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Norbiks. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

Mode (Fraans: mode; van 't Latiense: modus betekent meneer van doeë, wies) is de, in e bepaald tiedvak en dör 'ne bepaalde groep luuj es hedendaags besjoewde menere van doeë, bie bv. kleier en seeraod. Me deet bie de tiedse zakes, me gebroekt bie de tiedse dinger of sjaft die aan. Get is mode zoelang de menere van doeë neet va lange doeër zeunt, mae nao verloop van get tied es gevólg va maatsjappeleke processe altied wer dör nuuj - die da es hedendaags gelde - menere van doeë vervange werre. Mode kènt waal cyclische bewaeginge m.a.w. sommige modes kaome truuk nao verloop va jaore.

Modes werre mèt kórtdorende útinge van d'r tiedsgeest in verbaand gebrach. Menere van doeë die zich över mieë modególve of -grille haandhave werre klassiekers geneumd.

Elke nuuj mode haat hör ège menere van doeë, menere van deenke en menere van ute, die ofwaal es mäögelekhèèd werre gepresenteerd ofwaal es norm of sjtandaard. Elke nuuj mode bringt nuuj waardes mèt zich mèt en interpreteert de waelt dus ömmer wer opnuuj: sommige versjiensele gelde es owwerwèts, aander es in de mode en wer aander es klassiek.

Mètstens wert mèt mode de kórtdorende, es actueel geldende meneer öm zich te klèjje of de haore te laote doeë bedoeld.

Bron

Duutsje Wikipedia