good

Algemein Gesjreve Limburgs

Bieveuglik naamwaord

good (Nederlands: goed, degelijk, eerlijk, flink, enz.)

• Mofers: goo\d (bae~ter, †bètste > bèste)

Verbuging

goje m, gooj v/p, baeter, bèste

Zelfsjtendig naamwaord

good ó (Nederlands: goed, boerderij, erf, bezit)

• Mofers: goo\d (geu\jer, geu\dje)

Varrejasie

• geujer

Verbuging

geujer, —

Mofers

Bieveugelik naamwaord

Lemma

good /ɣò:d/

1. door miense op 'n positieve meneer gesjatj, bevónjen of aangeveuldj, euvereinkumstig mitte geljendje standerd
2. euver broekbaar kwaliteite besjikkendj
3. emes vruntjelik gezindj, emes toegedaon
4. sónger mankaasje
5. (synoniem) anger waord veur gezóndj
6. (synoniem) anger waord veur gesjik

Aafbraeking

• good

Net get anges gesjreve

• god, goot

Antonieme

• slech
• verkieërd

Aafleijinge

• alderbèste, baeter, 't bèste, goje, gojigheid, gooddeils, goodóm, goodsjiks, tegood, tegooj, vergeuje, veurgood
• gojekoup, gojemiddig, gojemorge, gojenach, gojenaovendj, gojendaag
• goodblood, gooddeil, gooddoel, goodgaefs, good gedaon, goodgemèndj, goodgemoodj, goodgluivig, goodkalle, goodkeure, goodkinne, goodkoup, goodmake, goodvinje
• doorgood, aevegood, stikgood

Verwantje wäörd

• braaf, dougzaam, gesjik, gezóndj, heilzaam, ieërlik, krek, persies, veurdeilig

Zagswies

• De bèste pruus haet nag e paerd gestaole: Me mót noeatj pruse vertroewe.

  Dit wuuert döks gevolg door ennen hollenjer de ker d'rbie (Hollenjers kan m'n al gaar neet vertroewe, die zeen nieks baeter.)

• Dao is nannoeatj 'ne gojen hóndj vandan/vanaaf gekómme! = Doe kums oet 'n verwirpelike plaats en bös zelf naovenantj; gebroek es doeadmaeker wen 'nen aangespraokene zien plaats van kómaaf zaet es antjwaord oppe gestèldje vraog:

  A: Wo kums toe vandan?

  B: Van Lin/...

  A: Dao is nannoeatj 'ne gojen hóndj vandan gekómme!

• Dao zit ich/zits toe mit mie/die good gedraag: Noe zitj ich/zits toe in verlaege-zeen.
• Det duit mich/dich/... baeter good: Waat ich/doe... dich veurstèl, duit dich mieë good es waas toe zelf van plan bös.
• Det is mich/... good: Ich/... vinj det good.
• Det zaet zich neet. / Det zaet zich (neet) good (ouch: 't Zaet zich ...): Det is neet oet te spraeke./Det is (neet) good oet te spraeke.
• Doe bös te good; doe laefs neet lang: Bön verstenjig; 'n waarsjoewing aan emes dae al te zieër rejaal is.
• Vanne doeaje nieks es good(s): Van gestórve luuj moogs se-n allein meh gooj dinger zègke.
• emes good doon

  Mit werm waer duit e keul glaas beer dich good.

• 't Geit emes good, meh dun: Emes krieg ze flink daovan langs; emes krieg de windj van veur.
• 't good höbbe: in vergelieking mit anger luuj e laeve sónger väöl zörg höbbe
• 't good höbben aanstaon (naodrök op aanstaon): gooj veuroetzichten höbbe
• 't good op emes höbbe staon (naodrök op staon): emes goodgezindj zeen
• Get is baeter es nieks: E bietjen is baeter es nieks.
• emes get van goods gaeve: (ajerwèts) emes good doon, gooj dinger doon veur 'nen angere miens
• 'ne goje baom make
• 'ne Goje gevel siert 't hoes: Det maak nieks es se-n 'n lang naas höbs.
• 'ne Gojen haan wuuert neet vèt: zowaal lètterlik op te vatten es det richtige manskaerele neet diek zeen.
• 'ne Goje verstäönder hoof mer 'n half waord: Emes dae good kan loesteren hoofs te neet zoväöl oet te duujjen ieër d'r dich begriep.
• good boere: gooj rizzeltaten höbbe
• op good gelök: inne haop det 't good geit, meh sónger garansje daoveur
• good vrundj zeen mit emes: mitein verbónje zeen door vrundjsjap (Nederlandjs: bevriend zijn)
• good wie nuuj zeen
• gooj bótter: 'n saort bótter die me maak van roum, roumbótter (Nederlandjs: roomboter)
• 'n Gooj gedachte is neet slech: 't Is good des te-n 'n gedachte höbs. (ironisch gemèndj es doeadmaeker)
• Gooj geister kómme trögk: Luuj (of geister) die 't good mit tich veur höbbe kómme trögk.
• 'n gooj/slechte handj van sjrieven höbbe: e good/slech handjsjrif höbbe
• de gooj kamer: de sjiekker kamer worin me vreuger 't bezeuk dieëj óntvange
• gooj kleier: nette kleier (gèn wirkkleier)
• 'n Gooj meining is neet slech: 't Is good des te-n 'n meining höbs. (ironisch gemèndj es doeadmaeker)
• 't Guuef gènne goje: 't Wuuert nieks; det levert gei behuuerlik rizzeltaat op.
• Ich weit/v'r weten 't good gemaak (naodrök op gemaak): Ich höb/v'r höbben e good veurstèl (meis ein mit 'ne gekke slaag).
• 't Kump oet e good hert: Waat de gaever hiemit mèntj is good.
• mit emes good kónne kalle: mit emes good kónnen euverligke
• Mit slechte luuj geit 't altied good: De waelj zitj bie de slechte luuj.
• mitte bèste wil: wuuert gebroek es nuancering van kritiek, óndanks alle mote die al gedaon is

  Mitte bèste wil, meh waatj geer wiltj wuuert nieks.

• (neet) d'n ieëste de bèste zeen
• neet good bie kop zeen: gek zeen
• Neet good, ouch good!
• nörges te good veur zeen: gèn argumente (van standj) höbbe veur 'n taak neet aan te pakke

  Doe kóns gelieërd höbbe waas te wils, meh doe bös nörges te good veur, dus doe helps mit mitte rame wasse.

• De waeg nao de hèl ligk vol mit gooj veurnummes: Me kan meine get goods te doon, mer es me dao neet nao hanjeltj is det min waerd.
• 't Waer is good; wore de luuj meh baeter! = 'nen doeadmaeker es reaksje op 'n opmirking euver wie slech 't waer is
• zich good kónnen helpe: genóg geldj höbbe veur sónger zörg te kónne laeve
• zoea good wie goldj/goud: door en door good, ram good (meis van emes zie kerakter)
• 't Volgendj riem besteit:

  "Det is juus de mèlk," zag d'n ós taenge de koe,

  "sónger die waas ich juus zoea good wies toe."

  Det wuuert gebroek es emes anges op gróndj van waat juus e waezelik versjil is, zich neet óngersjèdj veultj van emes anges.

Vermeljing

• Bakkes, Pierre: Mofers Waordebook, Stichting Mofers Waordebook (2007); p. 141-142.

Verbuging

		inkelvaad						mieëvaad		predikatief
		mannelik		vrouwelik		ónziejig				geslechtelik		ónziejig
		radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison
positief	sjrif	goje	gojen	gooj		good		gooj		good		good
	IPA	/ɣò:jə/	/ɣò:jən/	/ɣò:j/		/ɣò:d/		/ɣò:j/		/ɣò:d/		/ɣò:d/
kómparatief	sjrif	baetere	baeteren	baeter		baeter		baeter		baeter		baetert
	IPA	/bɛ́:te̽re/	/bɛ́:te̽ren/	/bɛ́:ter/		/bɛ́:ter/		/bɛ́:ter/		/bɛ́:ter/		/bɛ́:ter̥t/	/bɛ́:terd/
superlatief	sjrif	bèste †bètste	bèsten †bètsten	bèste †bètste		bèste †bètste		bèste †bètste		bèste †bètste		bèste †bètste
	IPA	/be̞ste/ /be̞tste/	/be̞sten/ /be̞tsten/	/be̞ste/ /be̞tste/		/be̞ste/ /be̞tste/		/be̞ste/ /be̞tste/		/be̞ste/ /be̞tste/		/be̞ste/ /be̞tste/
partitief	sjrif											goods
	IPA											/ɣò:d̥s/	/ɣò:dz/

		inkelvaad	mieëvaad
flexieadverbiaal (positief)	sjrif	(wie) goods (toe)	(wie) goodj (geer)
	IPA	/wì: ɣò:d̥s tú:/	/wì: ɣò:ɟ̊ ʝ̊é:r/
flexieadverbiaal (kómparatief)	sjrif	(wie) baeters (toe)	(wie) baetertj (geer)
	IPA	/wì: bɛ́:ter̥s tú:/	/wì: bɛ́:ter̥c ʝ̊é:r/

Raod

Bakkes sjrief eine kieër goed veur good; det mót 'n tikfout gewaes zeen.

In anger spraoke

[1]

bewirk

• Algemein Gesjreve Limbörgs: good

Albanees: mirë(sq:) Arabisch: جيد(ar:) Bengaals: ভালো(bn:) Fins: hyvä Frans: bon(fr:) Georgisch: დიდი(ka:) Gotisch: 𐌲𐍉𐌸𐍃(got:) Hindi: अच्छा(hi:)

Ieslandjs: góður(is:) Ingels: good, all right(en:) Japans: 良い(ja:), いい(ja:) Nederlandjs: goed(nl:) Portegees: bom(pt:) Pruus: gut(de:) Russisch: добрый(ru:)

Sjinees: 好(zh:), 良(zh:), 姤(zh:) Spaans: bueno Tagalog: mabuti(tl:) Viëtnamees: tốt(vi:) Volapük: gudik(vo:) Zaza-Koerdisch: weso(zza:) Zweeds: bra, god

['t good]

• Grieks (nuuj): καλό^(el:) ó

Biewaord

Lemma

good /ɣò:d/

1. (synoniem) anger waord veur hieël

   Dae Biek waas good zaat wie d'r heim góng.

2. bao zeker, realistisch gezeen mit 'n groeate kans

   Es toe dem huits, huitj dae dich good trögk.

   Es toe taenge die deur bliefs duje, kan die dich dalik good kepotgaon.

3. (neet-lemma) op 'n [↑] meneer

Raod

In 't beteikenisveldj van gezóndjheid enne beteikenis "euvereinkumstig mitte geljendje standerd" wuuert 't biewaord "tegooj" gebroek:

• Doe höbs det neet tegooj gedaon; doe mós ieës de linkse voot verzitte.
• Gister veuldje ich mich neet gans tegooj, meh vandaag geit 't al stökker baeter.

Aafbraeking

• good

Verbuging

		adverbiaal
		radikaal	liaison
positief	sjrif	good
	IPA	/ɣò:d/
kómparatief	sjrif	baeter
	IPA	/bɛ́:tər/
superlatief	sjrif	bès
	IPA	/be̞s/	/be̞z/

In anger spraoke

• Veur euverzittinge vanne biewäördelike vorm van 't bieveugelik naamwaord good; zuuch: tegooj.

Zelfstenjig naamwaord

Lemma

good ó /ɣò:d/

1. 'nen kónkrieëten eigendóm dae broekbaar of van hoeag waerd is, 'nen eigendóm inne vorm van e veurwerp, 'n pertie gróndjstóffe, gróndj of e boewwerk

Aafbraeking

• good

Aafleijinge

• aadgood, bèddegood, eljersgood, èrfgood, gedachtegood, kleigood, laeggood, óngergood, slaopgood, speelgood, steigood, striekgood, wasgood, witgood, zaodgood, zejgood

Verwantje wäörd

• waar

Verbuging

		inkelvaad		mieëvaad
		radikaal	liaison	radikaal	liaison
nom.	sjrif	good		geujer
	IPA	/ɣò:d/		/ɣø̀:jər/
dim.	sjrif	geudje	geudjen	geudjes
	IPA	/ɣø̀:cə/	/ɣø̀:cən/	/ɣø̀:cəs/	/ɣø̀:cəz/
dat.	sjrif	good		geujer
	IPA	/ɣò:d/		/ɣø̀:jər/

In anger spraoke

bewirk

• Algemein Gesjreve Limbörgs: good

Frans: bien(fr:) m Ingels: property(en:), goods mv Nederlandjs: goed(nl:) ó Pruus: Gut ó

Spaans: bien(es:) m Viëtnamees: sản nghiệp(vi:) Zweeds: gods ó

Zelfstenjig naamwaord

Lemma

good ó /ɣò:d/

1. (topografie) e groeat landjhoes mit oetgestrèkdje gróndj waat behieërd wuuert es ei gehieël

   d'n Aarwinkel in Postert is e good.

Aafbraeking

• good

Aafleijinge

• hieëregood, landjgood

Vermeljing

• Bakkes, Pierre: Mofers Waordebook, Stichting Mofers Waordebook (2007); p. 142.

Verbuging

		inkelvaad		mieëvaad
		radikaal	liaison	radikaal	liaison
nom.	sjrif	good		goje	gojen
	IPA	/ɣò:d/		/ɣò:jə/	/ɣò:jən/
dim.	sjrif	geudje	geudjen	geudjes
	IPA	/ɣø̀:cə/	/ɣø̀:cən/	/ɣø̀:cəs/	/ɣø̀:cəz/
dat.	sjrif	good		goje	gojen
	IPA	/ɣò:d/		/ɣò:jə/	/ɣò:jən/

In anger spraoke

Fins: kartano Frans: domaine(fr:) m Ieslandjs: dánarbú(is:) ó Ingels: estate(en:) Nederlandjs: landgoed ó

Pruus: Landgut ó, Gut ó Sjinees: 寰(zh:) Spaans: finca v Zweeds: äga g

Ingels

Bieveugelik naamwaord

Lemma

good /ɡʊd/

1. good