Mulecula

Quel articul chì l'è scrivüü in Lumbard, cun l'urtugrafia insübrica ünificada.

In chimica, una mulecula l'è la part püssee piscinina de un cumpost che la mantegn i so prupietà; una mulecula l'è dunca furmada da atum ligaa.

Dimensiuni de la mulecula de l'aqua

Schema de una mulecula de aqua

Una prupietà impurtanta di mulecul l'è la so furmüla empiriga, che la descriv la prupurziun che gh'è tra i so atum custitüent; per esempi, l'aqua (H₂O) la gh'ha un atum de ussigen e dü de idrogen.

El cuncet de mulecula l'è staa metüü in pè per prim dal scenziaa italian Amedeo Avogadro, in del 1811.

Ligam in di mulecul

In d'una mulecula, se pö imaginà che i urbitai di diferent atum se meten insema, fin a furmà un ünegh urbital bel gross, ch'el tegn dent tüt i atum de la mulecula; a segunda de la diferenza de eletru-negatività di atum che furmen la mulecula, el ligam el sarà pür, u el gh'avarà una pularizaziun.

Asca quei tra i so atum, i mulecul gh'hann, de solit, anca di ligamm tra de lur; tra i principai a gh'hinn:

• punt idrògen;
• interaziun dipol-dipol;
• forz de Van der Waals.

Quij ligam intramulecular chi hinn suvent impurtant per i efett in sü i pünt de bülizziun u la sulübilità.