Revolusi Nasional Indonesia

Revolusi Nasional Indonesia aropa'aghi sèttong konflik asanjhâta bân partentangan diplomasi antarana Rèpublik Inḍonèsia sè ghi' bhuru lahèr alabân Keraja'an Blândhâ sè èbhânto ḍâri sakutu, èbâkkèlè Inggris. Macemma kalakoan nèka kadhâdḍiyân molaè ḍâri aḍarattâ pasukan sakutu Inggris ḍâ'-aḍâ'ân è Jakarta tangghâl 29 Sèptember 1945 sè èpimpin Lètnan Jènderal Christinson sa'amponna ètèkenna Civil Affairs Agreement. Konflik néka kadhâdḍiyân sa'abiddhâ empa’ taon sampè èyako kamarḍhika'an Inḍonèsia ḍâri keraja'an Blândhâ tangghâl 27 Dèsember 1949. Sanajjân ghâpanèka, gerrakan rèvolusi nèka ampon èmolaè taon 1908, sè samangkèn èkènga'è kalabân taon èmola'ènna kebangkitan nasional Inḍonèsia.

Sa'abiddhâ rakèra 4 taon, brâmpan peristiwa adârâ kadhâdḍiyân sacara sporadis. Salaènna kasebhut, bâḍâ polè tokar politik bân ḍuwâ’ intervensi internasional. Ḍâlâm peristiwa nèka, tantara Blândhâ ghun bisa ngowasaè kotthâ-kotthâ rajâ è polo Jhâbâ bân Somattra, tapè ta' dhâdḍi ngala' kendali è ḍhisa bân ḍa'èra pèngghirân. Polana sengngitta labânan sanjhâta bân parjuangan diplomatik, Blândhâ ahèrra bisa èpaksa sopajhâ ngakoè kamarḍhika'an Inḍonèsia.

Rèvolusi nèka ahèrra ambu è pamarènta kolonial Hindia Blândhâ bân angibâttaghi aobâna struktur sosial è Inḍonèsia, kakobâsa'an rato-rato èkorangè otabâ èpaèlang. Peristiwa nèka èkennal kalabân "revolusi sosial" sè kadhâddhiyân è brâmpan bâgiyân è polo Somattra.