Italia

I Italia na ny Repoblika Italiana dia firenena any Eorôpa Atsimo. I Rôma, izay tanàna ngeza indrindra ao Italia, no renivohiny. Mamaritra ny tanin’ i Italia avy ao avaratra i Frantsa sy i Soisa ary i Aotrisy. Ny mamaritra ny sisa amin’ ny sisin-taniny dia ny Ranomasina Mediteranea. I Sicilia sy i Sardegna no nosy italiana lehibe indrindra. Firenena somary be tendrombohitra ihany i Italia, indrindra ny ao amin’ ny tapany avaratra izay ahitana ny ampahany amin’ i Alpa. Telo ny afotroa mbola velona any, dia i Etna sy i Vesuvio ary i Stromboli.

Repubblica Italiana (Italia) ((it))
Repoblika Italianina (Italia) ((mg))
(Antsipirihany) (Antsipirihany)
Teny ofisialy	Italiany
Renivohitra	Roma 41°53′N 12°29′E
Tanàna ngeza indrindra	Roma
Fitondrana sy governemanta  - Filoha -	Repoblika Sergio Mattarella Mario Draghi
Velarantany  - Tontaliny  - Rano (%)	faha 69 301 230 km² 16.9
Isam-ponina  - Tontaliny (2008)  - hakitroka	faha 23 60 108 000 mpo. 196 mpo./km² {{{1}}}
Anaran'ny mponina	Italianina
IDH (2006)	Mihakatra 0,941 (ambony) faha 17
Sandam-bola	Euro (EUR)
Faritr'ora	UTC +1: (CET); Heure d'été: UTC+2: (CEST)
Hiram-pirenena	Fratelli d’Italia
Valan-tsehatra internet
Antso an-tariby	+39

Ny tapany avaratr’ i Italia dia manan-karena sy ahitana taozava-baventy mandroso, fa ny any atsimo kosa dia anjakan’ ny fambolena sy ny fiompiana sady somary mahantra kokoa na dia mihakely hatrany aza izany elanelana izany.

Sarin-tanin' i Italia

Tamin’ ny taonjato faha-5 taor. J.K. no ho mankary dia mitambatra tantara amin’ i Rôma Taloha, indrindra amin’ ny Empira Rômana, i Italia. Nidiran’ ny Barbariana i Italia taty aoriana, avy eo nitsofohan’ ny Lômbarda koa. Taorian’ ny fifehezan’ ny dinastia Karôlinjiana dia nianjadian’ ny kolontsaina sy pôlitika maro samihafa i Italia sady nivakivaky. Niroborobo ny zavakanto nanomboka tamin’ ny taonjato faha-14 vokatry ny fandrosoan" ny tanàn-dehibe matanjaka.

Niatrika fanjakazakana mifandimby nataon’ ny Espaniôla sy ny Aotrisiana ary ny Frantsay ny faritra italiana maro. Velona ny hetsiky ny mpanindrahindra tanindrazana tamin’ ny taonjato faha-19 izay nikendry ny hanafaka sy hampiray an’ i Italia. Nifandimbindimby ny hetsi-bahoaka ka i Victor-Emmanuel II no voasatro-boninahitra hanjaka amin’ i Italia tamin’ ny taona 1861.

Nandray anjara tamin’ ny Ady Lehibe Voalohany i Italia nanomboka tamin’ ny taona 1915 niaraka tamin’ ny Alliés. Nanamora ny fiakaran’ i Benito Mussolini tao amin’ ny fitondrana tamin’ ny taona 1922 ny toejavatra sarotra tamin’ izany fotoana izany: najorony ny fasisma ary nifanatona tamin’ i Adolf Hitler izy. Niara-niady tamin’ i Alemaina i Italia tamin’ ny fiantombohan’ ny Ady Lehibe Faharoa nefa resy tamin’ ny taona 1943. Niaraka tamin’ ny Alliés izy taorian’ izay. Rehefa tapitra ny ady dia nisy ny ezaka famerenana indray ny demôkrasia ary nambara ny fahaterahan’ ny Repoblika. Tamin’ ny taona 1957 dia anisan’ ny firenena enina mpanorina ny fananganana an’ i Eorôpa i Italia.

Fitantanan-draharaha

Ny fikambanan' ny teratany italiana dia ahitana:

• faritra 20 (ital.: regioni): 15 amin' ny sata mahazatra sy faritra mizaka tena dimy (Valle d'Aosta, Trentino-Südtirol, Friuli-Venezia Giulia, Sicily, Sardinia)

• città metropolitane 15

• Faritany 93 sy kaominina 7 900 (comuni).

Tanàna / Kaominina

• Lisitra ny tanàna any Italia

Jereo koa

Firenena ao Eorôpa

Albania - Alemaina - Andôra - Aotrisy - Belzika - Bielôrosia - Bolgaria - Bôsnia-Herzegôvina - Danemarka - Espaina - Estônia - Fanjakana Mitambatra - Finlandy - Frantsa - Grisia (na Gresy) - Hôngria (na Hongaria) - Irlanda - Islandy - Italia - Jeôrjia - Kipra (na Sipra) - Krôasia (na - Krôatia) - Letônia - Liktenstaina - Litoania - Loksemborga - Masedônia Avaratra (na Makedônia Avaratra)- Malta - Môldavia - Môntenegrô - Nederlandy - Nôrvezy - Okraina - Pôlônia - Pôrtogaly - Tsekia - Romania - Rosia - San-Marîno - Serbia - Slôvakia - Slôvenia - Soeda - Soisa - Tsekia - Vatikàna.

Kôntinenta eto an-tany

• Afrika
• Amerika (Amerika Avaratra - Amerika Atsimo)
• Azia
• Eorôpa
• Ôseania
• Antarktika