Ranomasina

Ny ranomasina dia velaran-drano masira midadasika, manodidina kôntinenta amin' ny ankapobeny, ary mahasarona faritra lehibe dia lehibe amin' ny velaran' ny tany manontolo. Rehafa lehibe ny velarany dia atao hoe ranomasimbe na ôseana ny ranomasina.

Miovaova ny hafanan' ny ranomasina, ka ambany izany eo akaikin' ny tany sy ny vavan' ny ony lehibe fa ambony kosa any amin' ny fanambanin' ny ranomasina; na izany aza, tsy miova firy ny fatran' ny sira levona manerana ny ranomasina rehetra. Ny tena be dia be levona ao anaty ranomasinba dia ny klôriora-na sodiôma (NaCl). Ny ranon' ny ranomasina koa dia misy sira maneziôma, kalsiôma, pôtasiôma, ary merkiora, ankoatry ny maro hafa, ny sasany amin' ny fatra farany bitika. Karazana zavamananaina maro - anisan' izany ny bakteria, ny prôtista, ny ahidrano, ny zavamaniry, ny holatra ary ny biby - no miaina any an-dranomasina izay manome toeram-pivelomana sy tontolo iainana an-dranomasina isan-karazany, manomboka amin' ny vohon-dranomasina sy ny moron-dranomasina izay azon' ny tara-masoandro, ka hatrany amin' ny lalina be anjakan' ny tsindry ambony dia ambony any amin' ny hantsan-dranomasina sy lohasahan-dranomasina lalina mangatsiaka sy maizina; ary araka ny laharam-pehintany, manomboka amin' ny rano mangatsiaka any amin' ny satro-dranomandry an-tendrontany ka hatrany amin' ny faritra mafana eny amin' ny haran-dranomasina any amin' ny faritra trôpikaly. Maro amin' ny vondron-javamananaina no nivoatra tao an-dranomasina ary mety ho nanomboka tao ny fiainana.

Manakely ny fahasamihafan' ny toetany eto amin' ny Tany sady manana anjara toerana lehibe amin' ny tsingerin' ny rano sy ny karbônina ary ny azôta ny ranomasimbe. Mifandray amin' ny atmôsfera ny eny ambonin' ny rano, mifanakalo toetra toy ny poti-javatra sy ny maripana, ary koa ny rian-drano. Ny rian-drano ambonin' ny ranomasina dia rian-drano vokarin' ny rivotry ny atmôsfera sy ny rivotra mitsoka ambonin' ny rano, miteraka onjan-drivotra, mamorona fikorian-drano miadana nefa marin-toerana, toy ny amin' ny ranomasimbe izay ahitana korian-drano lalina an-dranomasimbe. Mitondra rano mangatsiaka avy any amin' ny manodidina ny tendrontany mankany amin' ny ranomasimbe rehetra ary misy fiantraikany lehibe amin' ny toetany ny korian-dranomasina lalina, fantatra amin' ny anarana hoe korian-dranomasimbe. Vokatry ny fihodin' ny Tany sy ny fisintonan' ny Volana ary, amin' ny fomba kely kokoa, ny Masoandro ny samonta, izany hoe ny fisondrotra sy fidinan' ny ranomasina, izay miseho indroa isan' andro. Mety misy elanelana lehibe ny samonta any amin' ny helodrano na vinanin-dranomasina. Mety hitarika tsonamy mandrava, toy ataon' ny volkano sy ny fihotsahan' ny tany ary ny fianjeran' ny meteôrita lehibe, ny horohoron-tany an-dranomasina vokatry ny fihetsehan' ny takelaka tektônika ao ambanin' ny ranomasina.

Singa manan-danja ho an' ny olombelona nandritra ny tantara sy tao amin' ny kolontsaina ny ranomasina. Voarakitra hatramin' ny Andro Taloha ary voaporofo tsara tamin' ny vanim-potoana talohan' ny tantara ny fampiasana sy ny fandinihan' ny olombelona ny ranomasina, fa ny fikarohana siantifika môderina kosa dia antsoina hoe ôseanôgrafia ary ny habaka an-dranomasina dia fehezin' ny lalàna momba ny ranomasina, miaraka amin' ny lalànan' ny fifamoivoizana an-dranomasina izay mifehy ny fifandraisan' ny olombelona eny an-dranomasina. Manome sakafo be dia be ho an' ny olombelona ny ranomasina, indrindra fa ny trondro, ao koa ny hazan-dranomasina hafa, ny biby mampinono ary ny ahidrano, azon' ny mpanjono izany na nompiana na nambolena tao anaty ranomasina. Ny fampiasana hafa ny ranomasina ataon' ny olombelona dia ahitana ny raharaham-barotra, ny fandehanana lavitra, ny fitrandrahana mineraly, ny famokarana herinaratra, ny ady ary ny fialam-boly toy ny milomano, ny fandehanana amin-day, ary ny fisitrihana an-dranomasina. Maro amin' ireo hetsika ireo no miteraka fandotoana ny ranomasina.

Ranomasina malaza

Jereo koa

Ranomasira

Ranovory

Ranomandeha

Voambolan' ny jeôgrafia