Главна страница

Добре дојдовте на Википедија

слободната енциклопедија што може секој да ја уредува
имаме 148.220 статии на македонски јазик

Избрана статија за оваа седмица

Ница — петти најнаселен град во Франција, по Париз, Марсеј, Лион и Тулуза. Урбаната област на Ница се протега надвор од административните граници на градот со население од околу еден милион и зафаќа површина од 721 км². Сместен на југоисточниот брег на Франција на Средоземното Море, Ница е вториот најголем француски град на средоземниот брег, веднаш зад Марсеј.

Градот е наречен Nice la Belle (Nissa La Bella на окситански), што означува Убавата Ница, што исто така е името на неофицијалната химна на Ница, напишана од Меника Рондели во 1912. Ница е главен град на департманот Приморски Алпи и втор најголем град во регионот Прованса-Алпи-Азурен Брег по Марсеј.

Површината на денешна Ница се протега на „Тера Амата“, археолошко наоѓалиште во кое се најдени докази за многу рано користење на оганот. Околу 350 п.н.е., Грците од Марсеј основале постојана населба и ја нарекле Никаја, по божицата на победата Ника. Низ вековите, градот бил заземан многу пати од разни освојувачи. Неговата стратешка местоположба и пристаништето значајно придонеле за неговата поморска сила. Низ вековите бил владение на Савоја, потоа станал дел од Франција помеѓу 1792 и 1815, кога бил вратен на Пиемонт-Сардинија до неговото повторно припојување кон Франција во 1860.

Природната убавина на Ница и нејзината умерена средоземна клима им го привлекло вниманието на богатите Англичани во втората половина на XVIII век, кога голем број на благороднички семејства ги поминувале нивните зими овде. Главното градско шеталиште крај морето, Англиската променада (Promenade des Anglais) го добило своето име во име на посетителите на градот. (Дознајте повеќе...)

архива · наредни избрани статии · критериуми

Слика на денот
Превојот Малоја во Швајцарија.
други избрани слики

Дали сте знаеле…

Занимливости од содржините на Википедија:

... дека поимот екологија прв го вовел германскиот биолог Ернст Хекел во 1866 година?
... дека Горчливото Езеро во Кукушко, Егејска Македонија е трипати посолено од Мртвото Море?
... дека првото сметачко глувче е направено во 1964 г. како изум на американскиот инженер Даглас Енгелбарт?
... дека Бања Банско е изградена од римскиот цар Каракала во III век?
... дека првиот театар во Скопје („Ада Кафе“) е отворен во 1906 година?
... дека според месното предание, Ѓаволскиот Ѕид настанал кога Ѓаволот неуспешно се обложил со Господ дека може да ја прегради Брегалница и за една ноќ да го потопи цело Овче Поле?
... дека Малдивите имаат просечна надморска висина од само 1,5 м?
...дека буковите шуми во долината на Длабока Река во Мавровско се прогласени за светско наследство на УНЕСКО?
... дека Антарктикот е најголемата пустина на светот?
... дека симболот за жива Hg доаѓа од старогрчкиот збор хидраргирос со значење „водено сребро“?
... дека, и покрај неговите огромни димензии, Сонцето се класификува како жолто џуџе?
... дека сите јагули од Македонија одат на „свадбен пат“ за да се мрестат во Саргасовото Море недалеку од Бермудскиот Триаголник?
... дека морепловната мерка за брзина јазол доаѓа од броењето јазли на јаже кое се фрлало во водата?
...дека Винчестер бил првиот главен град на Англија?
...дека Еарендел е најдалечната ѕвезда позната за науката, на растојание од 28 милијарди светлосни години од Земјата?
...дека Макаронезија е подрачје на четири архипелази меѓу Европа и Северна Африка?
...дека планетата Венера македонскиот народ ја нарекувал Обденица?
... дека селото Центар Жупа изворно се нарекувало Вапа — поим во директно сродство со санскритскиот збор vāpī, што значи „долго блато“?
...дека христијаните во Босна и Херцеговина се тетовирале како обележје на нивната вера, иако обичајот датира од илирско време.
...дека врвот Тумба на Беласица е тромеѓа помеѓу Вардарска, Егејска и Пиринска Македонија?
... дека тектонските плочи ги открил германскиот научник Алфред Вегенер во 1912 година?
... дека хемискиот елемент ниобиум (Nb) е наречен по нимфата Ниоба, ќерка на митскиот крал Тантал?

архива · предложете факт

На денешен ден…

Денес е 4 јануари 2025 г.

Настани:

1992	Владата на Република Македонија донесе одлука со која 7 јануари - првиот ден Божик, се прогласува за неработен ден. Ова е првпат во Македонија верски празник и официјално да биде прогласен за неработен.
1996	Република Македонија и Република Таџикистан воспоставиле дипломатски односи.

Родени:

1643	Исак Њутн — англиски физичар и математичар.
1710	Џовани Батиста Перголези — италијански композитор.
1785	Јакоб Грим — германски филолог и фолклорист.
1809	Луј Брај — француски учител, пронаоѓач на азбуката за слепи, наречена Брајова азбука.
1883	Макс Истмен — американски политичар.
1909	Тодор Ангеловски — македонски комунист, учесник во НОБ.
1922	Френк Вес — американски џез-музичар.
1932	Фабијан Шоваговиќ — хрватски и југословенски глумец.
1935	Флојд Патерсон — американски боксер.
1942	Џон Меклафлин — англиски џез-гитарист.
1955	Марк Холис — англиски поп-рок музичар, член на групата Ток Ток (Talk Talk).
1957	Весна Змијанац — српска пејачка.
1960	Мајк Стајп — американски пејач, член на рок-групата РЕМ (REM).
1962	Робин Гатри — шкотски рок-музичар, член на групата Кокто Твинс.
1964	Александар Фадеев — руски и советски спортист, европски и светски првак во уметничко лизгање.
1973	Јозеф Кабањ — словачки автоконструктор.
1974	Данило Хондо — германски велосипедист.
1980	Јарослав Попович — украински велосипедист.
1986	Џејмс Милнер — англиски фудбалер.
1990	Алберто Палоски — италијански фудбалер.
1990	Тони Крос — германски фудбалер.

Починале:

1752	Габриел Крамер — швајцарски математичар.
1782	Анж Жак Габриел — француски архитект, еден основоположниците на неокласичната архитектура.
1941	Анри Бергсон — француски филозоф.
1942	Орце Николов — Народен херој на Македонија.
1943	Мирче Ацев — Народен херој на Македонија.
1943	Страшо Пинџур — Народен херој на Македонија.
1954	Димитар Андонов Папрадишки — последниот македонски зограф и првиот профан сликар и основач на „западното“ сликарство во Македонија.
1960	Албер Ками — француски писател.
1961	Ервин Шредингер — австриски теоретски физичар. Еден од основоположниците на квантната механика и добитник на Нобеловата награда за физика во 1933 година.
1965	Томас Стернс Елиот — англиски поет од американско потекло.
1969	Пол Чејмберс — американски џез-музичар.
1991	Звонимир Лепетиќ — хрватски и југословенски глумец.
2011	Мик Карн — британски рок-музичар.
2016	Лонг Џон Хантер — американски блуз-гитарист.
2021	Барбара Шели — британска глумица.
2023	Зоран Калезиќ — српски пејач на народна музика.

Што е Википедија?

Википедија е енциклопедија напишана преку соработка на многу од нејзините читатели. Таа е посебен вид на мрежно место, наречено вики, што го прави придонесот кон неа брз и лесен.

Сакате да помогнете?
Започнете со нашиот вовед!

Содржина и помош

почетен курс · помош · кратко упатство · превод на статија · вашата прва статија · селска чешма · викисредби · начела и напатствија · категориски индекс · избрана содржина · добри статии · нови статии · потребни статии

Тематски портали

Природни науки
астрономија · биологија · геологија · екологија · информатика · математика · логика · медицина · физика · хемија

Општествени науки
археологија · економија · историја · митологија · политика · право · психологија · социологија · филозофија

Географија
Азија · Африка · Антарктик · Европа · Јужна Америка · Океанија · Северна Америка

Технологија и применети науки
индустрија · семрежје · инженерство · земјоделство · општење · образование · транспорт

Уметност и култура
архитектура · мода · јазици · кулинарство · ликовна уметност · книжевност · музика · религија · спорт · драмска уметност · телевизија · филмска уметност

Други области

Селска чешма — централниот форум за дискусија на Википедија, место каде што можете да поставувате прашања и да давате коментари.
Портал на заедницата — проекти, ресурси и активности за сите кои сакаат да се вклучат во проектот.
На други јазици — Википедија е повеќејазичен проект. Освен на македонски, Википедија е достапна и на преку 300 други јазици.

Братски проекти

Википедија е проект на Фондацијата Викимедија — непрофитна организација која опфаќа и други проекти:

	Ризница Складиште на слики, снимки и други мултимедијални содржини
	Викивести Вести со права за слободна употреба
	Викиречник Речник и лексикон
	Викицитат Збирка на цитати
	Викикниги Учебници и прирачници со права за слободна употреба
	Викиизвор Библиотека на дела со права за слободна употреба
	Викивидови Именик на видови
	Викиуниверзитет Материјали и активности за учење со права за слободна употреба
	Мета-вики Усогласување на проектот „Викимедија“
	Википодатоци База на слободни знаења
	Википатување Отворен туристички водич

најгоре · превчитај ја страницава · статистики · односи со јавноста · пријавете неправилност · village pump