Валенс
Флавиј Јулиј Валенс (латински FLAVIUS IVLIVS VALENS AVGVSTVS; 328 – 9 август 378) бил цар на Источното Римско Царство во периодот од 364 до 378 година, додека Западното Римско Царство била управувана од неговиот брат Валентинијан I. Валенс бил убиен во катастрофалната Битка кај Одрин во 378 година од страна на Готите.
Валенс | |||||
---|---|---|---|---|---|
Цар на Римското Царство | |||||
На престол | 28 март 364 – 17 ноември 375 (цар на Источното Римско Царство, со неговиот брат Валентинијан I во Западното Римско Царство; 17 ноември 375 – 9 август 378 (источен цар со Грацијан и Валентинијан II) | ||||
Претходник | Валентинијан I | ||||
Наследник | Теодосиј I | ||||
Роден(а) | 328 Винковци, денешна Хрватска | ||||
Починал(а) | 9 август 378 Одрин | (aged 50) ||||
Сопружник | Албија Доминика[1] | ||||
Деца | Валентинијан Галат, Carosa, Анастасија[1] | ||||
| |||||
Династија | Валентинијанска династија | ||||
Татко | Грацијан Стариот |
Управување
уредиВаленс на престолот застанал на 28 март 364 година во Цариград. Неговиот брат Валентинијан ги задржил за себе западните делови од империјата додека Валенс застанал на чело на источниот дел. Валенс бил неталентиран, нетактичен и неискуствен за разлика од својот брат, и поради поддршката на аријанството бил доста непопуларен. Во првите години на владеењето на Валенс се случил државен удар од страна на роднина на Јулијан Отпадник, Прокопиј, кој ја зазел престолнината. Во тоа време Валенс бил на поход против Персија и кога разбрал веднаш се вратил во градот и го погубил на узурпаторот. Конфликтите продолжиле кога друг роднина на Јулијан го зазел Халкедон, но и тој бил заробен и погубен. Како одмазда, Валенс наредил погубување на сите кои биле поврзани со конфликтот, како и рушење на ѕидините на Халкедон. Камењата од овие ѕидини биле искористени во изградба на аквадукт во Цариград. Голем дел од овој аквадукт постои денес во Истанбул, меѓу третиот и четвртиот рид. Во денешната населба Бакирќој (тогаш Хебдомон) била изградена резиденција на царот и во овој дел од градот од наследниците на Валенс започнале да се градат форуми, портици, палати, цркви и манастири.
Во 375 година избувнал бунт во Исаврија, биле обновени војните со Персија (375-378) и Сарацените (375). Во овие војни, империјата не постигнала поголем успех.
Готска војна
уредиВо периодот на 4-5 век се забрзал процесот на т.н. Голема преселба на народите. Бегајќи од неповолните услови за живот номадски племиња од Средна Азија тргнале на запад. Притиснати од инвазијата на Хуните од исток, Готите побарале спас во римските територии на Балканот.
Во 367-369 година Римјаните воделе напната одбрана против готските племиња кои влегле во Мизија (Прва Готска војна). Царот Валентс лично ја водел кампањата и според договорот кој бил постигнат, Готите се населиле на римска територија во земјите околу Дунав и добиле статус на федерати со ограничена автономија. Во замена тие требало да учествуваат во империјалната војска во случај на војна. Но, државните службеници со Готите се однесувале многу лошо, понижувајќи ги и ограбувајќи ги. Ова довело до незадоволство кое се проширило во бунт.
Настаните од 376-378 година имале многу фатални последици за судбината на империјата. Обединетите племиња-федерати започнале да ја пустошат Тракија. Наскоро тие биле поддржани од незадоволни римски поданици: посиромашни селани или робови, со кое бунтот стекнал и социјален карактер. Империјата морала да ја прекине војната со Персија. Валенс не го чекал својот колега од западот, Грацијан, туку одлучил сам да се справи со востанието. Така со своите сили, Валенс тргнал кон север.
Битка кај Одрин
уредиВо топлото летно попладне на 8 август 378 година се одвила Битката кај Одрин (Адријанопол). Валенс избрзано им наредил на своите изморени војници да започнат со битка. Римската армија доживеала голем пораз во битката, а самиот цар бил ранет од стрела и заробен. По заробувањето бил внесен во една куќа, по кое куќата била опожарена, а самиот Валенс жив изгорен.
Наводи
уредиНадворешни врски
уреди- Валенс на Ризницата ?
- Laws of Valens
- This list of Roman laws of the fourth century shows laws passed by Valens relating to Christianity.
Принципат 27 п.н.е. — 235:
Август • Тибериј • Калигула • Клавдиј -{I}- • Нерон • Галба • Отон • Вителиј • Веспазијан • Тит • Домицијан • Нерва • Трајан • Адријан • Антонин Пиј • Марко Аврелиј • Лукиј Вер • Комод • Пертинакс • Дидиј Јулијан • Септимиј Север • Каракала • Макрин • Елагабал • Александар Север
Криза од III век 235 - 284:
Максимин Трак • Гордијан I • Гордијан II • Пупијан • Балбин• Гордијан III • Филип Арапски • Дециј Трајан • Требонијан Гал cо Хостилијан и Волусијан• Емилијан • Валеријан • Галиен • Клавдиј II • Квинтил • Аврелијан • Такит • Флоријан • Проб • Кар • Нумеријан • Карин
Доминат 284 - 395:
Диоклецијан • Максимијан • Констанциј I Хлор • Галериј • Север II • Максенциј • Максимин II Даја • Лициниј • Константин I Велики • Константин II • Констанс I • Констанциј II • Јулијан Отпадник • Јовијан • Валентинијан I • Валенс • Грацијан • Валентинијан II • Теодосиј I
Западно царство (395 - 476):
Хонориј • Констанциј III • Јован • Валентинијан III • Петрониј Максим • Авит • Мајоријан • Либиј Север • Антемиј • Олибриј • Глицериј • Јулиј Непот • Ромул Августул
Источно (Византиско) царство (395 - 1453):
Аркадиј • Теодосиј II • Маркијан • Лав I • Лав II • Зенон • Василиск • Анастасиј I • Јустин I • Јустинијан I • Јустин II • Тибериј II • Маврикиј • Фока • Ираклиј I • Константин III • Ираклиј II • Констанс II • Константин IV • Јустинијан II • Леонтиј • Тибериј III • Филипик • Анастасиј II • Теодосиј III • Лав III • Константин V • Лав IV • Константин VI • Ирина • Никифор I • Ставрикиј • Михаил I • Лав V • Михаил II • Теофил • Михаил III • Василиј I • Лав VI • Константин VII • Роман I • Роман II • Никифор II • Јован I • Василиј II • Константин VIII • Роман III • Михаил IV • Михаил V • Константин IX • Зоја • Теодора • Михаил VI • Исак I • Константин X • Роман IV • Михаил VII • Никифор III • Алексиј I • Јован II • Мануил I • Алексиј II • Андроник I • Исак II • Алексиј III • Алексиј IV • Алексиј V • Константин XI • Теодор I • Јован III • Теодор II • Јован IV • Михаил VIII • Андроник II • Андроник III • Јован V • Јован VI • Андроник IV • Јован VII • Мануил II • Јован VIII • Константин XI