Едмунд Берк
Едмунд Берк (англиски: Edmund Burke; 12 јануари 1730 — 9 јули 1797) — ирски државник роден во Даблин, исто така и писател, оратор и политички филозоф, кој по преселувањето во градот Лондон (1750) служел и како пратеник во Парламентот на Англија во период од 1766 до 1794 година, во Долниот дом.
| Едмунд Берк | |
|---|---|
| |
| Едмунд Берк | |
| Лични податоци | |
| Занимање | писател, политичар, филозоф |
Берк бил многу влијателен во политичката сфера во Велика Вританија, тој ги застапувал ставовите на црквата и давал важност на религијата како дел од моралниот живот.[1] Овие негови гледишта се прикажани во неговата книга „Оправдување на природното општество“. Берк бил голем критичар на британскиот третман кон американските колонии, вклучувајќи ги и суровите даночни политики кои ги наметнувала круната. Познат е како голем поддржувач на правата на колонистите и сметал дека тие треба да се спротивстават на централната власт.
Тој бил поддржувач на реформите и верувал дека суверенитетот треба да му припадне на народот, а не на кралот.
Во книгата „Размисли за Француската револуција“, Берк вели дека Француската револуција го уништува ткивото на доброто општество, традиционалните институции на државата и го осудува прогонот на Католичката црква кој резултирал од револуцијата. Ова ќе го направи да стане клучна политичка фигура во кругот на конзервативците.
Негов политички противник бил Чарл Џејмс Фокс.[2]
Берк ќе биде запаметен по големата поддршка кој ја дал на католичката еманципација, импичментот на Ворен Хејстинг и по цврстото спротивставување кон успехот на Француската револуција.
Во деветнаесеттиот век, Берк ќе добие јавно признание за неговото значење во сферата на политиката од страна на конзервативците, но и од либералите. Потоа, во XX век тој ќе биде широко прифатен како основач на современиот конзервативизам.[3]
Наводи
уреди- ↑ Richard Bourke, Empire and Revolution: The Political Life of Edmund Burke (Princeton University Press, 2015), passim.
- ↑ Во времето на Берк поимите „конзервативен“ и „либерален“ сè уште не се однесувале на политички идеологии, вид. J. C. D. Clark, English Society, 1660–1832(Cambridge University Press, 2000), pp. 5, 301.
- ↑ Andrew Heywood, Political Ideologies: An Introduction. Third Edition(Palgrave Macmillan, 2003), p. 74.