зүүд

Бөө

Монголоор

Үгийн дуудлага

[ʣь:dә]

Үндэсний бичиг

ᠵ‍ᠠ‍ᠬᠥᠳ᠋ᠣ

(жэгүдү)

Галиглах зарчим

Үгийн утга

нэр.

1. Хүний уртавтар тархины бор хальсан давхаргын ажиллагаа зог­соогүйгээс нойрон дундуур тархинд зөгнөгдөж сэрэгдэх зүйл;
2. бөө. Бөө мөргөлийн ёсоор дээд тэнгэрийн болон өвөг дээдсийн ертөнцөөс дунд тивийнхэнд урьдчилан сануулах, учран золгох хэлмэр дохио

Нийлмэл үг

зүүд манах - зүүдэндээ тодорхой зүйл үзэх гэж баруун алгаа дэрлэн зүүн гараа ташаан дээрээ тавьж унтах

зүүд өвчин - унтсан нойрын дундуур зүүдлэн босч явах, юм хийх зэргээр аашлах

зүүд шинжих - хүний зүүдлэх шалтгаан, нөхцөл, зүүдэнд сэрэгдсэн зүйлийн учир холбогдлыг шинжлэн судлах

зүүдэнд орох - үзсэн сонссон, бодсон зүйл зүүдлэгдэх

зүүд зэрэглээ болон мар­тагдах - урьд эртийн зүйл болон мар­тагдах

Зөв бичихзүй

Үг хувилгах зарчим

Кирил бичгийн зөв бичихзүй

зүүд нэр. *~энд ормоор (аймаар) зүүдний, зүүднээс, зүүдээр

Үндэсний бичгийн зөв бичихзүй

ᠵ‍ᠠ‍ᠬᠥᠳ᠋ᠣ᠊᠊ᠨ ᠊ᠣ
ᠵ‍ᠠ‍ᠬᠥᠳ᠋ᠣ᠊᠊ᠨ ᠳ᠋ᠣ
ᠵ‍ᠠ‍ᠬᠥᠳ᠋ᠣ ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ
ᠵ‍ᠠ‍ᠬᠥᠳ᠋ᠣ᠊᠊ᠨ ᠡᠴ᠊‍᠊ᠨ
ᠵ‍ᠠ‍ᠬᠥᠳ᠋ᠣ ᠪᠡ᠊ᠷ
ᠵ‍ᠠ‍ᠬᠥᠳ᠋ᠣ ᠲ᠋‍ᠠ‍᠊ᠢ
ᠵ‍ᠠ‍ᠬᠥᠳ᠋ᠣ ᠪᠡ᠊ᠨ

/~ий /~д /~ийг /~ээс /~ээр /~тэй /~ээ

Хоршоо үг

• зүүд нойр - унтаж байх үеийн сэтгэхүйн үйлдэл
• зүүд зэрэглээ - тодорхойгүй балархай

Хэлц үг

Өвөрмөц хэлц

зүүдэнд оромгүй - огт санамсаргүй

зүүдэнд ормоор - маш аймаар, муухай

зүүдээ ярих гээд хулгайгаа ярих - сонин содон юм ярих гээд нууц явдаг зүйлээ илчлэх

зүүд зэрэглээ болох - а.итгэж ядам гайхамшигт учрал: тохиолдсон учрал зүүд зэрэглээ мэт санагдах

өдрийн бодол шөнийн зүүд болох - ямар нэгэн хэрэг явдал болон хэн нэгэн сэтгэлээс гарахгүй байх, цаг ямагт бодогдох

зүүд зэрэглээ болох - а.хүссэн зорьсон зүйл хоосорч зүүдэнд зөгнөгдсөн зүйл шиг болж өнгөрөх~Миний хүсэл мөрөөдөл зүүд зэрэглээ болж, санасан сэдсэн минь талаар өнгөрлөө. б.арьс яс болох

зүүд зэрэглээ шиг/мэт - бүүр түүр балархай~Би хэн болохыг ажин харвал зүүд зэрэглээ мэт нэгэн дүр нүдний өмнө бүрэлзэв (С.Дашдооров, Айлын хүүхэн Алигэрмаа).

зүүд манах - зүүдэндээ тодорхой зүйл үзэх гэж баруун алгаа дэрлэн зүүн гараа ташаан дээрээ тавьж унтах~Өргөн орон дээр зүүд манан хэвтэх бүсгүй юутай жаргалтай вэ.

зүүдэнд ормоор - үнэхээрийн муухай, аймаар~Тав болон ширэлдсэн гэзэг, ухархайдаа ширгэсэн хохимой нүд, хохинго цайвар царай, энэ бүхний нь харахад ёстой зүүдэнд ором аймшигтайг яана (Д.Намдаг, Цаг төрийн үймээн).

зүүдэнд оромгүй - огт санамсаргүй~Ёстой гайхалтай зүйл болсон. Зүүдэнд оромгүй тийм зүйл надад өмнө нь тохиолдож байгаагүй.

зүүдээ ярих гээд хулгайгаа ярих - сонин содон юм ярих гээд нууц явдаг зүйлээ илчлэх~Зүүдээ ярих гээд хулгайгаа яръчхав даа хэмээн Гочоо жоготой инээв.

зүүдээрээ шалбин идэх - хий хүслээрээ биеэ хуурах~Энэ зүүдээрээ шалбин идсэн хэрэг! Чи хэрвээ нэгд нэгээр цайварлахгүй юм бол олон түмний уучлан шийтгэхийг яасан ч олж чадахгүй (Т.Дэлгэрсан, Ахмад хувьсгалчийн шинэ аялал).

Хэвшмэл хэлц

Зураг сайхан боловч цаас

Зүүд сайхан боловч хоосон

Зүрх нь ханцуй дотроо

Зүүд нь хэлэн дээрээ