Dietilamida asid lisergik
Dietilamida asid lisergik, LSD-25, LSD (dahulunya lisergida, dan biasanya dikenali sebagai asid) ialah drug psikedelik separa tiruan daripada keluarga ergolina. LSD tidak menagihkan, tidak toksik, dan dikenali untuk kesan psikologinya yang boleh merangkumi:
- tampakan mata tertutup dan tampakan mata terbuka;
- rasa herotan masa;
- kematian ego; dan
- anjakan kognitif yang ketara;
 | |
| Data klinikal | |
|---|---|
| Nama lain | LSD, LSD-25, lysergide, D-lysergic acid diethyl amide, N,N- diethyl- D- lysergamide |
| Kategori kehamilan |
|
| Kaedah pemberian | Oral, Intravenous |
| Status perundangan | |
| Status perundangan |
|
| Data farmakokinetik | |
| Metabolisme | Hepatic |
| Penyingkiran separuh hayat | 3-5 hours[1][2] |
| Perkumuhan | Renal |
| Pengecam | |
| |
| Nombor CAS | |
| PubChem CID | |
| ChemSpider | |
| CompTox Dashboard (EPA) | |
| ECHA InfoCard | 100.000.031 |
| Data kimia dan fizikal | |
| Formula | C20H25N3O |
| Jisim molar | 323.43 g/mol |
| Model 3D (JSmol) | |
| Takat lebur | 80 °C (176 °F) |
| (verify) | |
selain daripada peranan utamanya dalam budaya saingan 1960-an. Ia digunakan terutamanya oleh psikonaut sebagai enteogen serta juga dalam terapi psikedelik.
LSD disintesiskan buat pertama kali oleh Albert Hofmann pada 1938 daripada ergot, kulat bijian yang biasanya tumbuh pada pokok gandum. Bentuk nama pendek LSD berasal daripada nama kodnya yang awal, LSD-25, yang merupakan pula singkatan daripada perkataan Jerman, "Lysergsäure-diethylamid", diikuti oleh satu nombor jujukan.[3][4]
LSD peka terhadap oksigen, cahaya ultraungu, dan klorin (khususnya dalam bentuk larutan), sungguhpun potensinya dapat bertahan selama bertahun-tahun jika disimpan jauh dari cahaya dan lembapan pada suhu rendah. Dalam bentuk tulen, ia tidak berwarna, tidak berbau, dan sedikit pahit.[5]
LSD biasanya diberikan melalui mulut di atas substrat seperti kertas telap, kiub gula, atau gelatin. Dalam bentuk cecair, ia boleh diberikan melalui suntikan intraotot atau terapi intravena. Aras ambang dos yang diperlukan untuk menghasilkan kesan psikoaktif untuk manusia ialah antara 20 dan 30 µg (mikrogram).[6]
Diperkenalkan oleh Sandoz Laboratories (Makmal Sandoz), dengan tanda dagang Delysid, sebagai satu ubat dengan pelbagai kegunaan psikiatri pada 1947, LSD dengan pantasnya menjadi satu agen terapeutik yang memberikan harapan. Dari tahun 1950-an hingga awal 1970-an, ahli psikiatri, terapi, dan penyelidik menguruskan LSD kepada beribu-ribu orang sebagai rawatan untuk alkoholisme, serta untuk kegelisahan dan kemurungan pada orang yang mengalami kanser peringkat lanjut. Bagaimanapun, penggunaan rekreasi drug itu oleh budaya belia di dunia Barat sewaktu 1960-an mencetuskan kontroversi politik yang akhirnya mengakibatkan larangannya.[7] Sebilangan pertubuhan, termasuk Beckley Foundation, MAPS, Heffter Research Institute, dan Albert Hofmann Foundation, membiayai, menggalakkan, dan menyelaraskan penyelidikan LSD bagi tujuan kegunaan perubatan.[8]
Lihat juga
sunting- 1960-an
- ALD-52, analog kimia LSD
- Amerika Syarikat lwn. Stanley, kes Mahkamah Agung, pampasan untuk uji kaji LSD tentera rahsia
- LSA, analog kimia LSD
- Legenda bandar tentang LSD
- Metisergid, ubat sakit kepala yang berkait dengan LSD daripada segi kimia
- Minda Bebas
- Pengalaman psikedelik
Rujukan
sunting- ^ Aghajanian, George K.; Bing, Oscar H. L. (1964). "Persistence of lysergic acid diethylamide in the plasma of human subjects" (PDF). Clinical Pharmacology and Therapeutics. 5: 611–614. PMID 14209776. Dicapai pada 2009-09-17.
- ^
Papac, DI; Foltz, RL (1990). "Measurement of lysergic acid diethylamide (LSD) in human plasma by gas chromatography/negative ion chemical ionization mass spectrometry" (PDF). Journal of Analytical Toxicology. 14 (3): 189–190. PMID 2374410. Dicapai pada 2009-09-17. Unknown parameter
|month=ignored (bantuan) - ^ Hofmann, Albert. LSD—My Problem Child (McGraw-Hill, 1980). ISBN 0-07-029325-2.
- ^ Alexander and Ann Shulgin. "LSD", in TiHKAL (Berkeley: Transform Press, 1997). ISBN 0-9630096-9-9.
- ^ Shulgin, Alexander; Shulgin, Ann (1991). "Burt". PiHKAL (ed. 1st). Transform Press. m/s. 21. ISBN 978-0-9630096-0-9.
- ^ Greiner T, Burch NR, Edelberg R (1958). "Psychopathology and psychophysiology of minimal LSD-25 dosage; a preliminary dosage-response spectrum". AMA Arch Neurol Psychiatry. 79 (2): 208–10. PMID 13497365.CS1 maint: multiple names: authors list (link)
- ^ "LSD: cultural revolution and medical advances". Royal Society of Chemistr. Dicapai pada 2007-09-27.
- ^ "The Albert Hofmann Foundation". Hofmann Foundation. Dicapai pada 2007-09-27.
Pautan luar
sunting| Wikipetik mempunyai koleksi petikan mengenai: Dietilamida asid lisergik |
| Wikimedia Commons mempunyai media berkaitan: Dietilamida asid lisergik. |
| Wikiberita mempunyai berita berkaitan: Drug website surveys LSD users and culture |
- Erowid Vaults: LSD-25
- The Lycaeum Archive: LSD Diarkibkan 2003-06-27 di Wayback Machine
- TIHKAL entry for LSD-25
- WWW Psychedelic Bibliography, MAPS - large database of scientific publications on LSD and other psychedelics, fulltext PDFs
- Current LSD Research – MAPS
- Talk to Frank Diarkibkan 2009-11-16 di Wayback MachineUK government anti-drug site on LSD
- Scholarly bibliography on the histories of LSD use
- My LSD Trip: a non-cop, non-hippie report of the unvarnished facts, by Robert Gannon, Popular Science Magazine, December 1967.
- Watch Hofmann's Potion, a documentary on the origins of LSD
- Power & Control LSD in The Sixties, documentary film directed by Aron Ranen, 2006
- LSD Returns--For Psychotherapeutics (Scientific American Magazine article)