Limerick (Ireland: Luimneach [ˈl̪ˠɪmʲ(ə)nʲəx]) merupakan sebuah bandar di barat Republik Ireland, dan merupakan bandar keempat terbesar negara dengan jumlah peduduk berjumlah lebih 102 ribu orang pada tahun 2022. Bandar ini memiliki keluasan wilayah 20.79 km². Bandar ini merupakan ibu kota Kaunti Limerick. Ia diasaskan oleh peneroka Scandinavia pada 812 Masihi semasa Zaman Viking.

Limerick
Luimneach
Bandar
Dari atas, dari kiri: People's Park, Katedral St Mary, Riverpoint, Monumen Daniel O'Connell, seni bina Georgia di Pery Square, Istana King John
Dari atas, dari kiri: People's Park, Katedral St Mary, Riverpoint, Monumen Daniel O'Connell, seni bina Georgia di Pery Square, Istana King John
Jata Limerick
Nama panggilan: The Treaty City, Shannonside
Cogan kata: Latin: Urbs Antiqua Fuit
Studiisque Asperrima Belli

"Ada kota purba
sangat gagah dalam berperang"[1]
Limerick yang terletak di Ireland
Limerick
Limerick
Kedudukan di Ireland
Limerick yang terletak di Eropah
Limerick
Limerick
Kedudukan di Eropah
Koordinat: 52°39′55″N 8°37′26″W / 52.6653°N 8.6238°W / 52.6653; -8.6238Koordinat: 52°39′55″N 8°37′26″W / 52.6653°N 8.6238°W / 52.6653; -8.6238
NegaraIreland
ProvinsiMunster
KawasanSelatan (Barat Tengah)
KauntiLimerick
Ditubuhkan812 Masihi
Hak bandar1197 Masihi
Pentadbiran
 • Badan berkuasa tempatanMajlis Bandar dan Kaunti Limerick
 • Datuk BandarJohn Moran (Bebas)[3]
 • Kawasan pengundian tempatan
  • Limerick City East
  • Limerick City North
  • Limerick City West
 • Kawasan DáilLimerick City
 • Parlimen EropahSelatan
Keluasan
 • Jumlah61.3 km2 (23.7 batu persegi)
Aras
10 m (30 ft)
Penduduk
 (2022)
 • Jumlah102,287[2]
 • Pemeringkatanke-3
 • Kepadatan1,669/km2 (4,320/batu persegi)
 • Metro
162,413[4]
Zon waktuUTC0 (WET)
 • Musim panas (DST)UTC+1 (IST)
Kunci Jalan Eircode
V94
Kod telefon061(+353 61)
Vehicle Index
Mark Code
L
Laman sesawangTapak web rasmi Sunting ini di Wikidata

Geografi

sunting

Limerick terletak di Sungai Shannon dengan empat titik penyeberangan sungai utama berhampiran pusat bandar. Di selatan bandar ialah Golden Vale, sebuah kawasan padang ragut. Dari segi sejarah, kebanyakan industri bandar ini berasaskan kawasan pedalaman pertanian ini.[5]

Pada 1 Jun 2014, berikutan penggabungan kawasan kerajaan tempatan yang berasingan di daerah Limerick, dan kawasan kerajaan tempatan bandar Limerick untuk membentuk Bandar dan Kaunti Limerick, Daerah Metropolitan Limerick baharu telah dibentuk dalam majlis yang bersatu, sekaligus meluaskan kawasan bandar. Daerah Metropolitan merangkumi kawasan bandar bandar dan memanjang ke arah Patrickswell di barat dan Castleconnell di timur.[6] Kawasan Metropolitan Bandar bagaimanapun tidak termasuk pinggir bandar yang terletak dalam Kaunti Clare. Dalam banci 2016, Daerah Metropolitan Limerick mempunyai populasi sebanyak 104,952 orang.[7]

Budaya

sunting

Galeri Seni Bandar Limerick di Dataran Pery ialah tempat pameran seni kontemporari utama bandar ini. Ia merupakan rumah kepada koleksi seni Ireland yang kekal, dan mempamerkan karya dari awal abad ke-18 hingga ke-20. Galeri ini menempatkan Koleksi Lukisan Kontemporari Kebangsaan yang diasaskan oleh artis Samuel Walsh pada tahun 1987. Acara seni kontemporari utama Limerick ialah EVA International, acara dwitahunan seni kontemporari Ireland.[8] EVA International yang berpusat terutamanya di Galeri Seni, dipilih susun oleh kurator tetamu yang berbeza-beza, dan termasuk karya seni kontemporari oleh kedua-dua artis antarabangsa serta dalam Ireland.[9]

Teater Pokok Lime dibuka secara rasmi di kampus Mary Immaculate College pada Oktober 2012. Tempat ini menganjurkan teater, muzik, komedi, seni tradisional, persembahan sekolah dan persidangan.[10]

Irish Chamber Orchestra dan Irish World Music Centre kedua-duanya berpangkalan di Universiti Limerick. Universiti ini mempunyai dewan konsert seribu tempat duduk yang menempatkan penghibur pelawat. Pemandangan muzik di bandar ini telah menghasilkan kumpulan seperti The Cranberries, MonoBand milik gitaris Noel Hogan dan The Hitchers. Pemuzik elektronik Richard D. James, lebih dikenali sebagai Aphex Twin, dilahirkan di Limerick pada tahun 1971. Galeri Seni Limerick dan Kolej Seni memenuhi keperluan lukisan, arca dan seni persembahan.

Ragbi, bola sepak Gael, melontar dan bola sepak ialah hobi sukan yang popular di Limerick. Bandar dan pinggir bandar juga mempunyai banyak kelab tenis, olahraga, kriket dan golf. Bandar ini menjadi tuan rumah kepada banyak acara sukan besar. Contoh dalam abad ke-21 termasuk Kejohanan Golf Terbuka Ireland 2008 dan 2009, Sukan Olimpik Khas Ireland 2010, Sukan Korporat Seluruh Ireland dan Kejohanan Putar Baton Dunia.[11] Limerick telah ditetapkan sebagai Bandar Sukan Eropah pada 2011 oleh Persatuan Sukan Ibu Kota Eropah (ACES).[12] Kelab Renang Elit Kebangsaan berpusat di The arena Universiti Limerick. Bekas Juara Tinju Dunia, Andy Lee, yang memegang gelaran middleweight WBO dari 2014 hingga 2015, berlatih di Kelab Tinju St. Francis di Mungret Street, Limerick.[13]

Pengangkutan

sunting

Lapangan Terbang Shannon terletak 20 km barat bandar di Kaunti Clare. Ia merupakan salah satu lapangan terbang utama Ireland, dan boleh diakses dari Limerick melalui laluan dua jalan N18, dan dari kawasan lain melalui Terowong Limerick. Ia memiliki penerbangan ke destinasi Eropah dan Amerika Utara. Tiada sambungan kereta api ke lapangan terbang. Padang terbang Coonagh yang berada beberapa kilometer ke barat Caherdavin pula melayani pesawat peribadi kecil. Lapangan Terbang Kerry dan Cork masing-masing berjarak sekitar 1 jam 30 minit dan 2 jam pemanduan. Lapangan Terbang Kerry disambungkan melalui stesen kereta api Farranfore dari stesen kereta api Limerick, dan Irish Citylink menyediakan perkhidmatan terus ke Lapangan Terbang Cork.[14]

Pengangkutan awam tempatan disediakan oleh beberapa syarikat. Bus Éireann, syarikat bas kerajaan Ireland, mengendalikan beberapa perkhidmatan yang disubsidi oleh pihak berkuasa pengangkutan negara, manakala beberapa operator penyedia juga menjalankan perkhidmatan bas komersial di dalam dan sekitar Limerick. Rangkaian bas bandar yang dikemas kini telah diperkenalkan di bandar Limerick pada Disember 2016,[15] dan memperkenalkan laluan baharu.[16] Pada Mei 2019, Bus Éireann menambah baik jadual waktu Bandar Limerick, termasuk peningkatan kekerapan dan masa operasi kemudian.

Bas luar bandar lain berjalan ke pekan dan kampung di daerah itu dan ke Lapangan Terbang Shannon. Terdapat juga beberapa bas antarabandar dan antarabangsa dari terminal Bus Éireann bersebelahan stesen kereta api Limerick Colbert. Ini termasuk perkhidmatan setiap jam ke Dublin, Cork, Ennis dan Galway. Bus Éireann juga telah memulakan perkhidmatan Limerick ke Galway Express yang menaiki M18 sebagai tambahan kepada perkhidmatan biasa. Bas berjalan setiap 2 jam ke Tralee dan Killarney. Terdapat juga perkhidmatan harian tetap ke Waterford dan Athlone, dan perkhidmatan harian ke London melalui feri dari Rosslare Europort.

Terdapat beberapa syarikat bas swasta beroperasi menyediakan perkhidmatan bandar dan antara bandar. Dublin Coach menyediakan perkhidmatan ekspres M7 yang beroperasi setiap jam dari Arthur's Quay yang pergi ke Dublin atau Ennis.[17] JJ Kavanagh juga menyediakan perkhidmatan Dublin ke Limerick dari Arthur's Quay. Citylink menjalankan beberapa perkhidmatan dari Limerick ke Lapangan Terbang Galway, Cork dan Cork dan beroperasi dari Henry Street.

Kereta api

sunting

Stesen Limerick Colbert oleh Iarnród Éireann ialah hab kereta api bandar serta wilayah Barat Tengah, dengan beberapa perkhidmatan kereta api antarabandar dan komuter. Stesen kereta api Limerick dibuka pada 28 Ogos 1858, menggantikan stesen sementara terdahulu berdekatan yang telah beroperasi sejak 9 Mei 1848.[18]

Pendidikan

sunting

Limerick ialah pusat pendidikan tinggi di rantau ini, dan pendidikan teknikal dan kesinambungan di dalam bandar ini menjejaki permulaannya kembali kepada pembentukan Persatuan Limerick Athenaeum pada tahun 1852, menandakan asas Institut Teknologi Limerick. Matlamat Persatuan termasuk "promosi kesusasteraan, sains, seni dan muzik".[19] Limerick kini menjadi rumah kepada beberapa institusi pengajian tinggi termasuk Universiti Limerick, Institut Teknologi Limerick (salah satu daripada dua kampus konstituen Universiti Teknologi Shannon: Midlands Midwest) dan Mary Immaculate College, dan mempunyai jumlah pelajar lebih 20,000 orang.[20]

Kota kembar

sunting

Kota-kota kembar Limerick termasuk:[21][22]

Rujukan

sunting
  1. ^ "About Limerick". Limerick.com. Diarkibkan daripada yang asal pada 25 April 2014. Dicapai pada 30 April 2014.
  2. ^ a b "Census 2022 Profile 1 - Population Distribution and Movement". Central Statistics Office. 2022. Dicapai pada 30 June 2023.
  3. ^ ""An Amazing Journey": John Moran is 'Honoured' to be Elected Mayor of Limerick in Historic Poll". Limerick City and County Council. 2024. Dicapai pada 14 June 2024.
  4. ^ "Population on 1 January by age groups and sex – functional urban areas – Eurostat Data Explorer". Eurostat. 2011. Diarkibkan daripada yang asal pada 20 December 2020. Dicapai pada 12 February 2020.
  5. ^ "Limerick | History, Geography & Points of Interest | Britannica". www.britannica.com (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2024-08-16.
  6. ^ "Census 2011 – Population Classified by Area (Table 5: Population of towns ordered by county and size, 2006 and 2011)" (PDF). cso.ie. Government of the Republic of Ireland. 2011. Diarkibkan daripada yang asal (PDF) pada 12 November 2013. Dicapai pada 5 July 2015.
  7. ^ "Census 2016 Municipal District Limerick". Diarkibkan daripada yang asal pada 5 October 2017. Dicapai pada 22 July 2017.
  8. ^ EVA International (Exhibition of Visual Art) Diarkibkan 30 September 2005 di Wayback Machine, Ireland.
  9. ^ "About". EVA International. Diarkibkan daripada yang asal pada 14 August 2020. Dicapai pada 13 June 2020.
  10. ^ "Lime Tree Theatre – Limericks Premier Live Venue". Lime Tree Theatre. Diarkibkan daripada yang asal pada 21 July 2021. Dicapai pada 24 September 2021.
  11. ^ "WBTF Championships 2008". Diarkibkan daripada yang asal pada 25 March 2008. Dicapai pada 27 August 2018.
  12. ^ Limerick European City of Sport 2011[pautan mati], Shannon Development, 15 October 2010.
  13. ^ "TSS Future Star: Andy Lee | TheSweetScience.com Boxing". www.thesweetscience.com. Diarkibkan daripada yang asal pada 30 April 2008. Dicapai pada 17 January 2022.
  14. ^ "Dublin to Galway Bus | Galway-Dublin Airport". www.citylink.ie.
  15. ^ "Bus Éireann enhances Limerick City network". Limerick Post Newspaper. 3 December 2016. Diarkibkan daripada yang asal pada 4 December 2016. Dicapai pada 10 December 2016.
  16. ^ "Enhanced Limerick City Network December 2016". buseireann.ie. Diarkibkan daripada yang asal pada 24 September 2021. Dicapai pada 26 August 2016.
  17. ^ "M7 Express Bus Service from Ennis to Dublin City via Limerick and Kildare – Dublin Coach". dublincoach.ie. Diarkibkan daripada yang asal pada 20 February 2014. Dicapai pada 16 February 2014.
  18. ^ Butt, R.V.J. (1995). The Directory of Railway Stations. Patrick Stephens Ltd. m/s. 143. ISBN 1-85260-508-1.
  19. ^ Lane Joynt, William, Suggestions for the Establishment of a Limerick Athenaeum, 1853.
  20. ^ Mary Immaculate College Diarkibkan 10 Februari 2011 di Wayback Machine.
  21. ^ "Sister Cities and Twinnings Management". Limerick City and County Council. Dicapai pada 2021-01-03.
  22. ^ "Limerick council to send Mayor to Boston for twinning". Limerick Leader. 2016-01-26. Dicapai pada 2020-05-21.

Pautan luar

sunting
  NODES
INTERN 4