Naarden

Naarden is ne stad en vroggere gemeente in t Gooi in de Nederlandse provinsie Noord-Holland. De gemeente had ne oppervlakte van 32,89 km² (waorvan 11,47 km² water). Naarden is n vesten en lid van de Vereniging Nederlandse Vestingsteden. Naarden is in jannewaori 2016 op-egaon in de ni'je gemeente Gooise Meren.

Veurmaolige gemeente Naarden
Lokasie van de veurmaolige gemeente Naarden
Informasie
Provinsie	Noord-Holland
Heufdplaotse	Naarden
Geografie en bevolking
Oppervlakte  - Laand  - Waoter	32,89 km² 21,42 km² 11,47 km²
Antal inwoeners Inwoeners per km²	17.209 (31 des 2014) 803 inw./km²
Koordinaten	52° 18′ N, 5° 9′ O
Overig
Belangrieke verkeersaoders	A1
Netnummer	035
Poskodes	1410-1414
Op-egaon in Gooise Meren

Beziensweerdigheden

Den vesten

Naarden is ene van de best bewaorde vestensteden in Europa en veural beroomd om zienen unieken sternevorm. Den vesten hef zes bastions, n dobbele umwalling en dobbele grachtengordel. Der is good te wandelen aover de verdaedigingswarken. Den omvangrieken, uutstaekend restaureerden vesten, waorvan de meeste delen uut de 17e eeuwe ovver bunt eblevven, is veur t grootste deel vri'j togänkelik. Den vesten beedt ok onderdak an t Nederlands Vestenmuseum in t bastion Turfpoorte. Hier kan den bezeuker zeen ho nen vesten der in t gebruuk uutzag, en wieter de verzameling veurwarpen van 1350 tot 1945 bekieken. Tiedens de regelmaotige aktiviteiten in t museum, binnen en buten, kunt bezeukers ok ervaoren ho t der in ne vesting an to ging. t Waterliniepad löp um den vesten hen waordeur den omvang van de warken good zichtbaor wordt. Ok beedt den vesten onderdak an t tweejaorlikse, landelike FotoFestival Naarden.

Grote of Sint-Vituskarke

De Sint-Vituskarke is ne grote, gotiese basiliek uut de 14e en 15e eeuwe. Ende 15e eeuwe wierd de karke bedevaartsoord deur t verwarven van relieken van Sint-Vitus. Sinds 1576 is de karke hervormd. Van groot belang bunt de holten gewelven mit daorop gewelfschilderingen uut de 16e eeuwe. De Grote Karke is jaorliks op Goden Vri'jdag t dekor van ne beroomde, den heilen dag durende uutvoering van de Mattheuspassie van Johann Sebastian Bach, organiseerd deur de Nederlandse Bachveraeniging, tradietsioneel bezocht deur o.m. regeringsleu. Elk zommerseizoon bunt der orgelkoncerten in de karke, mangs op de twee orgels (Bätz-Witte en t kleine van Flentrop). Op 22 oktober 2005 trouwden hier prinse Floris van Oranje-Nassau, van Vollenhoven en Aimée Söhngen.

Stadspoorten

Naarden bezat van t jaar 1673 tot 1915 twee stadspoorten, de Utrechtsche poorte en de Amsterdamsche Poorte. Uut verdaedigings-ovverwaegingen wierd der naost de Utrechtsche poorte nen weg (Kapitein Meyerweg) deur de omwalling an-elegd. De poorte blef beholden en steet noe bekand as de Utrechtse Poorte. De Amsterdamsche Poorte mit t waterpoortjen wierd esloopt. In 1939 wierd der richting Bussum nen daarden verbindingsweg deur de omwalling anelegd. In den Naardensen volksmund steet dizzen weg bekend as Den Deurbraok.

t Spaanse Hoes

t Spaanse Hoes is ene van de letste ovver-eblevven middeleeuwse gebouwen in de stad. Vermeudelik was t ooit n gasthuus of de kapelle van n gasthuus. Tiedens de verovering van Naarden deur de Spanjaardn deenden t gebouw as stadhoes. Op den veurgaevel bunt nog altied twee gevelstenen anwaezig dee herinnert an den 'Spaansen Moord'. Naodeen is t gebouw nog onder andere gebroekt as waoge, militaere bakkeri'je en Comeniusmuseum.

Stadhoes

t Stadhoes kump uut 1601 en is n dudelik en mooi veurbeeld van den Hollandsen renaissancestiel. Heel kanmarkend an dit gebouw is den dobbelen trapgaevel. Noe vindt daor in t Stadhoes gemeentevergaderingen, broedlachten en kulturele aktiviteiten plaatse. In de halle van t Stadhoes steet ne makette, dee in énen oogopslag n dudelik ovverzicht van de vesting guf.

Vrömd in Naarden

• Naarden hef an t Gooimeer t Naarderwald; n villawiek mit eigen anlegsteigers
• t Vestingmuseum schöt op verzeuk (en teggen betaling) n kanon af; vanuut t vestingmuseum bunt rondvaorten deur de grachten meugelik.
• Sinds 1922 wordt deur de Nederlandse Bachveraeniging in de Grote Karke de Matthäus Passion uutevoerd, dee den helen dag in beslag nömp. Bi'j de uutvoering op Goden Vri'jdag bunt as vanolds mangsmaol ok kabinetsleu anwaezig.
• Sky Radio, Radio Veronica en Classic FM bunt evestigd te Naarden.
• De skouting is evestigd in éne van de bastions.
• Naarden hef n wiekjen mit mooi epinzelden holten huze (Ministerkwarteer).
• t Naardermeer, t oldste natuurreservaat van Nederland, hef nen unieken trop aolscholvers.
• Zi'j hebt n eigen waekblad, den Naarder Koerier.
• Naarden hef twee Vituskarken: de Grote (olde, prottestante) en de ni'je(kleine, kattelieke).

Galleri'je

• 
  Grote Karke Naarden
• 
  Stadswal in Naarden
• 
  Spaans hoes in Naarden
• 
  Straote in Naarden

Dit artikel is eskreaven in et achterhooksk, in de Algemene Nedersaksiese Schriefwieze.