Taol

Taol is 'n communicaotiemiddel waordeur mèènsen mit mekare praoten können. Der bint wereldwied krap 7000 taolen volgens de publicaotie Ethnologue: Languages of the World, al hangt 't antal of van oen definitie van 'taol': veul taolen vluuien mit heur dialecten in mekare over. Der bint verschillende taolfemilies: alliene in Europa al bint der de Germaanse taolen, de Romaanse taolen, de eïsoleerde taolen, de Slavische taolen die in de Balkanlanen en de Baltische taolen die in de Baltische lanen epraot wörden. Nederlaand hef naost 't Nederlaans dree officieel erkende streektaolen, 't Limburgs, 't Nedersaksisch en 't Fries.

't Warkwoord praoten in Germaonse dialecten

't Gangbaore verskil tussen enerzieds taol (mit een hoge weerdering) en aanderzieds dialect (mit een lege weerdering) wördt in de taolkunde niet emaakt, umdat 't willekeurig en poletiek bepaold is: de dialecten van 't Chinees verschillen net zoveul van mekare as de onderscheiden Romaanse taolen. Taolkundigen geven deurgaons de veurkeur an 't maotskappelijk niet belaojen begrip variëteit. Een aandere term veur 'taol' is ok wel spraok.

Taolfemilies

De toren van Babel

Afro-Aziatische taolen Altaïsche taolen Amerindische taolen Austroaziatische taolen Austronesische taolen Dravidische taolen Eskimo-Aleoetische taolen Geelvinkbaaitaolen Indo-Europese taolen Kaukasische taolen Khoisan taolen

Na-Denétaolen Niger-Congo taolen Nilo-Saharaanse taolen Oeraalse taolen Papoeataolen Sino-Tibetaanse taolen Tai-Kadaitaolen Tsjoektsjo-Kamtsjadaalse taolen Isolaten Gebarentaolen Kunsttaolen

In de Biebel

Volgens de Biebel (Genesis 11:1-9) bint alle taolen ontstaon deurdat de mèènsen een toren naor de hemel maken wollen, de lu die hieran begunnen wanen ongeheurzaam en hadden niet veul goeds in de zinne. God maakte doe de taol van de mèènsen wereldwied in de war zodat ze niet mit mekare konnen praoten, waordeur de toren ok niet of-emaakt kon wörden.

Nedersaksisch

[disse mal bewarken]

• Achterhooks: taol, spraok
• Drèents: taal, taol, tael, spraok(e)
• Grunnegs: toal, sproak (symbolies, veul beloaden (positief), netjes, maor voak oldmoods)*
• Sallaands: taol, taal, tääl*, spraoke, sprake

• Stellingwarfs: tael, spraoke
• Tweants: taal, sproak
• Urkers: taol, spraak
• Veluws: taal, taol, tääl*, spraak, spraoke

• Oostfrais: toul (Sass: Taal), sjprouk (Sass: Spraak)

 Wikiweurdebook: Spraak - weurdebook, woordherkumste, variaanten

Uutgaonde verwiezing

Commons: Taol - plaatjes, filmkes en/of gelüüdsbestanden.