Westerkertier

t Westerkertaaier is n laandstreek en gemeente ien de provìnzie Grunnen. t Gebied wordt begrensd deur de Laauwers (tevens de grens mit Fraislaand), t Drint, t Rietdaip en de Stad Grunnen.

Lokoatsie van t Westerkwartaaier in Grunnen

t Westerkertier om 1300

De grootste lougen in t Westerkertaaier binnen De Lieke, Zuudhörn en Gruupskerk. De Lieke wordt ien t algemeen zain as de heufdploats van t Westerkwartaaier.

Geschiednis

t Westerkertaaier dankt zien noam aan zien liggeng as westeliekste van de drij originele Ommelanden. Zölf bestond t oet vaaier onderkwartaaiern:

• Vredewold
• Laangewold
• Homsterlaand
• Middag.

Tegenswoordeg omvat t kwartaaier t grondgebied van de gemainten De Lieke, Moarum, Zuudhörn, Grodegast en n paart van Winzum (vermoalege gemainte Ezinge).

Tot loat ien de vörrelieke middelieuwen waren de bovenstoande kertaaiern onoafhankelieke Ommelanden en waren zee elk op zok lid van de Ommelaander unie. Homsterlaand en Middag waren dou soamenvoegd tot Middag-Homsterlaand.

Laandskop

Laandskoppeliek is t Westerkertaaier te verdielen in n noordeliek paart, n old kwelderlaandskop mit wierdedörpen (Ezinge, Ollehoof, Nijhoof) en n zudeliek coulizzenlaandskop, dat zok kenmaarkt deur holtwallen. Dit, op zaandgrond en ontgonnen hoogklain legen paart, liekt slim op de aangrenzende Fraise Wolden. Hier liggen de lintdörpen Moarum en Grodegast dij de olle zaandroggen volgen.

Mit noam t noordelieke dail is ain van de oldste kultuurlaandskoppen van West-Europa. Tot 1100 noa Kristus tou har t zeewoater vraai spel tot Moarum tou. De olle aailanden Middag en Homsterlaand binnen veurdroagen veur de liest van wereld aarfgoud van de UNESCO. Rond 800 noa Kristus was t zölfs een van de dichtstbevolkte gebieden van Nederlaand. t Laand is over n laange periode van de zee gewonnen deur de wierdenbewoner, monneken van t klooster Auwerd, de femilie Teenstra (Ruugezaand) en de zielvesten.

Toal

Ien t Westerkertaaier wordt t miest Westerkertaaiers proat, n dialekt van t Grunnegs. Ien de drijhoek Moarum, De Wilp en De Penne wordt nog as ainege stee ien Grunnen Frais proat.

Zielvest

Westerkertaaier is ook de noam van t vermoalege zielvest, dat grotendails overeenkomt mit de streek. Dizzent is in 1995 opgoan in Noorderzielvest.

Schreven ien t Westerkwartaaiers