Pubertät

As Pubertät (ut lat. „Mannborkeit“) warrt – ruchweg siet dat 16. Johrhunnert – de Deel vun de Adoleszenz betekent, in den de entwickelnsphysioloogsche Verloop vun’t geslechtliche Riepen den „riepen Tostand“ in’n Sinn vun in de Laag to’n Foortplanten as Teel innimmt un in’n wieteren Verloop to’n utwassen Lief föhrt. Disse Levensphaas geiht los, wenn de Bregenanhangdrüüs en hormonell Signal an den Lief utsennt, in sünnere Organen nu mehr Sexualhormonen to produzeeren un in’t Blood uttoschütten. Bi Jungs is dat vör allen dat Testosteron, bi Deerns dat Östrogen.

Wiel de Pubertät kummt tomeist ok de eerste Leev

In Düütschland warrt de Pubertät normalerwies in’t Öller twüschen 10 bit 18 Johren bi Deerns un twüschen 12 un 20 Johren bi Jungs dörlopen. In disse Tietduer warrt bi beide Geslechter ünner en düütlich högere Kunzentratschoon vun de Sexualhormonen de sekundären Geslechtsmarkmolen vullstännig utprägt, as to’n Bispeel dat geslechtsafhangige Liefhoor. Bi Deerns fangt wiel de Pubertät de Menstruatschoon (Menarche) an un in de Eierstöck kort dorop dat Billn vun Eizellen (Ovulatschoon), de befrucht warrn künnt. Bi de Jungs geiht dat los mit de Produkschoon vun Spermien in de Klöten (Spermarche).

Na ne’ere Insichten warrt de Anfang un de Verloop vun de Pubertät vör allen genetisch stüert, wobi de Pubertätsgenen KiSS1 un KiSS1R (ehmols GPR 54) en sünnere Rull speelt. Fröher hett man dacht, dat de Sexualität bi’n Minschen eerst mit de Pubertät togang kummt, man vundaag gellt dat as seker, dat de Minsch ok as Kind al sexuelle Geföhlen hett (kiek ok: Infantile Sexualität na Freud).

Physioloogsche Grundlagen

Organen vun’t endokrine System, de för de Pubertätsentwickeln vun Bedüden sünd.

Bi Kinner finnt ok al lang för de Pubertät en gliektietige vun’t Geslecht unafhangige, man to den Riepvörgang vergliekswies lütte Produkschoon vun Östrogenen un Androgenen as dat Testosteron statt. De Andelen sünd bi Jungs und Deerns aver verscheden. As bi Deerns mehr Östrogenen un bi Jungs mehr Androgenen utschütt warrt, warrt de beiden as dat weibliche oder männliche Geslechts- oder Sexualhormon betekent.

Bi’t männliche Geslecht

Bi männliche Kinner un Utwassene warrt de Produkschoon vun Testosteron un dormit dat em neeg stahn, aver düütlich vermännlich wirken Androsteron, un in lütte Mengden ok de Produkschoon un Utschütten vun Östrogenen in de Leydig-Zellen in de Klöten (8) regelt. Dat lööpt över dat in’n Hypothalamus (nipp un nau över 2) vun GnRH-Neuronen utschütte Gonadotropin-releasing-Hormon (GnRH) un dat in’n Hypophysenvörderlappen (2) billte Gonadotropin ICSH (interstitiell Zellen stimuleeren Hormon) = LH (Luteiniseerhormon). Dat Samttestosteron besteiht dorbi ut bioaktiv Testosteron = Albumin-bunnen (40 bit 50%) as ok ut SHbG-bunnen Testosteron (50 bit 60%) un free Testosteron (1 bit 2%). Dorvun unafhangig warrt in de Nevenneren (5) de so nöömten Nevennerenandrigenen billt.

Bi’t weibliche Geslecht

Bi Deerns un Fronslüüd lööpt de Regulatschoon vun’t in de Eierstöck (över 7) produzeerten Östrogenen över dat hypothalamische Gonadotropin-releasing-Hormon un de in’n Hypophysenvörderlappen billte Gonadotropinen FSH un LH. De ok in de Nevenneren (5) billten Östrogenen sünd vun disse Reguleeren nich bedrapen. To de Östrogenen höört dat bioloogsch wirksomste Östrogen 17-β-Estradiol, dat düütlich weniger wirksome Östron,dat opstunns blots as bioloogsch ahn Bedüden bekannt is, as noch tomindst twintig wietere annere Östrogenen.

Hormonelle Ännern vör de Pubertät

Vundaag geiht dat bi’n gesunnen minschlichen Lief, de goot nehrt is, normalerwies in’n Öller vun acht oder negen Johren los mit de hormonelle Ännern, de mit de Pubertät to doon hett. Dör de anstiegen Produkschoon vun Sexualhormonen arrt dat sexuelle Riepen utlöst un föddert. Dör en Wesselwirken to de vermehrt produzeerten Sexualhormonen warrt to’n een ünner Reguleeren vun den in’n Hypothalamus produzeerten Somatotropin-releasing-Fakter (SRF = GhRH = GRF) un den Somatostatin ok in’n Hypophysenvörderlappen verstarkt Wassdomshormonen (Somatotropin) un to’n annern in de Schilddrüüs (3) Thyroxin herstellt un utschütt. Dit föhrt in’t Verloop vun’t sexuelle riepen blangen de Wirken vun’t Testosteron ok to’n langsom anstiegen Liefgrött. Mit Insetten vun de Pubertät billt sik bi beide Geslechter de Thymus (4) torüch (Involutschoon), so dat bi utwassen Lüüd blots noch en Thymusrest oder’n retrosternalen Fettkörper över blifft. De besteiht vör allen ut Fettgeweev.

Jungs

Androgenen sorgt för’t Wassdom vun’t Liefhoor.

Dör’t Anstigen vun de Gonadotropinkunzentratschoon in’t Blood, warrt bi Jungs al düütlich vör de egentlichen Pubertät de Produkschoon vun’t Testosteron in de Leydig-Zellen vun de Klöten anregt. Dit männliche Sexualhormon prägt ganz allgemeen de sekundären Geslechtsmarkmolen, lett Lief un Muskeln wassen un sorgt ok för de tonehmen Liefhoren. Dat Gonadotropin stüert toeerst den Anfang vun de Schaamhoor un de Hoor ünner de Arms (Pubarche) un in’n Verloop vun de Pubertät ok de Utprägen vun’n Boort, de Bosthoor un de restliche Liefhoren.

Bit kort för de egentlichen Pubertät wasst de Testosteronspegel üm dat Twee- bit Dreefacke an, wat denn to’t Wassen vun Pint, Klötensack, de Klöten, Nevenklöten, Saatleider, Saatblaas, Prostata, Präputial- un Bulbourethraldrüüs anregt. Dat kann dorüm angahn, dat mit männliche Kinner ok vör de Pubertät al bi’n Orgasmus to’n eersten mol en – wenn ok blots lütte – Utscheden vun Prostatasekret hebbt (Ejakularche),, de faken ok as Ejakulatschoon in’n Sinn vun „Afgang ahn Sperma“ betekent warrt. Vörrutsetten is dorför allgemeen en sünners starke Utprägen vun de primären Geslechtsmarkmolen, en dull utprägt sexuell Intresse verbunnen mit en lichte sexuelle Brass, un en faken as unbelast, lustfüllt un tofreden stellen beleevte sexuelle Aktivität (tomeist Masturbatschoon).

Deerns

Ok bi de Deerns fangt de Eierstöck al vör de egentlichen Pubertät ünner de anstiegen Gonadotropinkunzentratschoon in’nt Blood langsom un bestännig an mehr un mehr Östrogenen to produzeeren un in’t Blood aftogeven. De stiegen Sexualhormonspegel löst denn de Bostentwickeln (Thelarche) ut as ok de Entwikeln vun de Boormudder un vun de Scheed. Ok dat Utbilln vun de Proportschonen, de för Fronslüüd tyypsch sünd, as ok de Regulatschoon vun’n Menstruatschoonszyklus is vun Östrogenen afhangig.

Man, ok för’n Anfang vun de Pubertät warrt in de Navenneren bi de Deerns lütte Mengden vun Androgenen billt, de dat Liefwassdom anregt as ok den Anfang vun de Schaamhoorentwickeln (Pubarche).

Riepen in de Pubertät

In de Tiet vun de Pubertät entwickelt sik de Lief nu wieter, wat ok düütlich to sehn is. Dat bedröpt physische Markmolen, de vör allen aver nich alleen blots sexuelle Funkschonen hebbt. De primären Geslechtsmarkmolen as ok de sekundären Geslechtsmarkmolen warrt in dissen Afsnitt vun’t Entwickeln vullstännig utprägt, so dat an’n Enn de Geslechtsriep vulltogen is. Dat Öller, mit dat disse Ännern anfangt, is ünnerscheedlich, de Reeg vun de verscheden Ännern dorgegen löpt normalerwies bi jeden Minschen gliek af. De Tanner-Stadien deelt disse Ännern in Klassen in ünnerscheedt bi de pubertäre Entwickeln vun’n Lief in fief Kategorien vun’t Kind bit to’n utwassen Minsch.

Jungs

Testosteron is bi Jungs ok för’t Wassen vun’n Boort verantwoortlich

Ünner den Influss vun de anstiegen Kunzentratschoon vun’t Gonadotropin un de dordör utlöst dullere Produkschoon vun’t Testosteron warrt in’n Verloop vun de Pubertät de Klöten grötter. Dorto ännert sik de Böverflach un de Klöör vun’n Klötensack. Dör disse Hormonstimulatschoon warrt butendem dat Wassdom vun’n Pint, vun de Nevenklöten, vun’n Saatleider un vun de akzessoorschen Geslechtsdrüsen wieterföhrt. Mit Anfang vun de egentlichen Pubertät wasst denn ok de eersten Schaamhoor. Eerst dorna fangt denn de Lief vun de Jungs an to wassen. De Klöten fangt tomeist in de Mitt vun de Pubertät noch vör den Hööchpunkt vun’t Liefwassdom mit de Produkschoon vun de eersten Spermien an (Spermarche). Korte Tiet dorna kummt dat denn to en eerste Ejakulatschoon in’n Sinn vun „Spermaafgang“ (Ejakularche). Dat kann dör en mit Afsicht dör sexuelle Aktivität utlösten Orgasmus passeeren oder bi’n eerste Pollutschoon (Polluarche). Dormit is de Jung denn geslechtsriep.

Dat Ejakulat bargt to Anfang blots wenige Spermien vun slechte Gööd. De Fruchtborkeit is dorüm to Anfang noch düütlich minnert, aver nich vullstännig utslaten. Wenn in’n Dörsnitt dat Liefwassdom mit 13 Johren an sien Hööchpunkt ankamen is, sünd de Vergröttern vun’n Pint und vun de Klöten al meist vullstännig afslaten. Kort dorna wasst tomeist de eersten Armkuhl-, Boort- un Liefhoor un de Stimmbrook sett in.

Nich vör’t Enn vun de Pubertät warrt bi de Jungs butendem dör den högeren Testosteronspegel mit sien anaboliseeren Wirken tosamen mit dat Somatropin, de Schilddrüsenhormonen un dat Insulin dat Knakenwassdom bit to de geneetsch fastleggten Hööchstgrött anregt. Dorbi warrt de Epiphysenfuug slaten un dat Längenwassdom geiht to Enn.

Op de annern Siet stiggt in de Klöten wiel de Pubertät ok de Produkschoon un dat Utschütten vun Östrogenen, de aver in’n Vergliek to de Testosteronprodukschoon veel lütter utfallt. Dör den högeren Östrogenspegel kann dat bi 50 % vun de Jungs en norlamerwies tietwies Answellen vun de Bost vörkamen.

Chronoloogsch Översicht:

Ännern	Tietruum
Klötenwassdom:	9.-14. Levensjohr
eerst Ejakulatschoon ahn Sperma (nich bi jeedeen):	10.-14. Levensjohr
Pintwassdom:	10.-15. Levensjohr
eerst Schaamhoor:	10.-15. Levensjohr
eerst pubertär Längenwassdomsperiood:	11.-14. Levensjohr
eerst Armkuhlhoor:	~12.-14. Levensjohr
Böverlippenfluum un Stimmbrook:	12.-15. Levensjohr
Akne (nich bi jeedeen):	14.-21. Levensjohr
eerste Saatzellen:	15.-16. Levensjohr
eerst Spermaafgang:	15.-16. Levensjohr
Enn vun’t Längenwassdom:	15.-21. Levensjohr

Deerns

Anatomie vun de Bost bi de Fronslüüd

Geslechtsorganen bi Deerns un Fronslüüd

Över de Mehrprodukschoon vun de hypothalaamschen Gonadotropin releasing Hormonen un vun de Gonadotropinen FSH un LH geiht bi de Deerns ok wiel de Pubertät de stegene Produkschoon un Utschütten vun Östrogenen in de Eiserstöck wieter. De wietere Entwickeln in de Pubertät warrt vör allen dör disse Östrogenen bestimmt.

To’n Anfang sorgt se dorför, dat de Bostentwickeln wietergeiht un föddert allgemeen dat Wassdom vun de Melkdrüsen (Mamma, -ae; lat. Glandula mammaria, 3) un dormit ok de Vergröttern vun de Bost. Togliek sett en langsome differenzeeren Wieterentwickeln vun disse Drüsen in. De Östrogenen stüert butendem ok dat Wassdom vun de Bostworten (Mamillen, lat. Papilla mammaria, 4) un den Hoff üm de Bostworten (lat. Areola, 5), as ok de Pigmenteeren vun de Bostworten un jemehr Erigeerborkeit. Bito warrt ok de Entwickeln vun de Liefform, de för Fronslüüd tyypsch sünd starker vöranbröcht mit de dortohören Fettverdelen (hier an de Bost: 7).

De hogen Östrogenkunzentratschoon slutt aver denn in’n Verloop vun de Pubertät bi de Deerns ok de Epiphysenfugen un bringt dormit dat Längenwassdom to’n Stillstand. Dör de Östrogenen warrt butendem ok de teemlich gladde Afgrenzen vun de Schaamhoor veroorsaakt.

De Menarche, also de eerste Menstruatschoon, passeert eerst to’n Hööchdpunkt vun’t Liefwassdom, wenn de Lief vun de Deern al groot noog is, dat de’n Kind utdrägen kann. Man en Ovulatschoon hett dorför noch nich stattfunnen, worüm man to disse Blöden ok „Afbreekblöden“ seggt un de tohöörn Menstruatschoonszyklus as „anovulatoorsch Zyklus“ betekent warrt. Eerst na en poor wietere unregelmatige Blöden vun disse Oort kummt dat denn to’n eersten Eisprung (Ovularche) un dorna ok to’n eerste echte Menstruatschoon.

In’n Vergliek to de Östrogenprodukschoon stellt de Lief vun Deerns düütlich lüttere Mengden vun Androgenen in de Nevenneren her. Dat geiht wiel de Pubertät wieter un reegt dat Längenwassdom un de Utbilln vun’t Schaamhoor an, un later ok vun de Armkuhlhoor un mitünner ok wietere Liefhoor. Se sünd wieter ok för de starkere Utprägen vun de groten Schaamlippen (Labia majora pudendi) unn vun de Klitoris (5) verantwoortlich. De Entwickeln vun de Titten, de Schaam- un de Armkuhlhoor is tomeist an’t Enn vun de Pubertät afslaten.

Chronoloogsch Översicht: Folgende Tabelle gibt an, wann die einzelnen Veränderungen stattfinden:

Ännern	Tietruum
eerst Schaamhoor:	8.-13. Levensjohr
eerst pubertäär Wassdomsperiood	8.-15. Levensjohr
Wassdomsanfang vun Scheed un Boormudder:	9.-13. Levensjohr
Anfang vun de Bostentwickeln:	9.-16. Levensjohr
eerste Periood (Menarche):	10.-16. Levensjohr
vulle Bostentwickeln:	12.-17. Levensjohr
Ansprook op Intimsphäär:	ruchweg af 13. Levensjohr
Akne (nich bi jeedeen):	ruchweg af 14.-15. Levensjohr

Utlöser för Ünnerscheden bi de Pubertät

Dat gifft verschedene Fakters, de ünnerscheedlich dull Influss nehmt op den Verloop un de Utprägen vun de Pubertät bi verscheden Minschen oder Minschengruppen.

Verarven

To’n groten Deel warrt de Pubertät geneetsch stüert. Dorbi fallt blangen vele annere binnen en so nöömt „hypothalaamsche Gennettwark“ mit över- un ünnerordent Genen, dat tohopen op all Even in Wesselwirken mit annere Genen un Gennettwarken vun’n Lief staht, de Pubertätsgenen KiSS1 un KiSS1R (GPR 54) en sünnere Bedüden to. Dat samte Nettwark öövt in verstarken (Exzitatschoon) un törnen (Inhibitschoon) Regelkreisen Influss op de GnRH-Neuronen ut stüert dormit de Mengden, de vun de dorvun billten Gonadotropin-releasing-Hormonen afgeven warrt. So warrt vun’t KiSS1-Gen dat Kisspeptin kodeert, dat binnen en verstarken Regelkreis an den vun’t KiSS1R-Gen kodeerten KiSS1-Rezepter op de Böverflach vun de GnRH-Neuronen andockt un jem to en gröttere Afgaav vun Gonadotropin-releasing-Hormonen anregt. Eeneiige Tweeschen entwickelt sik meist tietgliek. To’n Bispeel liggt de Anfang vun de Menstruatschoon bi eeneiige Tweeschen-Deerns een bit twee Maanden uteneen, wiel dat bi tweeeiige Tweeschen bit to een Johr wesen kann.

Nehren un Sport

Fettzellen regt bi Deerns de Produkschoon vun Sexualhormonen an, wat bi en gau tonehmen vun Gewicht un de dormit verbunnen Anstiegen vun’n Lieffettandeel de sexuelle Riepen utlöst warrn kann. Eetstören, de fröh ansett, künnt de Pubertät opschuven oder verlangsomen. Deerns, de veel Sport maakt oder en teemlich sieten Fettandeel opwiest, warrt dorüm sexuell faken later riep.

Gesundheit vun’n Lief

Verschedene Gendefekten de Schaden an verscheden Regelkreisen oder Nervenzentren to Folg hebbt, as ok Stören vun de Schilddrüüs in’t Kinneröller künnt de Pubertät vörtietig oder later utlösen, mitünner ok dat sexuelle Riepen vullstännig hinnern. In Rebeden, in de Armoot un dormit verbunnen fakener Infekschoonskrankheiten un Ünnernehren vörkamt, sett de eerste Menstruatschoon faken eerst later in.

Emotschonale Gesundheit

En swacke emotschonale Gesundheit kann to’n fröhe Insetten vun de Pubertät föhren. In Familien mit vele Problemen is dat fröhe Grünnen vun en egene Familie schienbor en Anpassen.

Inkamen

Deerns ut Familien mit’n hoog Inkamen kriegt jemehr Menstruatschoon in’n Dörsnitt 6 bit 18 Maanden fröher as Deerns, de finanziell slechter stellt sünd.

Ethnische Gruppen

Afroamerikaansche Deerns hebbt to’n Bispeel jemehr eerste Menstruatschoon in’n Dörsnitt acht Maanden fröher as kaukasisch-amerikaansche (witte) Deerns

Afwieken vun’n normalen Verloop dör Krankheiten

Sünnere Krankheiten künnt to’n fröher’t Utbilln vun Pubertätsmarkmolen föhren (kiek Pubertas praecox). To de Oorsaken höört Gendefekten un hormonaktive Tumoren vun de Hypophyys as ok de Hypothyreoos.

En later Insetten vun de Pubertät as Naklapp vun en Krankheit (Pubertas tarda) kann to’n Bispeel bi Mutatschonen vun de Genen KiSS1 un KiSS1R (GPR 54), aver ok bi chroonische Krankheiten vörkamen, as Hartfehlers oder Diabetes mellitus, oder rorer ok bi endokrine Stören as dat Fröhlich-Syndrom.

Psycholoogsche Pubertätsmarkmolen

Wiel de Pubertät ännert sik nich blot de Lief, man ok de emotschonale Tostand un dat Sozialverhollen vun de jungen Lüüd warrt dorvun beinflusst.

Lunenhaftigkeit

Fröher weern gau Wesseln vun de Luun wiel de Pubertät faken noch op de högere Hormonkunzentratschoon schaven. Vundaag is kloor, dat dat dor en Tosamenhang gifft, de aver nich so dull is, as dat annahmen worrn weer. De Lunenhaftigkeit warrt opletzt dör en Kombinatschoon vun hormonelle un situative Fakters utlöst. De jungen Lüüd kamt wiel de Pubertät fakener in Situatschonen, de Problemen bargt, sünners wenn de dör de Utwassen vörgeven un struktureert warrt (Ünnerricht, Arbeit, Familienaktivitäten). Dör de vermehrte Hormonutschütten fallt de Reakschoon op solke Situatschonen duller ut.

Kuntakt to de Öllern

In de Tiet vun de Pubertät warrt vun Öllern as ok vun de jungen Lüüd vertellt, dat se sik gegensietig nich mehr so neeg staht. De Grund för disse Problemen twüschen Kind und Öllern kann mit dat verbeterte Oordeelsvermögen vun’t Kind wesen, wodör dat Hanneln vun de Öllern fakener in Fraag stellt un kritiseert warrt. Mit dat Riepen vun’n Lief ännert sik ok de soziale Rull vun de jungen Lüüd in jemehr Leven un dat Verlangen warrt grötter, as Utwassene behannelt to warrn. Dorto kummt, dat se ok för jemehrn Freetietbereich mehr Verwantorten övernehmen wüllt. De Öllern dorgegen wüllt jemehr Kinner vör Schaden bewahren un gaht gegen de sik entwickeln Egenstänniigkeit an. Tomeist is de Striet, de dorut entsteiht, nich deep un eernst. un stellt in’n Normalfall keen gefahr för de Familienbanden dor. De jungen Lüüd fangt ok fakener dat Strieden mit jehmerSüsters un Bröders an. Vun wegen dit Strieden warrt de Pubertät ok as „tweete Trotzphaas“ betekent.

Fröh- un Laatentwicklers

AS ünner de bioloosgchen Aspekten beschreven, gifft dat verschedene Fakters, de den Anfang vun de Pubertät verlangsomen oder gaumaken künnt. De ünnerscheedliche Entwickeln hett natürlich ok’n Utwirken op de Emotschoon vun junge Lüüd. Bi Jungs un Deerns warrt vun gegensätzliche Utwirken snackt. En Rull speelt to’n een, wo wiet oder neeg de Lief vun den ranwassen Minsch vun dat kulturelle Idealbild steiht, to’n annern aver ok, wo goot de to Gliekolle passt.

Sexuelle Aktivität un Verhöden

Wo fröh un wo faken sik junge Lüüd op sexuelle Aktivitäten inlaten doot, hangt vun verscheden Fakters af. Junge Lüüd hebbt fröher Sex, wenn de nafolgen Fakters, vör allen in Kombinatschoon, todrapen doot:

• fröh Anfang vun de Pubertät
• Scheden vun de Öllern oder alleen optehn Öllerndelen
• grote Familien
• wenig oder keen religiöös Aktivität
• Süsters, Bröder oder Frünnen, de sexuell aktiv sünd
• slechte Leistung in de School
• siete Bildungstelen
• Veranlagen to’n Verhollen gegen de Norm

15% vun de Jungs un 12% vun de Deerns bruukt bi’n eersten Sex keen Verhödensmiddel as t. B. en Kondom.

Na den Sworpunktbericht vun de Gesundheitsberichterstatten vun’n Bund 2004 hebbt in Düütschland 15 % vun de Jungs un 12 % vun de Deerns bi jemehrn eersten Sex nich verhöödt. De Studie Jugendsexualität 2006 vun de Bundszentrale för gesundheitlich Opkloren harrn 12 % vun de Deerns mit 14 Johren al Sex. Dat is jüst so veel as in’t Johr 2001..

Na eenige unregelmatige „unechte“ Maandblöden sett de Eisprung in. Dormit is en Deern geslechtsriep un kann denn ok tatsächlich en Kind kriegen. De Tietduer twüschen de eersten „unechten“ Blöden (Menarche) un den Eisprung is bi jeed Deern anners un kann dör en eenfach Beobachten ahn Helpmiddels nich bestimmt warrn. De Pubertät kann bi jede Deern ’n beten anners verlopen, wobi de eersten Menstruatschonen so wenig opfallen künnt, dat se vun de Deern översehn oder mit Wittflaat verwesselt warrn künnt. To beachten is ok, dat de Deern al een poor Daag vör de eersten Ovulatschoon un dormit ok al’n ppor Daag vör de eersten „echten“ Menstruatschoon al fruchtbor wesen künnt, vun wegen dat de Spermien in’n Lief en poor Daag överleven künnt.

In’t Johr 2001 sünd in Düütschland 7.447 Kinner vun Teenager-Mudders boren worrn, 2004 weern dat 6.969 Kinner. Dorbi is de Männichkeit vun de Swangerschoppen bi Deerns ut sozialswacke Schichten fief mol so hooch as in Vergliek to de sozialhögeren Schichten.

Opkloren

Sünenrs vun praktisch arbeiden Dokters, Sexualtherapeuten, Sexualwetenschoppler as ok Pädagogen, de sik ok oder in’n Sünenrn mit dat Rebeet Lief un Sexualität befaten doot, kummt jümmer wedder de Raat an Öllern un annere Berechtigte de Kinner groot teht, rechttietig vör den Anfang vun de Pubertät un de dormit verbunnen physischen Ännern mit de Kinner un jungen Lüüd över disse Vörgäng to snacken un jem möglichst objektiv nau aver mit an’t Öller anpasste eenfache Wöörd persönlich to verkloren, wat dor mit’n Lief vör sik geiht. En locker un persönlich föhrt fründlich Gespreek ünner Acht op de Intimsphäär vun den ranwassen Minschen is dör en eenfach Överlaten vun opkloren Literatur nich to ersetten. Ahn en ordige persönliche Opkloren besteiht de Gefohr, dat de Unkennis vun annere to’n Nadeel vun’t puberteeren Kind utnütt warrt oder dör verkehrte Informatschonen allgemene Unsekerheit bit hen to Bang utlöst warrt. Op de annern Siet kann dat ok dorto föhren, dat de jungen Lüüd to lichtfardig mit de Sexualität ümgaht un to’n Bispeel en Deern, de ahn dat to marken geslechtsriep worrn is, ahn dat to wullen swanger warrt, un de bedeeligte Jung, de mööglicherwies ok nich markt hett, dat he geslechtsriep worrn is, dorför mitverantwoortlich is.

Help un Ünnerstütten

Dat gifft Deensten sünners för Kinner un junge Lüüd vun de Telefonseelsorg as 147 – Rat auf Draht, de för junge Lüüd in de Pubertät, as ok för jemehr Familienliddmaten, telefonische Beraden bi Problemen un familiäre Nootfallsituatschonen anbeden doot ahn wat to kösten. Bi pubertäre Problemen rechttietig professchonelle Help antonehmen, kann mitünner swore Kunflikten hinnern.

Kiek ok

• Ejakularche
• Pubarche
• Thelarche
• Spermarche
• Menarche
• Pollutschoon
• Tanner-Stadien

Literatur

• E. J. Haeberle: Die Sexualität des Menschen, Walter de Gruyter, Berlin – New York 1983, ISBN 3-11-008753-7
• W.D. Keidel: Kurzgefasstes Lehrbuch der Physiologie, 2. Oplaag, Georg Thieme Verlag, Stuttgart 1970
• Laura E. Berk: Entwicklungspsychologie. 3., aktualiseerte Utgaav, 2005, München, ISBN 3-8273-7110-4

Weblenken

Pubertät. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.

• Översicht Pubertät Jungen/Mädchen vun netdoktor.at
• Loveline – Infos för junge Lüüd rund üm’t Thema Pubertät un Sexualität (BzGA)
• Immer früher reif – Trend zur immer früheren Geschlechtsreife ist in Deutschland ungebrochen (Mai 2006)
• Entwicklung in’t Jöögdöller, Öven ut de Pädagogischen Psychologie
• Twölf Thesen, Bookuttöög un Sülvsttüüchnissen