लालटेन

लालटेन मटितेल हालेर बालिने, चिम र उझिन्डो (झुन्ड्याउने) भएको एक प्रकारको बत्ती हो। लालटेन शब्द अङ्ग्रेजी शब्द 'ल्यान्ट्रिन'बाट आएको हो। फ्रान्सेली शब्द 'ल्याटिन'बाट अङ्ग्रेजी शब्द 'ल्यान्ट्रिन' आएको हो जसको अर्थ 'दीप वा मशाल' हुन्छ। यो ल्याटिन शब्दपनि सम्भवत ग्रीक भाषाबाट आएको हुनुपर्दछ। यो शब्दको वैकल्पिक उत्पत्ति प्रसङ्ग भने 'ल्यान्थर्न' शब्दसँग सम्बन्धित मानिएको छ र यो शब्दको अर्थ प्राचीन कालमा सिङले बनाइएका झ्यालहरू भन्ने बुझिन्छ।

लालटेन

इतिहास

लालटेनको इतिहास पन्ध्रौँ शताब्दी ताकादेखि सुरु भएको मानिन्छ। तत्कालीन समाजमा रातभर हुने अशान्तिबाट समाजलाई जोगाउन रातीराती पालोपहरा दिन खटिएका व्यक्तिले उज्यालोका लागि जोगाएर मैनबत्ती बाली बोकेर हिड्न यसको विकास गरिएको थियो। त्यसपछि यसको प्रयोग जहाजलाई सङ्केत दिन र उज्यालोको काम लिन हुन थालेको थियो। सुरुवाती समयमा कागजबाट लालटेन बनाइन्थे तर पछि धातु र सिसाको प्रयोग हुन थालेको हो। मैनबत्ती सँगसँगै मटितेल समेत हालेर बाल्न मिल्ने लालटेन बनाउन सुरु गरिएको थियो।