Allard Pierson

Allard Pierson
	Allard Pierson
Algemene informatie
Geboren	8 april 1831
Geboorteplaats	Amsterdam
Overleden	27 mei 1896
Overlijdensplaats	Almen
Land	Nederland
Beroep	Predikant, kunsthistoricus
	Dbnl-profiel
Portaal	Geschiedenis

Allard Pierson (Amsterdam, 8 april 1831 - Almen, 27 mei 1896^[1]) was een Nederlandse predikant, theoloog, kunsthistoricus en taalkundige.

Familie

Allard Pierson was lid van de Waals hervormde familie Pierson en een zoon van de koopman Jan Lodewijk Gregory Pierson en de schrijfster Ida Oyens (lid van de familie Oijens). Hij kwam uit een aanzienlijke Amsterdamse koopmansfamilie, die tot de kringen rond het Réveil behoorde. Hij was een broer van Nicolaas Pierson en Hendrik Pierson; de kunstschilder Herman ten Kate was met zijn zus getrouwd. Pierson trouwde in 1854 met Pauline Hermine Elizabeth Gildemeester (Amsterdam, 7 maart 1831 - Scheveningen, 6 september 1900). Uit dit huwelijk werden zes kinderen geboren, onder wie Jan Lodewijk Pierson sr. In zijn laatste levensjaar bewoonde Pierson Huize Velhorst in Almen (vlak bij Zutphen), waar hij op 65-jarige leeftijd is overleden.

Loopbaan

Pierson studeerde van 1849 tot 1854 theologie in Utrecht en Leiden, alvorens hij van 1854 tot 1857 predikant was te Leuven. Vanaf 1857 was hij predikant bij de Waalse gemeente te Rotterdam. In 1865 besloot hij uit de kerk te treden vanwege zijn modernistische inzichten, die niet meer te verzoenen waren met zijn ambt. In 1870 werd hij hoogleraar theologie te Heidelberg. Pierson was van 1877-1895 de eerste hoogleraar in kunstgeschiedenis, esthetica en moderne talen en letteren aan de Universiteit van Amsterdam. Het verschijnen van zijn De Bergrede in 1878 wordt als beginpunt van de Nederlandse Radicale Kritiek beschouwd.

Pierson behoorde tot de fijnzinnigste geesten uit het Nederlandse culturele leven van de 19e eeuw. Tijdens zijn hoogleraarschap in Amsterdam legde hij een verzameling gipsafgietsels van klassieke beelden aan. Het Allard Pierson Museum, waar deze collectie zich nog steeds bevindt, is naar hem genoemd.

Allard Pierson ligt tezamen met zijn echtgenote Pauline Gildemeester begraven op de Algemene begraafplaats aan de Warnsveldseweg te Zutphen.

Werken

Overzicht van werken van Allard Pierson:^[2]

Disquisitio historico-dogmatica de realismo et nominalismo (1854)
Bespiegeling, gezag en ervaring (1855)
Een pastory in den vreemde (1858)
Intimis (1861, 5e druk 1881)
De oorsprong der moderne rigting (1862)
Rigting en leven (1863; 2e druk 1883)
Adriaan de Mérival (1866)
Geschiedenis van het roomsch-katholicisme tot op het concilie van Trente (1868-1872)
Willem de Clercq naar zijn dagboek (1870-1873)
Eene levensbeschouwing (1878)
De bergrede en andere synoptische fragmenten. Een historisch-kritisch onderzoek met een inleiding over enkele leemten in de methode van de kritiek der Evangeliën (1878)
Studiën over Johannes Kalvijn (1881)
Gedichten (1882)
Wijsgeerig onderzoek. Kritische prolegomena van esthetiek (1882)
Nieuwe studiën over Johannes Kalvijn (1883)
Geestelijke voorouders. Deel 1: Israël (1887)
Geestelijke voorouders (4 delen) (1887-1907)
Oudere tijdgenooten (1888)
Jongere tijdgenoten (1889-1890)
Geestelijke voorouders. Deel 2: Hellas (1891-1893)
Hellas (1891-1893)^[bron?]
Het hellenisme (2 delen) (1893)
Geestelijke voorouders. Deel 4: Byzantium (1902)
Geestelijke voorouders. Deel 3: Het Hellenisme (1907)
Het hellenisme. Deel 1: Athene, Alexandrië, Antiochië (1907)
Het hellenisme. Deel 2: Pergamum, Rome (1907)

Literatuur

P.L. Schram, Pierson, Allard in Biografisch lexicon voor de geschiedenis van het Nederlands protestantisme (1983).
Wim van Dooren, Het kritisch empirisme van Allard Pierson, ANTW 75 (1983), p. 140-152
E. Bergvelt, Peter Jan Knegtmans, M. Schilder (eds.), Kleurrijke professoren/Colourful professors. 375 jaar portretkunst in de collectie van de Universiteit van Amsterdam. Amsterdam University Press, Amsterdam 2007, p. 72-77
Arie L. Molendijk, Abschied vom Christentum. Der Fall Allard Pierson. In: Henri A. Krop, Arie L. Molendijk, Hent de Vries (eds.), Post-Theism. Reframing the Judeo-Christian Tradition. Peeters, Leuven 2000, p. 141-157

Bronnen, noten en/of referenties

↑ overleden buurtschap Klein Dochteren, gemeente Laren (overl.akte Laren (Gld) 1896 no.38)
↑ Allard Pierson bij de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (dbnl)

Zie de categorie Allard Pierson van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

[1] verleden buurtschap Klein Dochteren, gemeente Laren (overl.akte Laren (Gld) 1896 no.38)

[2] Allard Pierson bij de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (dbnl)

[1]

[2]