Antillenleguaan
De antillenleguaan[2], ook wel Antilliaanse leguaan of Caribische groene leguaan[3] (Iguana delicatissima) is een hagedis uit de familie leguanen (Iguanidae).
| Antillenleguaan IUCN-status: Kritiek[1] (2018) | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| Soort | |||||||||||||||||
| Iguana delicatissima Laurenti, 1768 | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| Antillenleguaan in Diergaarde Blijdorp | |||||||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||||||||
Antillenleguaan op  Wikispecies
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Naam en indeling
bewerkenDe wetenschappelijke naam van de soort werd voor het eerst voorgesteld door Josephus Nicolaus Laurenti in 1768. Later werd de wetenschappelijke naam Iguana nudicollis gebruikt.[4]
De soortaanduiding delicatissima betekent vrij vertaald 'zeer smakelijk' en is een verwijzing naar het feit dat de leguaan vroeger veel werd gegeten.
Uiterlijke kenmerken
bewerkenDe leguaan kan tot een meter lang worden. De soort is van de veel bekendere groene leguaan te onderscheiden doordat de grote schub onder het trommelvlies bij de antillenleguaan ontbreekt.
Verspreiding en beschermingsstatus
bewerkenDe antillenleguaan komt voor in de Caraïben en leeft in het gebied van de Kleine Antillen, op Sint Eustatius, Anguilla, Guadeloupe, Dominica, Martinique en Saint-Barthélemy.[4] Op Sint Maarten is de soort uitgestorven.
Genetisch onderzoek toont aan dat de antillenleguanen van St. Eustatius nauw verwant zijn aan die van Dominica.[5]
De habitat bestaat uit droge streken met een permanent groene beplanting. Ook in bossen bij rivieren en mangrovebossen is de leguaan aangetroffen. De soort is aangetroffen van zeeniveau tot op een hoogte van ongeveer 700 meter boven zeeniveau.[6] Door de internationale natuurbeschermingsorganisatie IUCN is de beschermingsstatus 'ernstig bedreigd' toegewezen (Critically Endangered of CR).[6]
Het Verdrag van Cartagena en het SPAW-protocol verbieden in het Caribisch gebied het doden, beschadigen of commercieel verhandelen van deze dieren.[7]
Bedreiging en fokprogramma
bewerkenDe inheemse antillenleguaan wordt ernstig bedreigd door verdringing door de invasieve groene leguaan (Iguana iguana). De groene leguaan zet een groter legsel af dan de antilenleguaan, en kan hybridiseren.[8] Op Sint Maarten spoelden enkele groene leguanen aan tijdens de orkaan Luis in 1995, de antillenleguaan was binnen twintig jaar uitgestorven of vermengd met de groene leguaan. Alleen op Dominica en Guadeloupe is nog een stabiele populatie van meer dan 5000 exemplaren.[9] Diergaarde Blijdorp haalde in 2018 vier wilde Antilliaanse leguanen van Sint Eustatius naar Nederland, nadat Jersey Zoo in overleg met het de IUCN een fokprogramma op touw zette. Twee mannetjes en twee vrouwtjes vlogen met de Nederlandse premier Mark Rutte mee in het regeringsvliegtuig. Begin september 2020 meldde Blijdorp de geboorte van een eerste nakomeling, twee andere eieren kwamen niet uit. Het is de bedoeling om eerst een reservepopulatie op te bouwen, later kunnen in Rotterdam gekweekte leguanen worden uitgezet op Eustatius en op andere eilanden.[10]
Bronvermelding
bewerkenReferenties
- ↑ (en) Antillenleguaan op de IUCN Red List of Threatened Species.
- ↑ Leo Wijffels, 1997, Een nieuwe ontmoeting met de Antillenleguaan (Iguana delicatissima). Lacerta Jaargang: 55. Nummer: 3. Gearchiveerd op 16 februari 2018. Geraadpleegd op 22 juli 2017.
- ↑ Bernhard Grzimek (1971). Het Leven Der Dieren Deel VI: Reptielen. Kindler Verlag AG, Pagina 225. ISBN 90 274 8626 3.
- ↑ a b Peter Uetz & Jakob Hallermann, The Reptile Database - Iguana delicatissima.
- ↑ (en) van den Burg, M.P., Grandjean, F., Schikorski, D. et al. A genus-wide analysis of genetic variation to guide population management, hybrid identification, and monitoring of invasions and illegal trade in Iguana (Reptilia: Iguanidae). Conservation Genet Resour (2021). https://doi.org/10.1007/s12686-021-01216-5
- ↑ a b International Union for Conservation of Nature and Natural Resources - Red List, Iguana delicatissima - IUCN Red List.
- ↑ https://www.naturetoday.com/intl/nl/nature-reports/message/?utm_source=newsletter&utm_medium=e-mail&utm_campaign=user-mailing&msg=31819
- ↑ naturetoday.com
- ↑ Joop Bouma, Natuurbeschermers St. Eustatius maken jacht op groene leguaan, Trouw 11 augustus 2016
- ↑ Curaçao.nu 8 sept. 2020