Catalaanse Weg
De Catalaanse Weg (Catalaans: Via Catalana), oftewel Catalaanse Weg naar Onafhankelijkheid (Catalaans: Via Catalana cap a la Independència), is een actie die op 11 september 2013, de Catalaanse Nationale Feestdag door de Assemblea Nacional Catalana (ANC) georganiseerd werd.[1][2]
Beschrijving
bewerkenDe menselijke keten volgde de oude Romeinse heerweg Via Augusta over ongeveer 480 kilometer,[3] van de Franse grens in El Pertus tot in het uiterste zuiden Alcanar, op de grens de provincie Castelló de la Plana in het Land van València. De actiegroep Acció Cultural del País Valencià (ACPV) zorgde voor een verlengstuk in Vinaròs, waar op de brug over de Sénia, de grensrivier, de zanger Lluís Llach de hand reikte aan zijn Valenciaanse collega Carles Santos. Dit deel van de actie was oorspronkelijk verboden door de Guardia Civil en de gouverneur van de regering, omwille van mogelijke problemen voor de vele handelszaken langs het tracé, opstoppingen en vooral te grote risico's voor de persoonlijke veiligheid van de deelnemers.[4] In een kort geding voor het Hooggerechtshof van Valencia[5] werd de beslissing vernietigd en de betoging toegestaan met het argument dat: “het verbod van de lagere overheid geen rekening hield met het grondrecht op vrije meningsuiting.“[6]
Aan de Franse kant van de grens verliep de manifestatie feestelijk net zoals elders zonder ongevallen of incidenten.[7] Volgens de laatste berichten hebben meer dan 1,6 miljoen (op een totale bevolking van 7,5 miljoen) deelgenomen.[8] Veertien niet-gouvernementele organisaties steunden het initiatief.[1]
Volgens Carme Forcadell, de voorzitster van de ANC, is de Weg “een symbool der eenheid van het Catalaanse volk in het streven naar nationale soevereiniteit” geworden en de grootste menselijke ketting ooit.[9][10][11] Dat laatste is overigens niet juist. De Baltische Weg blijft met een lengte van 600 km en twee miljoen deelnemers de grootste menselijke keten uit de geschiedenis.
Gevolgen
bewerkenTegenacties
bewerkenNaar aanleiding van dit evenement besloot 12-O Moviment Cívic tot een tegendemonstratie op het plein van de Sagrada Família, om de eenheid van Spanje te ondersteunen en de pro-onafhankelijke keten te breken.[12] Het Ministerie van Binnenlandse Zaken van Catalonië oordeelde dat deze demonstratie om veiligheidsredenen niet op hetzelfde moment en dezelfde plaats als de menselijke keten kon plaatsvinden.[13] De actie kreeg weinig steun van de unionistische politieke partijen, waarna de organisatoren het evenement annuleerden en de katholieken uitnodigden in de kerk voor de eenheid van Spanje te bidden. De tegenbetoging werd naar 12 oktober 2013, de Spaanse nationale feestdag, verschoven.[14]
Op 11 september verstoorden vijftien leden van een extreemrechtse groep, Falange, met vlaggen uit de tijd van het franquisme de officiële ceremonie in het hoofdkantoor van de Catalaanse regering in Madrid.[15] Ze vielen de aanwezigen aan, onder wie Josep Sánchez i Llibre, lid van het Spaanse parlement, beschadigden meubilair, spoten pepperspray en riepen "Misleid ons niet, Catalonië is Spanje".[16]
Reacties in Spanje
bewerkenDe ANC eiste de dag na de Catalaanse Weg dat de Catalaanse regering een datum voor een zelfbeschikkingsreferendum zou moeten kiezen, dat "men met een ja of nee moet kunnen beantwoorden".[17] De woordvoerder van de Catalaanse regering, Francesc Homs stelde dat er "voor het einde van het jaar een datum en een vraag moeten zijn".[18] De vicepresidente van Spanje, Soraya Sáenz de Santamaría, zei 's anderendaags dat men naar alle Spanjaarden moet luisteren, zowel de "mensen die demonstreren als de zwijgende meerderheid die thuisgebleven was."[19] De Spaanse minister van Buitenlandse Zaken, José Manuel García-Margallo, zei dat de Catalaanse weg "organisatorisch, logistiek en communicatief gezien een succesvolle oproep" was en voegde daaraan toe dat de huidige regering nooit een referendum over Catalonië zou accepteren.[20]
De invloedrijke conservatieve politica Esperanza Aguirre vond het evenement verontrustend en beschouwt de Catalaanse onafhankelijkheidsbeweging, naast de hoge werkloosheid en de corruptie als de drie grootste hedendaagse problemen van Spanje.[21]
Internationale reacties
bewerkenDe woordvoerder van de Europese Commissie heeft aangegeven "veel respect" voor de Catalaanse Weg te hebben. Hij voegde eraan toe dat het bestuur van de Europese Unie zich niet kan mengen in binnenlandse aangelegenheden van de lidstaten.[22]
De premier van Letland, Valdis Dombrovskis, zei dat hij de onafhankelijkheid zou erkennen als dit op een legale manier zou geschieden.[23] De Spaanse regering reageerde hierop door de Letse ambassadeur in Madrid uit te nodigen om de verklaring van de Letse premier toe te lichten.[24] Een positieve overweging over de gebeurtenis door de eerste minister van Litouwen, Algirdas Butkevičius, en toekomstige voorzitter van de Europese Unie "Elk land moet zijn eigen pad vinden en heeft zelfbeschikkingsrecht. [...] Ik verwelkom alle vreedzame manieren om eensgezindheid en zelfbeschikking te uiten" heeft tot een diplomatiek incident tussen de centrale Spaanse regering en Litouwen geleid.[25][26][27]
- ↑ a b (en) Moffett, Matt, "Catalan Separatists to Link for Independence Cause", 5 september 2013.
- ↑ (en) Toyer, Julien, "Pragmatism may guide politicians as Catalonian separatism flares again", 9 september 2013. Gearchiveerd op 14 september 2013. Geraadpleegd op 11 september 2013.
- ↑ Maiol Roger & Pere Ríos, «La ‘marea amarilla’ inunda los 480 kilómetros de la Via» El País, 12 september 2013 (in het Nederlands: Een 'gele stormvloed' overstroomt 480 km van de Via)
- ↑ Tere Rodríguez, «Rajoy força “l'exili” de la cadena humana de Vinaròs. El govern espanyol prohibeix la convocatòria per “problemes de trànsit” i ACPV la trasllada a Alcanar», El Punt Avui, 10 september 2013, (in het Nederlands: Rajoy forceert de opheffing van de menselijke keten in Vinaròs. De Spaanse Regering verbiedt de samenkomst omwille van “verkeerstechnische redenen”. ACPV verplaatst de manifestatie naar Alcanar)
- ↑ Tribunal Superior de Justicia de la Comunitat Valenciana
- ↑ L. del Canto, El TSJ autoriza la cadena humana independendista en Vinaròs” (es) , Levante, el mercantil Valenciano, 11 september 2013
- ↑ Marta Rodríguez, « A los dos lados de los Pirineos» El País, 12 september 2013 (in het Nederlands: Aan weerszijden van de Pyreneeën)
- ↑ 1,6 miljoen Catalanen eisen onafhankelij[k]heid met menselijke ketting, De Morgen, 11 september 2013
- ↑ M. Colomer, “De la Jonquera a Alcanar: 400 km de 'Via Catalana' cap a l'estat independent”, Ara, 19 juni 2013 (in het Nederlands: van La Jonquera tot Alcanar: 400 km Catalaanse Weg voor een onafhankelijke staat)
- ↑ Alexandra di Stefano, «'Crisis overtuigt Catalanen van onafhankelijkheid'», De Volkskrant, 29 maart 2013
- ↑ "Catalonia readies for large pro-independence march in Barcelona, human chain crossing region", 10 september 2013. Gearchiveerd op 28 november 2018. Geraadpleegd op 11 september 2013.
- ↑ (es) "Movimiento Cívico 12-O replicará a la Vía Catalana con un acto en la Sagrada Familia", 19 augustus 2013.
- ↑ (es) "Interior autoriza el acto del Movimiento 12-O de la Diada pero prohíbe que coincida con la cadena", 5 september 2013.
- ↑ (ca) "El 12-O desconvoca la concentració a la Sagrada Família, però crida a anar-hi "a resar"", 10 september 2013.
- ↑ "Un grupo ultraderechista boicotea el acto de la Generalitat en Madrid por la Diada", 11 september 2013.
- ↑ (ca) "Un grup d'extrema dreta irromp a la seu de la Generalitat a Madrid per boicotejar l'acte de la Diada", 12 september 2013.
- ↑ (es) "La ANC quiere una fecha para la consulta el día después de la cadena humana", 23 augustus 2013.
- ↑ (ca) "Homs: "Abans de final d'any hi ha d'haver una data i una pregunta"", 12 september 2013.
- ↑ (es) "Santamaría apela a escuchar también a las 'mayorías silenciosas' tras la Diada", 12 september 2013.
- ↑ (ca) "Margallo admet que la Via Catalana va ser un èxit de convocatòria", 12 september 2013.
- ↑ Manuel Erice, “No entiendo por qué no ha más presencia del Gobierno de España en Cataluña" ABC, 15 september 2013
- ↑ "La CE mostra "gran respecte" per la Via Catalana i "és conscient de la seva importància"", 11 september 2013.
- ↑ "Catalonians praise Latvian PM for his support", 13 september 2013.
- ↑ "Spain demands explanation from Latvia of Catalonia comment", 13 september 2013. Gearchiveerd op 16 september 2013. Geraadpleegd op 15 september 2013.
- ↑ «El primer ministre de Lituània sobre Catalunya: “Cada país ha de trobar el seu propi camí i té dret a l'autodeterminació”», El Punt Avui, 14 september 2013 (in het Nederlands: De eerste minister van Litouwen over Catalonië: “Elk land moet zijn eigen weg vinden en heeft het recht op zelfbeschikking)
- ↑ (es) «"Catalunya tiene derecho a la autodeterminación", afirma el primer ministro de Lituania», El Periódico, 14 september 2013
- ↑ "El primer ministre lituà: "Cada país ha de trobar el seu propi camí i té dret a l'autodeterminació"", 14 september 2013.