Functionalisme (filosofie van de geest)
Het functionalisme is een stellingname in de filosofie van de geest over de aard van mentale toestanden, die in essentie stelt dat je mentale toestanden kan opvatten als functionele toestanden. Een mentale toestand, zoals het geloven, verlangen of pijn hebben, ziet men hierbij slechts opgebouwd uit een verzameling functionele relaties tot andere mentale toestanden, zintuiglijke input en gedragsoutput.
Aangezien mentale toestanden geïdentificeerd kunnen worden door hun functionele rol, worden ze gezien als meervoudig realiseerbaar. Met andere woorden, zij kunnen zich manifesteren in verschillende systemen, misschien zelfs in computers, zo lang als het systeem de juiste functies tot uitvoer brengt. Hoewel het functionalisme in de filosofie van de geest verschillende voordelen heeft, zijn er vele argumenten tegenin gebracht, waarbij verklaard wordt dat het onvoldoende rekening houdt met de geest zelf.
Algemeen
bewerkenIn de hedendaagse filosofie van de geest wil het functionalisme als theorie een alternatief bieden voor het behaviorisme en de identiteitstheorie van de geest. Het functionalisme is sinds de jaren 1960 ontwikkeld door Hilary Putnam en Jerry Fodor als een reactie op de gebreken van de identiteitstheorie[1]. Putnam en Fodor vatten mentale toestanden op in termen van een computationele theorie van de geest[2]. In diezelfde periode of net iets later, formuleerden D.M. Armstrong en David Kellogg Lewis een versie van het functionalisme die de mentale concepten van de Folk psychology omzet in functionele rollen. [3]. Ten slotte leidde ook Wittgensteins idee van Meaning as use tot een versie van het functionalisme als een betekenistheorie, die verder uitgewerkt werd door Wilfrid Sellars en Gilbert Harman.
Wat al deze verschillende varianten van het functionalisme gemeenschappelijk hebben, is de stelling dat mentale toestanden in essentie gekarakteriseerd worden door hun causale relaties met andere mentale toestanden en met zintuiglijke input en output van gedrag. Het functionalisme abstraheert met andere woorden weg van de details van de fysische implementatie van mentale toestanden, door ze te karakteriseren in termen van niet-mentale functionele eigenschappen. Zo wordt bijvoorbeeld een nier wetenschappelijk gekarakteriseerd aan de hand van haar functionele rol bij het filteren van bloed en het vrijwaren van een zeker chemisch evenwicht in het lichaam. Vanuit dit standpunt maakt het niet echt uit of de nier opgebouwd is uit organisch weefsel, plastic nanobuisjes of silicium chips: Belangrijk is enkel de rol die ze speelt en de relaties die er bestaan tussen haar en de andere organen. Enkel deze bepalen het object als een nier[2].
Vormen van functionalisme
bewerkenFunctionalisme van machinetoestanden
bewerkenDe eerste formulering van een functionalistische theorie is naar voren gebracht door Hilary Putnam. Zijn formulering, die nu "machinetoestand functionalisme" (Engels "machine-state functionalism") wordt genoemd, was geïnspireerd op de analogie door Putnam en andere geformuleerd, tussen de geest en de theoretische Turing machines capaciteit om elk algoritme te berekenen.[4]
Verdere vormen van functionalisme
bewerken- Psychofunctionalisme: met name ontwikkeld door Jerry Fodor en Zenon Pylyshyn
- Analystisch functionalisme
- Homunculair functionalisme: net name ontwikkeld door Daniel Dennett
Kritieken
bewerkenLiteratuur
bewerken- Armstrong, D.M. (1968). A Materialistic Theory of the Mind. London: RKP.
- Block, Ned. (1980a). Readings in the Philosophy of Psychology, Volumes 1 and 2. Cambridge, MA: Harvard University Press.
- Block, Ned. (1980b). "Troubles With Functionalism", in Block (1980a).
- Block, Ned. (1996). "What is functionalism?" a revised version of the entry on functionalism in The Encyclopedia of Philosophy Supplement, Macmillan.
- Block, N. and Fodor, J. (1972). "What Psychological States Are Not". Philosophical Review 81.
- Chalmers, David. (1996). The Conscious Mind. Oxford: Oxford University Press.
- Crabb, B.G. (2005). "Fading and Dancing Qualia – Moving and Shaking Arguments", Deunant Books.
- DeLancey, C. (2002). "Passionate Engines – What Emotions Reveal about the Mind and Artificial Intelligence." Oxford: Oxford University Press.
- Levin, Janet. (2004). "Functionalism", The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Fall 2004 Edition), E. Zalta (ed.).
- Lewis, David. (1966). "An Argument for the Identity Theory". Journal of Philosophy 63.
- Lewis, David. (1980). "Mad Pain and Martian Pain". In Block (1980a) Vol. 1, pp. 216-222.
- Mandik, Pete. (1998). Fine-grained Supervience, Cognitive Neuroscience, and the Future of Functionalism.
- Putnam, Hilary. (1960). "Minds and Machines". Reprinted in Putnam (1975a).
- Putnam, Hilary. (1967). "Psychological Predicates". In Art, Mind, and Religion, W.H. Capitan and D.D. Merrill (eds.), pp. 37-48. Later published as "The Nature of Mental States" in Putnam (1975a).
- Putnam, Hilary. (1975a). Mind, Language, and Reality. Cambridge: CUP.
- Putnam, Hilary. (1975b). "The Meaning of 'Meaning'", reprinted in Putnam (1975a).
- Searle, John. (1980). "Minds, Brains and Programs", Behavioral and Brain Sciences, vol.3. (online)
- Smart, J.J.C. (1959). "Sensations and Brain Processes". Philosophical Review
Referenties
bewerken- ↑ Putnam, Hilary, "Psychological Predicates", in W. H. Capitan and D. D. Merrill, eds., Art, Mind and Religion, Pittsburgh, University of Pittsburgh Press, 1967.
- ↑ a b Block, Ned. "What is functionalism" in Readings in Philosophy of Psychology, 2 vols. Vol 1., Cambridge, Harvard, 1980.
- ↑ Armstrong, D., A Materialist Theory of the Mind, Routledge, 1968.
- ↑ C.S. Hill (ed.), "The Philosophy of Hilary Putnam", Fayetteville, Arkansas 1992.