Kostverloren
Het toponiem Kostverloren verwijst vooral naar geheel of gedeeltelijk mislukte projecten waaraan grote kosten werden besteed, zonder dat de baten volgden.[1][2][3] Vaak gaat het om landerijen die in beslag werden genomen, zonder dat voldoende compensatie werd verleend. De verklaring voor de naam is bij ieder voorbeeld anders, en soms zijn er meerdere verklaringen mogelijk
Een van de oudste voorbeelden is de Kostverlorenvaart te Amsterdam, in 1413 vermeld als Costverlooren. Een onvoltooid kanaal van Groningen naar Westfalen was volgens de 16e-eeuwse kroniekschrijver Sicvcke Benninge een verloeren kost.[4]
Bij vestingwerken zou het om een kwetsbaar deel van de bolwerken gaan, dat eenmaal veroverd tot val van de hele vesting zou leiden. Ook wordt soms verondersteld dat het om zware zeekleigronden zou gaan, die na inpoldering onvoldoende opbrachten.
Voorbeelden
bewerken- Kostverloren (Groningen), een wijk in de stad Groningen.
- Kostverloren (Oldambt), een buurt in de Groningse gemeente Oldambt.
- Kostverloren (Zuidbroek), een voormalige buurtschap in de gemeente Midden-Groningen
- Kostverloren (Delfzijl), het hoornwerk van de Vestingstad Delfzijl .
- Kostverloren (Zandvoort), een park, straat, buurt en voormalig wandelpark in Zandvoort.
- Bankras/Kostverloren, een wijk en buitengebied in Amstelveen.
- Kostverlorenhof, een winkelcentrum in Amstelveen.
- Kostverloren (kasteel), een voormalige buitenplaats en kasteeltje in Nieuwer Amstel.
- Kostverlorenvaart, een kanaal in Amsterdam.
- Kostverlorentunnel, een fiets en voetgangerstunnel in Zutphen
- Kostverloren is een bijnaam voor de Groenedijk te Slochteren
- Kostverlorenpolder is een polder in Noord-Holland ten noordwesten van Nieuwe Niedorp
- Kostverloren, een straat in Jever in Landkreis Friesland, Duitsland
Zie ook
bewerken- ↑ H.J. Moerman, Nederlandse plaatsnamen: een overzicht, Leiden 1956, p. 132:
- ↑ G. van Berkel & K. Samplonius, Nederlandse plaatsnamen verklaard, 2018: Kostverloren. Gearchiveerd op 13 februari 2023.
- ↑ G.L. de Boer sr., De Kost Verloren: een verzameling kleine verhalen over "Kostverloren", een veldnaam die gegeven werd aan straten - pleinen en gebouwen in en op veel plaatsen in Nederland, z.pl. 2013.
- ↑ Sicke Benninge, Croniken der Vrescher Landen mijtten Zoeven Seelanden ende der stadt Groningen, Den Haag 2012, dl. 1, p. 123..