Martinus Nijhoff (uitgever)
Martinus Nijhoff (Arnhem, 26 december 1826 - Den Haag, 24 september 1894) was een Nederlandse boekhandelaar, uitgever, antiquaar en oprichter van het dagblad Het Vaderland in Den Haag. Hij is de grootvader van de naar hem genoemde dichter Martinus Nijhoff.
| Martinus Nijhoff | ||
|---|---|---|
| ||
Martinus Nijhoff (litho) door Pieter de Josselin de Jong
| ||
| Algemene informatie | ||
| Geboren | 26 december 1826 Arnhem | |
| Overleden | 24 september 1894 Den Haag | |
| Nationaliteit(en) | Nederlands | |
| Beroep(en) | boekhandelaar en uitgever | |
| Bekend van | oprichter van het dagblad Het Vaderland | |
| Overig | ||
| Politiek | liberaal | |
Leven en werk
bewerkenNijhoff werd geboren als zoon van de uitgever, archivaris en historicus Isaac Anne Nijhoff en Martina Cornelia Houtkamp. Na het gymnasium werd Nijhoff opgeleid voor het vak van boekhandelaar en uitgever. Hij leerde de fijne kneepjes kennen in de zaak van zijn vader en vervolgens bij Frederik Muller in Amsterdam en bij Franck in Parijs. Zijn oudere broer Paulus Nijhoff werd in 1853 firmant in het bedrijf van hun vader in Arnhem. Nijhoff besloot in datzelfde jaar om een eigen boekhandel, antiquariaat en uitgeverij te beginnen in Den Haag.
Als uitgever maakte hij naam met de uitgaven van de Nederlandsche Biographie, het Woordenboek der Nederlandsche Taal en het Middelnederlandsch woordenboek. De door zijn vader en broer uitgegeven Bijdragen voor Vaderlandsche Geschiedenis en Oudheidkunde zette hij na hun overlijden in 1863 respectievelijk 1867 voort. Deze uitgave stond ook bekend onder de titel Nijhoff's bijdragen.
In 1860 nam hij de uitgave van het door zijn zwager Mark Prager Lindo in 1856 opgerichte literaire tijdschrift De Nederlandsche Spectator over. In 1869 was Nijhoff, samen met Albertus Willem Sijthoff en Dirk Anthonie Thieme, een van de oprichters van de liberale krant Het Vaderland in Den Haag. Hij was mederedacteur van het "Weekblad van den Boekhandel" en was uitgever van het voor die tijd ongewone tijdschrift Maandblad tot Afschaffing der Slavernij.
Nijhoff was verantwoordelijk voor de uitgave van de Staatsalmanak van het Koninkrijk der Nederlanden en de Regeeringsalmanak van Nederlandsch-Indië.
Hij werd wereldberoemd door de publicatie van het door Johannes Willem Holtrop geschreven en in 1868 uitgebrachte Monuments Typographiques des Pays-Bas au quinzième siecle.
Nijhoff trouwde op 12 juni 1861 te Den Haag met Emma Johanna Henriette Cool. Hij overleed in september 1894 op 67-jarige leeftijd in zijn woonplaats Den Haag. Na zijn overlijden kwam de leiding van het bedrijf in handen van zijn zoon Wouter en zijn schoonzoon Pieter Andreas Martin Boele van Hensbroek.[1]
- Zuidema Nijhoff (Martinus) in: Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek (NNBW)
- Boele van Hensbroek, P.A.M. Levensbericht van Martinus Nijhoff in: Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1895
- Anthonij Leonard Fokker (1853-1916) De 's-Gravenhaagsche boekhandelaars-vereeniging in de jaren 1886-1904 uitgave: 's-Gravenhaagsche Boekhandelaars-Vereeniging / 1904
- Boucher, W.J. De 's-Gravenhaagsche Boekhandelaars-vereeniging, 1904-1934, uitgave: 's-Gravenhaagsche Boekhandelaars-vereeniging / 1934
- Visser, M.J., De Haagse Boekhandel, 1900-1961. Overdruk uit het Jaarboek 1962 van de vereeniging "Die Haghe" voor de leden van de 's Gravenhaagsche boekhandelars Vereenigng , uitgave: N.V. Drukkerij Trio, 's Gravenhage, 1962
- ↑ Na het overlijden van Martinus Nijhoff werd Boele van Hensbroek verantwoordelijk voor de leiding van de uitgeverij en Wouter Nijhoff voor de boekhandel. In 1906 stopte Boele van Hensbroek met zijn werk als uitgever en kwam de gehele bedrijfsleiding in handen van Wouter Nijhoff. Boele van Hensbroek was getrouwd met Martina Cornelia Nijhoff, hun huwelijk werd in 1907 door scheiding ontbonden.