Bremraapfamilie
De bremraapfamilie (Orobanchaceae) is een plantenfamilie die bekendstaat om haar parasitisme. In Heukels' Flora van Nederland (22ste druk) en de Nederlandse Oecologische Flora omvat deze familie slechts één geslacht: bremraap (Orobanche). Dit geslacht bestaat uit alleen planten die volledig parasitair zijn en dus geen bladgroen bezitten. In de Flora van België, het Groothertogdom Luxemburg, Noord-Frankrijk en de aangrenzende gebieden (3de druk) omvat hij twee geslachten: bremraap en schubwortel (Lathraea).
| Bremraapfamilie | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||
| Ratelaar | |||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| familie | |||||||||||||||
| Orobanchaceae Vent. (1799) | |||||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||||||
Bremraapfamilie op  Wikispecies
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
In het Cronquist-systeem (1981) is ook sprake van de familie in een dergelijke omschrijving; de plaatsing daar is in diens orde Scrophulariales.
Volgend op moleculair onderzoek van N.D. Young, K.E. Steiner en C.W DePamphilis (1999) en van R.G. Olmstead, C.W. Depamphilis, A.D. Wolfe, N.D. Young, W.J. Eelisons en P.A. Reeves (2001) werd een groot aantal geslachten uit de helmkruidfamilie (Scrophulariaceae) bij deze familie ingevoegd. Deze geslachten zijn bijna allemaal parasieten of halfparasieten. Alleen het tropische geslacht Lindenbergia is dit niet, maar heeft wel veel andere kenmerken gemeen met de bremraapfamilie in ruimere zin.
In deze nieuwe in ruime zin opgevatte bremraapfamilie is het parasitisme verschillende keren onafhankelijk van elkaar ontstaan, bijvoorbeeld in het geslacht bremraap (Orobanche) en schubwortel (Lathraea). Parasitaire soorten ontstonden steeds weer uit halfparasitaire voorouders.
Beschreven geslachten en soorten
bewerken- Geslacht: Bartsia
- Bartsia alpina (Alpenhelm)
- Bartsia trixago
- Geslacht: Castilleja
- Geslacht: Euphrasia (Ogentroost)
- Euphrasia nemorosa (Bosogentroost)
- Euphrasia rostkoviana (Beklierde ogentroost)
- Euphrasia stricta (Stijve ogentroost)
- Euphrasia tetraquetra (Vierrijige ogentroost)
- Geslacht: Lathraea (Schubwortel)
- Lathraea clandestina (Prachtschubwortel)
- Lathraea squamaria (Bleke schubwortel)
- Geslacht: Melampyrum (Zwartkoren)
- Melampyrum arvense (Wilde weit)
- Melampyrum pratense (Hengel)
- Melampyrum sylvaticum (Boszwartkoren)
- Geslacht: Odontites (Helmogentroost)
- Odontites vernus subsp. serotinus (Rode ogentroost)
- Odontites vernus subsp. vernus (Akkerogentroost)
- Geslacht: Orobanche (Bremraap)
- Orobanche alba (Tijmbremraap)
- Orobanche caryophyllacea (Walstrobremraap)
- Orobanche elatior (Centauriebremraap)
- Orobanche hederae (Klimopbremraap)
- Orobanche lutea (Rode bremraap)
- Orobanche minor (Klavervreter)
- Orobanche purpurea (Blauwe bremraap)
- Orobanche ramosa (Hennepvreter)
- Orobanche rapum-genistae (Grote bremraap)
- Orobanche reticulata (Distelbremraap)
- Geslacht: Parentucellia
- Parentucellia latifolia
- Parentucellia viscosa (Kleverige ogentroost)
- Geslacht: Pedicularis (Kartelblad)
- Pedicularis gyroflexa (Wollig kartelblad)
- Pedicularis kerneri
- Pedicularis lapponica (Laplands kartelblad)
- Pedicularis oederi (Bont kartelblad)
- Pedicularis palustris (Moeraskartelblad)
- Pedicularis rostratospicata (Vleeskleurig kartelblad)
- Pedicularis sceptrum-carolinum (Karels scepter)
- Pedicularis sylvatica (Heidekartelblad)
- Pedicularis tuberosa (Knolkartelblad)
- Pedicularis verticillata (Kranskartelblad)
- Geslacht: Rhinanthus (Ratelaar)
- Rhinanthus alectorolophus (Harige ratelaar)
- Rhinanthus angustifolius (Grote ratelaar)
- Rhinanthus minor (Kleine ratelaar)
De overige geslachten:
- Aeginetia, Agalinis, Asepalum, Aureolaria, Boschniakia, Buchnera, Bungea, Buttonia, Centranthera, Christisonia, Cistanche, Clevelandia, Conopholis, Cordylanthus, Cyclocheilon, Cycnium, Cymbaria, Epifagus, Escobedia, Esterhazya, Gentrya, Gerardiina, Gleadovia, Graderia, Harveya, Hyobanche, Kopsiopsis, Lamourouxia, Leptorhabdos, Macranthera, Mannagettaea, Melasma, Micrargeria, Monochasma, Necranthus, Nesogenes, Nothochilus, Omphalotrix, Ophiocephalus, Orthocarpus, Phacellanthus, Phelypaea, Phtheirospermum, Physocalyx, Platypholis, Radamaea, Rhamphicarpa, Rhaphispermum, Schwalbea, Seymeria, Silviella, Siphonostegia, Sopubia, Striga, Tetraspidium, Tienmuia, Tozzia, Xylanche, Xylocalyx
Gebruikte literatuur
bewerken- Meijden, R van der: Heukels' Flora van Nederland. 22ste druk Groningen 1996
- Meijden, R van der: Heukels' Flora van Nederland. 23ste druk Groningen/Houten 2005
- Pelser, P: De ontmanteling van de helmkruidenfamilie (Scrophulariaceae). In: Gorteria: Tijdschrift voor onderzoek aan de Wilde Flora, jaargang 29 - 5, 20 oktober 2003
- Flora van België, het Groothertogdom Luxemburg, Noord-Frankrijk en de aangrenzende gebieden; door Jacques Lambinon, Joseph-Edgard De Langhe, Leon Delvosalle en Jacques Duvigneaud, derde druk, 1998, uitgave Nationale Plantentuin van België
Externe links
bewerken- Orobanchaceae - in L. Watson and M.J. Dallwitz (1992 onwards). The families of flowering plants: descriptions, illustrations, identification, and information retrieval. http://delta-intkey.com
- Orobanchaceae - in Stevens, P.F. Angiosperm Phylogeny Website. - Version 14, July 2017 [and more or less continuously updated since].
- Orobanchaceae in de Flora of China
- Orobanchaceae in de Flora of Pakistan
- Orobanchaceae in de Flora of Missouri
- Orobanchaceae (lijst) en beschrijving in FloraBase - the Western Australian Flora
- (en) Orobanchaceae in de NCBI Taxonomy Browser
