Wikipedia

Zwitserse federale spoorwegen

nationale treinbedrijf in Zwitserland
(Doorverwezen vanaf Schweizerische Bundesbahnen)

De Zwitserse federale spoorwegen (in het Duits Schweizerische Bundesbahnen, SBB, in het Frans Chemins de fer fédéraux suisses, CFF, in het Italiaans Ferrovie Federali Svizzere, FFS, als merkidentiteit SBB CFF FFS, ook bekend in het Reto-Romaans als de Viafiers federalas svizras, VFS, en vroeger in het Nederlands als de Zwitsersche Bondsspoorwegen) is de nationale spoorwegmaatschappij van Zwitserland. De afkortingen SFR (Engels: Swiss Federal Railways) en VFS worden weinig gebruikt. De aandelen van de maatschappij zijn geheel in handen van de Zwitserse federale overheid.

Schweizerische Bundesbahnen (SBB)
Chemins de fer fédéraux suisses (CFF)
Ferrovie Federali Svizzere (FFS)
Zwitserse federale spoorwegen
Regionale trein van de SBB op station Montreux in Vaud
Regionale trein van de SBB op station Montreux in Vaud
Algemene informatie
Land Vlag van Zwitserland Zwitserland
Hoofdvestiging Bern
Actief 01-01-1902
01-01-1999 verder als Aktiengesellschaft (AG)
Website SBB
Beheer
Trajecten Diverse, zie tekst
Portaal  Portaalicoon   Openbaar vervoer

Geschiedenis

bewerken

In 1898 ging de Zwitserse bevolking middels een referendum akkoord met het vormen van een staatsspoorwegmaatschappij. De Zwitserse federale spoorwegen (SBB) is in 1902 ontstaan uit het fuseren en nationaliseren van de volgende spoorwegmaatschappijen:

Dochteronderneming, gedeeltelijk of geheel;

Netwerk

bewerken

Het netwerk omvat 3069 kilometer normaalspoor.

Tot 1 januari 2005 exploiteerde de SBB de 74 kilometer lange SBB Brünigbahn, die in smalspoor is uitgevoerd. Door een fusie tussen de Luzern-Stans-Engelbergbahn (LSE) en de door de SBB afgestoten Brünigbahn ontstond de Zentralbahn.

De bekendste lijn van de SBB is ongetwijfeld de Gotthardspoorlijn, die dwars door de Alpen loopt en een schakel vormt in het verkeer tussen Ticino en de rest van het land, alsmede voor het verkeer tussen Duitsland en Italië.

Naast de SBB zijn in Zwitserland vele "private" spoorwegmaatschappijen actief, waarmee de SBB samenwerkt. Sommige maatschappijen, waaronder Thurbo, zijn geheel of gedeeltelijk eigendom van SBB.

In diverse steden, waaronder Zürich, exploiteert de SBB een S-Bahn-netwerk.

Trajecten

bewerken

Tunnels

bewerken

Elektrische tractie

bewerken

Vrijwel het hele netwerk werd geëlektrificeerd met een spanning van 15.000 volt 16 2/3 Hz wisselstroom.

Exploitatie

bewerken
 
Een SBB RABe 501 van de SBB
 
Een SBB RABe 520 op station Luzern
 
Een SBB RABDe 500 van de SBB

De SBB bestaat uit de volgende hoofddivisies:

  • Personentreinen (Personenverkehr)
  • Goederentreinen (SBB Cargo)
  • Infrastructuur (Infrastruktur)
  • Vastgoed (Immobilien)

De SBB exploiteert de volgende binnenlandse treincategorieën:

De meeste particuliere maatschappijen hanteren dezelfde aanduidingen voor treinen, hoewel de intercitytreinen alleen door de SBB worden gereden. Naast bovengenoemde treinsoorten neemt SBB deel aan de exploitatie van diverse internationale treinen, waaronder Eurocity- en ICE-treinen.

Ontwikkelingen sinds 2000

bewerken

Marktwerking

bewerken

Hoewel Zwitserland geen lid is van de Europese Unie, streeft het land er wel naar de spoorwegen op dezelfde manier te reorganiseren als in de rest van Europa. Dit houdt in dat het spoorwegnet van de SBB openstaat voor vervoerders uit heel Europa. Wel houdt de SBB voorlopig het alleenrecht openbaar vervoer uit te voeren op haar netwerk. Een bijvoorbeeld Nederlandse goederenmaatschappij mag echter wel treinen op het SBB-netwerk exploiteren. Andersom exploiteert SBB Cargo in zogenaamde open access goederentreinen naar Duitsland en Italië. Ook heeft de SBB een concessie gewonnen voor regionaal personenverkeer in Duitsland.

Giruno-treinen

bewerken
  Zie SBB RABe 501 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Op 23 november heeft de SBB haar nieuwe Giruno-treinstellen gepresenteerd. Hierbij kregen de treinen de naam "Zurich". Met de treinen wil de SBB zowel de lange afstandstrajecten in Zwitserland als internationale verbindingen verbeteren. Allereerst zal de trein in Zwitserland rijden, waarna hij in het voorjaar van 2020 Milaan met Zwitserland zal verbinden. Later zullen de treinstellen worden ingezet op trajecten naar Duitsland.[1]

Bahn 2000

bewerken

Op het hoofdnetwerk worden diverse belangrijke infrastructurele werken uitgevoerd. Onder de naam Bahn 2000 wordt gewerkt aan diverse projecten in het Zwitserse middenland, waar de grote steden liggen. De belangrijkste hiervan zijn:

  • Een hogesnelheidslijn, geschikt voor 200 km/h, tussen Mattstetten en Rothrist, op de lijn Zürich - Olten - Bern. Deze lijn is sinds december 2004 in gebruik.
  • Een tunnel tussen Zürich en Thalwil, waardoor er capaciteit vrijkomt op de oude lijn.
  • Het vergroten van de capaciteit van het hoofdstation van Zürich.
  • Capaciteitsvergroting op het traject Genève - Coppet.

AlpTransit

bewerken

Een nog groter project is AlpTransit: de bouw van een nieuwe Gotthard- en Lötschbergtunnel. De Gotthard-basistunnel is sinds zijn opening in 2016 de langste tunnel ter wereld. Daarnaast werd en wordt er op de lijnen naar deze tunnels toe de capaciteit en de snelheid verhoogd.

Alhoewel de Lötschbergtunnels door de BLS worden geëxploiteerd, wordt het langeafstandsvervoer door de Lötschberg-basistunnel door de SBB gereden. Al het langeafstandsverkeer van de BLS is in 2004 overgedragen aan de SBB, "ruil" hiervoor heeft SBB de exploitatie van haar deel van de S-Bahn Bern overgedragen aan de BLS. Het regionale verkeer in de Lötschbergpas is nog steeds in handen van de BLS, maar maakt gebruik van de oude lijn.

Zie ook

bewerken
bewerken
  • (de) (en) (fr) (it) SBB CFF FFS
  • (de) (en) (fr) (it) SBB CFF FFS Cargo
Zie de categorie SBB-CFF-FFS van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Zwitserse_federale_spoorwegen&oldid=67321918"
  NODES
Intern 5
iOS 1
mac 1
Note 1
OOP 2
os 27
web 1